Η σχέση της παχυσαρκίας με την αυτοεκτίμηση και την εικόνα σώματος.

Abstract

Η παχυσαρκία αποτελεί μια διατροφική διαταραχή της οποίας η παθογένεια δεν έχει διευκρινισθεί πλήρως μέχρι σήμερα. Ωστόσο, όλο και περισσότεροι ερευνητές στρέφουν την προσοχή τους στο ψυχολογικό προφίλ του παχύσαρκου πληθυσμού, διερευνώντας κατά πόσο αυτό συμβάλλει στην αιτιολογία της νόσου ή αναζητώντας το βαθμό στον οποίο επεκτείνονται οι επιπτώσεις της παχυσαρκίας. Στην έρευνα μας, το κύριο ζητούμενο ήταν να ελεγχθεί αν δύο από τις κύριες συνιστώσες της κλινικής εικόνας, που έχει αποδοθεί στον παχύσαρκο πληθυσμό, αποτελούν πράγματι χαρακτηριστικά του γνωρίσματα. Οι συνιστώσες αυτές ήταν η χαμηλή αυτοεκτίμηση και η αρνητική εικόνα σώματος. Στο δείγμα μας συμμετείχαν 60 άτομα, 30 γυναίκες και 30 άνδρες, ηλικίας από 18 έως 65 ετών, τα οποία κατανεμήθηκαν σε τρεις ομάδες βάσει του BMI τους: φυσιολογικού βάρους (18,5-24,9Kg/m2), υπέρβαροι (25-29,9Kg/m2), παχύσαρκοι (30Kg/m2 και άνω). Η έρευνα διεξάχθηκε στα εξωτερικά ιατρεία του ενδοκρινολογικού και διαιτολογικού τμήματος δυο δημόσιων νοσοκομείων. Οι συμμετέχοντες παρακολουθούνταν από τα τμήματα αυτά για τον έλεγχο του βάρους τους. Η έρευνα βασίστηκε στη συμπλήρωση ερωτηματολογίων. Από τη στατιστική ανάλυση των δεδομένων καταλήξαμε στα παρακάτω συμπεράσματα. Τα παχύσαρκα άτομα παρουσίασαν σημαντικά αρνητικότερη εικόνα σώματος σε σύγκριση με τα άτομα των άλλων δύο ομάδων. Στο ερωτηματολόγιο B-Wise εμφάνισαν μέσο σκορ 24,8±3,4 και τα άτομα κανονικού βάρους 31±2,59. Ωστόσο, δεν φάνηκαν να χαρακτηρίζονται από χαμηλή αυτοεκτίμηση, παρόλο που η αυτοεκτίμησή τους, σε γενικές γραμμές, κυμαινόταν σε χαμηλότερα επίπεδα από αυτή των άλλων δύο ομάδων. Άτομα 7 (35%) από την ομάδα των παχύσαρκων ατόμων βρέθηκαν με χαμηλή αυτοεκτίμηση, 2 άτομα από την ομάδα των υπέρβαρων (10%) και 1 άτομο από την ομάδα κανονικού βάρους (5%). Στο σημείο αυτό, τα αποτελέσματά μας δεν συμφωνούν με εκείνα της διεθνής βιβλιογραφίας. Επίσης, βρέθηκε ότι οι γυναίκες εμφανίζουν χαμηλότερη αυτοεκτίμηση από τους άνδρες ανεξαρτήτως BMI. Τέλος, αναφέρουμε ότι τα αποτελέσματά μας ενισχύουν την άποψη ότι η χαμηλή αυτοεκτίμηση σχετίζεται με ασυμφωνία της εικόνας του πραγματικού εαυτού του ατόμου και του εαυτού που θα ήθελε να έχει (ιδανικός εαυτός), αλλά η ασυμφωνία αυτή δεν υπήρξε μεγαλύτερη για τα παχύσαρκα άτομα. Συνοψίζοντας, παρατηρούμε ότι τα παχύσαρκα άτομα χαρακτηρίζονται από αρνητική εικόνα σώματος και μέτρια έως χαμηλή αυτοεκτίμηση. Παρόλα αυτά, για να θεωρηθούν τα συμπεράσματα αυτά αντιπροσωπευτικά του γενικού πληθυσμού απαιτείται σαφώς μεγαλύτερο δείγμα, ενώ πρέπει να ληφθεί υπόψη και το γεγονός ότι τα άτομα της έρευνάς μας προέρχονται από νοσοκομειακό περιβάλλον όπου, ήδη, είχαν αρχίσει ένα πρόγραμμα απώλειας βάρους, επομένως ήταν εν εξελίξει μιας προσπάθειας αλλαγής. Τέλος, θεωρούμε ότι, είτε αποτελούν αιτία της παχυσαρκίας είτε επακόλουθά της, οι ψυχολογικές συνιστώσες αξίζει να διαλευκανθούν σε μια προσπάθεια να προσφερθεί ολιστική φροντίδα στα άτομα που υποφέρουν από αυτήν.

Obesity is an eating disorder whose pathogenic factors haven't been clarified yet. Even though, more and more researchers turn their attention to the psychological profile of obese population, in order to explore whether it contributes to the disease etiology or it is included in the consequences of the disease. The basic question of our research was to examine the fact that the two main components of the clinical course, which has been attributed to obese population, are really two of its identifying traits. These components were poor self-esteem and negative body image. In our sample, 60 subjects participated, 30 women and 30 men, aged from 18 to 65 years old, who were distributed into three groups concerning their BMI: normal weight, overweight and obese. Our study took place in the outpatients' endocrinological and dieting departments of two public hospitals. The participants, who used to attend to the hospital so as to control their body weight, were selected randomly. The research was based on questionnaire collection. The statistical data analysis arrived at the following conclusions. Obese subjects showed significantly more negative body image comparing to the subjects of the two other groups. In particular, they achieved in B-Wise a mean score 24,8±5,10 while overweight subjects achieved a mean score 28,6±3,4 and normal weight subjects 31±2,59. However, they didn t seem to be characterized by poor self-esteem, although their self-esteem generally fluctuated among low prices in contrast with the other groups. As a result, 7 obese subjects (35%) were found with poor self-esteem in contrast with 2 overweight subjects (10%) and 1 normal weight subject (5%). At this point, our results didn't agree with those of the international literature. Moreover, we found that women appear to have poorer self-esteem than men, no matter BMI price. In addition, we note that our results reinforce the notion than poor self-esteem is associated with the discord between real self-image and ideal self-image, but this discord didn t rise among obese people in comparison to the other groups. To sum up, we observe that obese subjects were characterized by negative body image and moderate or poor self-esteem. Nevertheless, our conclusions wouldn't be representative for the general population, unless the sample was bigger than ours. We should also take into account that our participants came from a hospital environment where they had already begun a weight loss program, so they were in the middle of an effort of change. In conclusion, we think that psychological variables, either taken as the causes or as the consequences of obesity, do worth to be elucinated as we wish to offer overall care to people who suffer from obesity.