Σχέση διατροφικών διαταραχών με ψυχολογικά χαρακτηριστικά σε εφήβους.

Abstract

Εκατομμύρια ανθρώπων, σε παγκόσμια κλίμακα υποφέρουν στις ημέρες μας από πλειάδα ψυχολογικών διαταραχών και ψυχιατρικών νοσημάτων. Οι ψυχολογικές διαταραχές επηρεάζουν πολλές πτυχές της ζωής των ανθρώπων που πάσχουν από αυτές, με αποτέλεσμα την ποιοτική υποβάθμισή της. Σκοπός της παρούσας εργασίας είναι η μελέτη και η τεκμηρίωση της αμφίδρομης σχέσης μεταξύ της ψυχολογίας και της διατροφής. Συχνά οι ψυχολογικές διαταραχές, επηρεάζουν τις διατροφικές συνήθειες του ανθρώπου με αποκορύφωμα σε κάποιες περιπτώσεις την δημιουργία ψυχοπαθολογικών διαταραχών όπως η Ψυχογενής Ανορεξία και η Ψυχογενής Βουλιμία. Η παρούσα εργασία αποτελείται από έξι κεφάλαια, εκ των οποίων τα πέντε πρώτα αποτελούν το θεωρητικό και το έκτο το ερευνητικό μέρος. Ακολουθούν παραρτήματα με έρευνες που έχουν διεξαχθεί στο παρελθόν για τις διατροφικές διαταραχές, καθώς και εικόνες και πίνακες. Το πρώτο κεφάλαιο εστιάζεται σε διάφορες διατροφικές διαταραχές. Στο κεφάλαιο λοιπόν αυτό, γίνεται μια προσπάθεια ορισμού της έννοιας των διατροφικών διαταραχών γενικά, παρέχονται γενικές πληροφορίες που αφορούν στα χαρακτηριστικά της κάθε μίας, στα πιθανά (ψυχολογικά, κοινωνικά, βιολογικά) αίτια πρόκλησής τους, καθώς και σε μεθόδους πρόληψής τους. Στο δεύτερο και στο τρίτο κεφάλαιο, μελετάται αναλυτικά η Ψυχογενής Ανορεξία και η Ψυχογενής Βουλιμία αντίστοιχα, στο τέταρτο αναφέρονται κάποια βασικά στοιχεία της εφηβείας ενώ στο πέμπτο κεφάλαιο μελετάται η κατάθλιψη.Στο έκτο κεφάλαιο παρατίθεται η έρευνα. Αυτή, διεξήχθη με την χορήγηση τριών ερωτηματολογίων σε 500 μαθητές λυκείου και γυμνασίου στην περιοχή της Αθήνας (250) και της Κρήτης (250). Σκοπός ήταν να διαπιστωθεί αν ήδη από την εφηβική ηλικία, διαμορφώνεται κάποια σχέση μεταξύ των διατροφικών συνηθειών καταθλιπτικής διάθεσης και διαταραχών πρόσληψης τροφής, (όπως ψυχογενής ανορεξία), όπως έχει ήδη αποδειχτεί από έρευνες σε ενήλικες. Τα ερωτηματολόγια που χρησιμοποιήθηκαν ήταν η Σταθμισμένη κλίμακα κατάθλιψης του Μπέκ, η οποία χρησιμοποιείται για την διάγνωση κατάθλιψης, το Eating Attitude Test, το οποίο χρησιμοποιείται για την διάγνωση Ψυχογενούς Ανορεξίας και ένα δημογραφικό ερωτηματολόγιο για την συλλογή προσωπικών στοιχείων των εξεταζόμενων. Τα αποτελέσματα της έρευνας είναι τα εξής: Το ποσοστό των μαθητών που εμφανίζουν συμπτώματα ανορεξίας σε ένα δείγμα 500 ατόμων είναι 18% ενώ το 82% δεν φάνηκε να παρουσιάζει συμπτώματα. Το 17% των 500 μαθητών φαίνεται να παρουσιάζουν σοβαρά συμπτώματα κατάθλιψης ενώ το 83% δεν φάνηκε να παρουσιάζει καταθλιπτικά συμπτώματα την παρούσα χρονική στιγμή. Βάσει των αποτελεσμάτων φαίνεται ότι από το συνολικό ποσοστό των ανορεξικών (20% του δείγματος), το 8% αυτών εμφανίζει παράλληλα σοβαρά συμπτώματα κατάθλιψης. Ενώ το 92% του συνόλου των ατόμων που εμφανίζουν συμπτώματα νευρικής ανορεξίας, δεν φαίνεται να εμφανίζουν συμπτώματα κατάθλιψης ταυτόχρονα. Τέλος ακολουθεί ανάλυση εκείνων των επιδημιολογικών δεδομένων (εθνικότητα, συννοσηρότητα, κατανάλωση αλκοόλ, φύλο, οικογενειακή κατάσταση, επάγγελμα, μορφωτικό επίπεδο, εισόδημα γονέων,) τα οποία φαίνεται να διαδραματίζουν κάποιο αιτιολογικό ρόλο στην πρόκληση της Ψυχογενούς Ανορεξίας.

Hundreds of thousands of people around the world suffer from a multitude of psychological disorders not to mention psychiatric diseases or pathologies. Psychological diseases have an impact on many aspects in everyday life of people that suffer from this kind of disorders affecting their quality of life and leading to its degradation. The aim of the present study is to examine and provide proof of the interrelation between psychology and nutrition. Frequently, psychological disorders affect nutritional habits in humans, which in some cases contribute to the appearance of psychopathological disorders such as Anorexia Nervosa and Bulimia Nervosa. The present study consists of six chapters. In Chapter 1,2,3,4, and 5 we consider the theoretical part of the said conditions though in Chapter 6 the findings of our research are presented. Thereafter appendices can be found, as well as other studies conducted in the past, pictures of patients, and graphs. The first Chapter focuses upon different eating disorders. Thus, there is an effort in trying to give a thorough definition of eating diseases. General information is also provided regarding different characteristics, as well as possible causes (such as psychological, social or biological) of appearance of the condition. The Chapter also examines possible prevention methods. In Chapter 2 and 3 we examine thoroughly every aspect of Anorexia Nervosa and Bulimia Nervosa. In Chapter 4 there is a brief presentation of the most important features affecting personality in adolescence. In Chapter 5 the present study focuses on depression. The study-case can be found in Chapter 6. Three different types of questionnaires for the purpose of our study were handed in to five hundred (500) high-school students in the geographical area of Athens (250) and Heraklion - Crete (250). The aim was to examine whether there is any kind of link, already recommended in adolescence, between eating habits, depression, and eating disorders (such as Anorexia Nervosa and Bulimia Nervosa) as it has already been established in the past in adults. The questionnaires used for the specific purpose were the Beck form, used mainly in the diagnosis of depression, the Eating Attitude Test, used in the diagnosis of Anorexia Nervosa and a demographical set of questions in order to collect personal data in the specific sample of people. The results of the research are: The percentage of students with anorexia symptoms in a sample of 500 people is of 18% though 82% out of them did not seem to express any symptom. The 17% of the sample seems to express serious symptoms of depression though 83% out of them did not have any kind of depression at least at this period of time. According to the present findings in the overall percentage of persons suffering from anorexia nervosa (20% of the overall sample), 8% out of them do express serious symptoms of depression at the same time. 92% of the overall samples that do have symptoms of Anorexia Nervosa do not seem to express any kind of depression at the same period. In conclusion there is an analysis of the epidemiological data (nationality, alcohol consumption, educational level parents' income, sex, family situation, profession) which seem to play a key role in the appearance of Anorexia Nervosa.