Η υποκειμενική αίσθηση της μοναξιάς σε δείγμα ηλικιωμένων που διαβιούν σε κλειστές μονάδες φροντίδας.

Abstract

Εισαγωγή. Η εισαγωγή των ηλικιωμένων σε ιδρύματα κλειστής περίθαλψης όταν η οικογένεια τους δεν μπορεί να τους φροντίσει, μπορεί να έχει αρνητικές επιπτώσεις στη ψυχοσύνθεσή τους, γεγονός που μπορεί να ενισχύσει το αίσθημα της μοναξιάς τους. Σκοπός της παρούσας εργασίας ήταν να διερευνηθεί η υποκειμενική αίσθηση της μοναξιάς σε ηλικιωμένους που διαβιούν σε κλειστές μονάδες φροντίδας. Μεθοδολογία. Η έρευνα ήταν ποιοτική και σε αυτή συμμετείχαν 16 ηλικιωμένοι μιας συγκεκριμένης μονάδας φροντίδας του νομού Ηρακλείου , ηλικίας 60 ετών και άνω και οι οποίοι διέμεναν στην μονάδα για τουλάχιστον 6 μήνες. Αποτελέσματα. Από την ανάλυση περιεχομένου των συνεντεύξεων προέκυψαν οι παρακάτω τέσσερις θεματικές ενότητες: α) Κοινωνικό Δίκτυο Εκτός Μονάδας, β) Διαπροσωπικές Σχέσεις, γ) Αξιολόγηση Παραμονής Ηλικιωμένου στη Μονάδα, δ) Μοναξιά. Οι σχέσεις των ηλικιωμένων με τις οικογένειες τους δεν μεταβλήθηκαν με την είσοδο τους στο ίδρυμα. Οι καλές σχέσεις διατηρήθηκαν, μέσω επισκέψεων και άλλων μέσων επικοινωνίας. Οι περισσότεροι ηλικιωμένοι εκτός ελαχίστων διατηρούν τόσο εχθρικές, όσο και φιλικές σχέσεις, συμμετέχουν στις ομάδες που προσφέρονται και προσπαθούν να αλληλοεπιδρούν με τους υπόλοιπους, για να μην αισθάνονται μόνοι. Μικρό μέρος των ηλικιωμένων δεν διατηρούν καθόλου σχέσεις με τους υπόλοιπους, δεν συμμετέχουν σε ομάδες και βρίσκονται απομονωμένοι και μοναχικοί. Σχεδόν όλοι οι ηλικιωμένοι δηλώνουν ικανοποιημένοι από τις υπηρεσίες του προσωπικού και την γενικότερη διαβίωση τους στη μονάδα, εκφράζοντας παράλληλα την δυσφορία τους για θέματα περιορισμού ελευθερίας, αυστηρών κανόνων και συμβίωσης με άλλους. Όσον αφορά τη μοναξιά κάποιοι δήλωσαν πλήρη απουσία αισθήματος μοναξιάς, ενώ οι περισσότεροι κατέθεσαν ότι αισθάνονται παροδική ή διαρκή μοναξιά, την οποία προσπαθούν να αντιμετωπίσουν μέσω της κοινωνικοποίησης. Συμπεράσματα. Από την συγκεκριμένη έρευνα προέκυψε ότι οι ηλικιωμένοι που διαβιούν σε κλειστές μονάδες φροντίδας βρίσκονται αντιμέτωποι με το αίσθημα της μοναξιάς, άλλοι περισσότερο και άλλοι λιγότερο, το οποίο ενισχύεται όταν ο ηλικιωμένος είναι μη ενεργός και αμέτοχος στις διάφορες δραστηριότητες και κοινωνικά αποκλεισμένος από τους υπόλοιπους τρόφιμους και την οικογένεια του . Η διάθεση επικοινωνίας, η κοινωνική επαφή και οι καλές σχέσεις με την οικογένεια λειτουργούν σαν αντίδοτο για το θέμα της μοναξιάς.

Introduction. Admitting seniors to closed care institutions when their family is unable to care for them can have a negative effect on their psychosynthesis, which can enhance their sense of loneliness. The purpose of this study was to investigate the subjective feeling of loneliness in the elderly living in closed care units. Methodology. The research was qualitative and involved 16 elderly people from a specific care unit in the prefecture of Heraklion, aged 60 and over, who lived in the unit for at least 6 months. Results. The content analysis revealed the following five themes : a) Social Network Outside the Unit, b) Interpersonal Relationships, c) Evaluation of the Unit, d) Loneliness. The relationships of the elderly with their families did not change after their entry into the institution. Good relations were maintained through visits and other media and nothing changed for those who did not have close contact with their families. Most seniors, maintain both hostile and friendly relationships, participate in the group programs offered and try to interact with others. A small part of the elderly did not have any relations with the rest, did not participate in groups and were isolated and lonely. Almost all seniors stated that they were satisfied with the services of the staff and their general living in the unit, while they expressed their dissatisfaction with issues of restriction of freedom, strict rules and coexistence with others. Regarding loneliness some stated complete absence of loneliness, while most said that they feel temporary or permanent loneliness, which they try to overcome through socialization. Conclusions. This research has shown that older people living in closed care units are faced with the feeling of loneliness, some more and some less, which is reinforced when the elderly person is inactive in various activities and socially excluded from other inmates and his family. The mood of communication, social contact, and good relations with the family act as an antidote to the issue of loneliness.