Τα χαρακτηριστικά του διοικητικού συμβουλίου, της επιτροπής ελέγχου και η ποιότητα των οικονομικών καταστάσεων.

Abstract

Ο σκοπός αυτής της εργασίας είναι να διερευνήσει τη σχέση μεταξύ της ποιότητας των οικονομικών καταστάσεων και των χαρακτηριστικών της εταιρικής διακυβέρνησης. Πιο συγκεκριμένα, η παρούσα μελέτη εξετάζει αν τα χαρακτηριστικά του Δ.Σ και της επιτροπήςελέγχου επηρεάζουν την ποιότητα των οικονομικών καταστάσεων. Σχεδιασμός/Μεθοδολογία/Προσέγγιση: Σχετικά με την βιβλιογραφική επισκόπηση, επιλέγονται μελέτες που έχουν ασχοληθεί με την ποιότητα των οικονομικών καταστάσεων των εταιριών, όπου ως μονάδες μέτρησης της ποιότητας χρησιμοποιούνται α) η χειραγώγηση των δεδουλευμένων στοιχείων, β) η αναδιατύπωση των οικονομικών καταστάσεων και γ) η λογιστική απάτη. Βάση αυτών των ερευνών παρουσιάζονται οι συνηθέστερα χρησιμοποιούμενες μεταβλητές που έχουν να κάνουν κυρίως με τα χαρακτηριστικά του Δ.Σ. και της επιτροπής ελέγχου, και πως αυτές επηρεάζουν την ποιότητα των Ο.Κ. Στην συνέχεια, οι μεταβλητές αυτές χρησιμοποιούνται ως ανεξάρτητες μεταβλητές στο εμπειρικό μέρος αυτής της εργασίας, όπου η ποιότητα των οικονομικών καταστάσεων μετρήθηκε βάση της χειραγώγησης των δεδουλευμένων στοιχείων σύμφωνα με το υπόδειγμα της Jones (1991). Το δείγμα αποτελείται από 53 εισηγμένες ελληνικές εταιρίες και η περίοδος που εξετάζεται αφορά τα έτη 2011-2012. Τέλος, για την εξέταση των ερευνητικών υποθέσεων χρησιμοποιήθηκε η σταθμισμένη μέθοδος (Weighted Least Squares regression). Ευρήματα: Παρατηρώντας τα ευρήματα που προέρχονται από την επισκόπηση της διεθνούς βιβλιογραφίας, φαίνεται ότι η ανεξαρτησία τόσο των μελών του Δ.Σ. όσο και των μελών της επιτροπής ελέγχου συμβάλει θετικά στην ποιότητα των οικονομικών καταστάσεων. Επιπλέον, το μέγεθος, η εξειδίκευση και η συχνότητα συνεδριάσεων της επιτροπής ελέγχου είναι παράγοντες που σχετίζονται θετικά με την ποιότητα. Επίσης, παρατηρείται ότι ποιοτικές οικονομικές καταστάσεις είθισται να καταρτίζουν οι μεγάλες εταιρίες, ενώ μη ποιοτικές οι δανειακά βεβαρυμμένες. Ακόμα, μεταξύ των ερευνών υπάρχει ασυνέπεια στα ευρήματα που αφορούν τη σχέση μεταξύ του μεγέθους του Δ.Σ., της ποιότητας του εξωτερικού ελέγχου και της ποιότητας των Ο.Κ. Τέλος, οι περισσότερες έρευνες καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι η συγκέντρωση εξουσίας στο πρόσωπο του διευθύνοντος συμβούλου δεν σχετίζεται με την ποιότητα των Ο.Κ. Τα αποτελέσματα που προέκυψαν από την εμπειρική διερεύνηση, δείχνουν ότι υπάρχει θετική σχέση της ποιότητας των Ο.Κ. με την ανεξαρτησία των μελών της επιτροπής ελέγχου και αρνητική με την δανειακή επιβάρυνση των εταιριών. Επιπρόσθετα, παρατηρήθηκαν περιπτώσεις καταστρατήγησης της νομοθεσίας που αφορούν την λειτουργία της επιτροπής ελέγχου, γεγονός που θέτει υπό αμφισβήτηση το κύρος του συγκεκριμένου θεσμού. Μοναδικότητα/Αξία: Αυτή η μελέτη προτείνει μια καινοτόμο μεθοδολογία για τον προσδιορισμό των χειραγωγημένων αποτελεσμάτων, με την εισαγωγή του εξωτερικού ελέγχου στην ήδη υπάρχουσα μεθοδολογία. Επιπλέον, αυτή είναι η πρώτη ερευνητική προσπάθεια που γίνεται για την περίπτωση της Ελλάδας, η οποία εξετάζει εμπειρικά εάν τα χαρακτηριστικά της εταιρικής διακυβέρνησης, όπως η εξειδίκευση και η επιμέλεια, επηρεάζουν την ποιότητα των οικονομικών καταστάσεων. Περιορισμοί: Το δείγμα περιλαμβάνει μόνο 53 εταιρίες για μια περίοδο μόλις δύο ετών εξαιτίας της έλλειψης στοιχείων που έχουν να κάνουν με τα χαρακτηριστικά της εταιρικής διακυβέρνησης. Αυτό οφείλεται στο ότι η Δήλωση Εταιρικής Διακυβέρνησης, απ' όπου θα προέκυπταν τα εν λόγω στοιχεία, συμπεριλαμβάνεται υποχρεωτικά στις οικονομικές εκθέσεις των ελληνικών εισηγμένων εταιριών μόλις από το 2010, γεγονός που δείχνει ότι το περιβάλλον για μια τέτοιου είδους μελέτη δεν είναι αρκετά ώριμο ακόμα.

The purpose of this study is to investigate the association between firms' financial reporting quality and corporate governance characteristics. In particular, this research examines whether board and audit committee characteristics affect the quality of financial reporting. Design/Methodology/Approach: As for the literature review, the selected studies are related to financial statements quality measured by a) accruals, b) restatements and c) fraud. According to these studies, the most commonly used variables relevant to board and audit committee characteristics are presented. Also we present how they usually influence the quality of financial statements. Subsequently, these variables were used as independent variables in the empirical part of this work, where the quality of financial statements was measured by discretionary accruals according to Jones (1991)model. The sample consisted of 53Greek listed firms over the period 2011-2012. Lastly, in order to test our hypotheses, we perform a Weighted Least Square regression. Findings: According to prior research findings, we observe that there is a positive relationship between financial reporting quality and board independence. Similarly, audit committee independence is positively associated with quality. In addition, audit committee size, expertise and diligence are positivel y related to quality. Moreover, bigger firms tend to compile high quality financial statements, while firms overburdened with debt do not. Furthermore, there are inconsisten tfindings on the association between quality and board size and betweenquality and external audit quality. Also, most of the researchers found no relationship between quality and CEO duality. The empirical findings show that the quality is positively associated with audit committee independence and negatively associated with leverage. Additionally, we noticed that the law about audit committee function sometimes has been circumvented. Because of this violation, audit committee's prestige is called a question. Originality/Value: The current study introduces an innovative methodology for verifying earnings management by inserting external audit in the existing method. Moreover, this is the first research attempt in Greece that examines empirically whether corporate governance characteristics, such as expertise and diligence, influenc e financial statements' quality. Research limitations/implications: The sample includes only 53 firms for only two years because of the lack of data related to corporate governance characteristics. This deficiency is due to Corporate Governance Statement, whence these items would arise. Only since 2010 has the Corporate Governance Statement been included obligingly in the financial reports of Greek listed companies, suggesting that the environment for a research like this one is not mature enough yet.