Σύγκριση εδαφικής πανίδας σε ελαιώνα και αμπελώνα του ΤΕΙ σε ακάλυπτες και υπό κάλυψη παγίδες.

Abstract

Το αντικείμενο της εργασίας αυτής είναι η ποιοτική και ποσοτική μελέτη και καταγραφή της εδαφόβιας μεσοπανίδας σε δύο τύπου αγροοικοσυστήματα, ιδιαίτερα κοινά στην Ελλάδα και περισσότερο στα νοτιότερα, νηστιωτικά και παραλιακά τμήματά της. Επίσης πραγματοποιήθηκε και η σύγκρισή της εδαφόβιας μεσοπανίδας, τόσο ως προς την αφθονία, όσο και ως προς την ποικιλότητα των οργανισμών. Οι σχεδιαζόμενες μετρήσεις έγιναν σε αμπελώνα (Vitis vinifera) και σε ελαιώνα (Olea europaea). Για την δειγματοληψία της εδαφόβιας μεσοπανίδας χρησιμοποιήθηκε, η ευρέως χρησιμοποιούμενη, σε παρόμοιες μελέτες, μέθοδος των παγίδων παρεμβολής εδάφους (pitfall traps), που η συλληψιμότητά τους εξαρτάται από την αφθονία και την κινητικότητα των ζώων. Ως υγρό παγίδευσης, θανάτωσης και συντήρησης των μελετώμενων ζώων χρησιμοποιήθηκε η προπυλενογλυκόλη, η οποία δεν έχει προσελκυστικές ή απωθητικές ιδιότητες και είναι πολύ αποτελεσματική ως συντηρητικό. Οι μισές από τις παγίδες στο κάθε αγροοικοσύστημα ήταν ακάλυπτες και οι άλλες μισές καλυμμένες. Η συγκριτική μελέτη των δύο τύπου αγροοικοσυστημάτων αφορά μέσα καλοκαιριού. Μελετήθηκε επίσης η επίδραση της κάλυψης στις συλλήψεις των παγίδων, από ποσοτική και ποιοτική άποψη. Αυτό που παρουσιάζεται στο πρώτο, το θεωρητικό — εισαγωγικό μέρος της μελέτης είναι μία σύντομη αναφορά στα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του κάθε ενός από τα καλλιεργούμενα φυτά, καθώς και στις συλλαμβανόμενες ζωικές ομάδες, με ελαφρώς εκτενέστερα στοιχεία για τις κυριότερες — αφθονότερες απ' αυτές. Καθ' όλη τη διάρκεια των δειγματοληψιών, τοποθετήθηκαν συνολικά 8 παγίδες εδάφους (4 στον αμπελώνα και 4 στον ελαιώνα), κάθε εβδομάδα από τις τέσσερις συνολικά εβδομάδες που σχεδιάστηκε να είναι η συνολική διάρκεια της εργασίας στο πεδίο. Οι παγίδες τοποθετήθηκαν εναλλάξ μία ακάλυπτη και μία καλυμμένη. Η συλλογή των παλιών παγίδων με τα παγιδευμένα ζώα έγινε ανά τακτά διαστήματα, θεωρώντας ως καλύτερο να γίνεται ανά εβδομάδα, και αμέσως μετά την απομάκρυνση των παγίδων με τα συλληφθέντα ασπόνδυλα πραγματοποιούνταν η τοποθέτηση των καινούριων. Οι μικροί και μεσαίοι οργανισμοί, τάξεως μεγέθους χιλιοστών ή εκατοστών, οι οποίοι μαζεύτηκαν , μετά τον καθαρισμό των δειγμάτων από ξένα σώματα (όπως χώμα, πέτρες, φύλλα, κλαδάκια και άλλο φυτικό υλικό), εξετάστηκαν στο στερεοσκόπιο και με τη βοήθεια σχετικών εγχειριδίων ανά εξεταζόμενη ομάδα (π.χ. έντομα, αραχνίδια, μαλάκια), ταξινομήθηκαν σε επίπεδο τάξης. Μαζεύτηκαν πολλοί αντιπρόσωποι που ανήκαν σε εδαφόβια ασπόνδυλα διαφορετικών ταξινομικών ομάδων. Από το φύλο των αρθροπόδων περιμέναμε να συλλεχθούν κατά πρώτον έντομα, τα οποία ανήκουν φυσικά στην κλάση των εντόμων (όπως κολεόπτερα, ημίπτερα, κολλέμβολα, δίπτερα, ορθόπτερα, δικτυόπτερα, λεπιδόπτερα, μυρμήγκια, άλλα υμενόπτερα, κ.α), καθώς και αντιπρόσωποι που ανήκαν στην κλάση των αραχνιδίων (αράχνες, φαλάγγια, ακάρεα, ψευδοσκορπιοί), στην κλάση των χειλοπόδων και των διπλοπόδων, καθώς και των χερσαίων καρκινοειδών (ισόποδα), όπως και συνέβη. Επίσης μαζεύτηκαν και χερσαία ζώα του φύλου μαλάκια, τα οποία ανήκουν στους χερσαίους αντιπροσώπους των γαστεροπόδων. Ορισμένες ομάδες, με διαφορετικό τρόπο ζωής, όπως τα μέλη της οικογένειας Formicidae, ταξινομήθηκαν ξεχωριστά από τα υπόλοιπα μέλη της τάξης τους (ιπτάμενα Υμενόπτερα). Επίσης οι προνύμφες ολομετάβολων εντόμων (π.χ. Διπτέρων, Κολεοπτέρων, Λεπιδοπτέρωv, Νευροπτέρων καταγράφτηκαν χωριστά από τα αντίστοιχα ενήλικα της τάξης τους. Σκοπός της μελέτης ήταν να χρησιμοποιηθούν τα δεδομένα που πρόσφεραν οι διάφορες ομάδες ασπόνδυλων, ώστε να γίνουν συγκρίσεις, οι οποίες κατέδειξαν και τα σημεία σύμπτωσης (ομοιότητας) και τις σημαντικότερες διαφορές, μεταξύ των αγροοικοσυστημάτων των δύο τύπου καλλιεργειών, καθώς και οι επιπτώσεις της κάλυψης ή της ανοικτής παγίδας που ανακλά το φως και προσελκύει ιπτάμενα έντομα. Μεταξύ άλλων αναζητήθηκε αν η καλλιέργεια ή η κάλυψη είχαν τον πιο αποφασιστικό και καθοριστικό ρόλο στη δομή της βιοκοινότητας των εδαφικών ζώων που συνελήφθηκαν. Για να πραγματοποιηθεί αυτός ο σκοπός, τα καταγεγραμμένα αποτελέσματα των προσδιορισμών μεταφέρθηκαν σε υπολογιστικό φύλλο εργασία, (Εxcel), για τη διευκόλυνση τόσο των συγκρίσεων αυτών καθ' εαυτών, όσο και της οπτικοποίησής τους με τα κατάλληλα, ανά περίπτωση γραφήματα (όπως ιστογράμματα, καμπύλες, κυκλικά διαγράμματα — πίτες). Επίσης χρησιμοποιήθηκε ο δείκτη Jaccard για την καταμέτρηση των ομοιοτήτων μεταξύ των βιοκοινοτήτων, καθώς και ο δείκτης Shannon για τη μέτρηση της βιοποικιλότητας των δύο αγροοικοσυστημάτων. Εν κατακλείδι διενεργήθηκαν στατιστικοί έλεγχοι (ΑΝΟVA και post hoc δείκτες) για την ποσοτικοποίηση της σημαντικότητας των παρατηρούμενων διαφορών. Προς υπολογιστική διευκόλυνση αυτών των στατιστικών ελέγχων χρησιμοποιήθηκε υπολογιστικό στατιστικό πακέτο (SPSS). Έτσι προχωρώντας προς τη συζήτηση περί των αποτελεσμάτων της εργασίας, υπήρχε ένα μέτρο για το πόσο περισσότερο ή λιγότερο πιθανές είναι οι προκύπτουσες διαφορές και ομοιότητες.

The object of this work is a qualitative and quantitative study and recording of edafovias mesopanidas two type agro-ecosystems, particularly common in Greece and more in south, island and beach segments. Also performed and the comparison of edafovias mesopanidas, both in abundance, as well as to the diversity of organisms. The planned measurements were made in the vineyard (Vitis vinifera) and olive trees (Olea europaea). For the sampling of edafovias mesopanidas used, the widely-used in similar studies, method of soil pitfall traps (pitfall traps), whose syllipsimotita dependent abundance and animal mobility. As wet trapping, killing and maintenance of the intended animals propylene glycol was used, which has an attractant or repellent properties and is very effective as a preservative. Half of the traps in each agroecosystem was uncovered and the other half covered. Comparative study of two type agroecosystems regard midsummer. also studied the effect of covering the traps arrests in quantitative and qualitative terms. What is presented in the first, theoretical-introductory part of the study is a brief reference to the specific characteristics of each of the crops, and the captured animal groups, with slightly more extensive information on the main-abundant of them. Throughout the course of sampling, they placed a total of 8 soil traps (4 in the vineyard and 4 in the olive grove), every week a total of four weeks designed to be the total duration of work in the field. The traps were placed alternately one uncovered and one covered. The collection of old traps trapped animals were periodically, considering as best done every week, and immediately after removal of traps with the captured invertebrates made the installation of new ones. Small and medium-sized organizations, size mm order or centimeters, which gathered after cleaning the samples from foreign bodies (such as earth, stones, leaves, twigs and other plant material), examined under the stereoscope and using relevant manuals per test group (e.g., insects, mites, Show original molluscs) were classified at the class level. They gathered many representatives belonging to different edafovia invertebrate taxa. After the issue of arthropods waiting to be collected primarily insects, which naturally belong to the class of insects (such as beetles, Hemiptera, Collembola, Diptera, Orthoptera, Dictyoptera, moths, ants, other Hymenoptera, etc.), as well as representatives belonged to the class of arachnids (spiders, phalanges, mites, pseudo-scorpions), the class of cheilopodon and Diplopoda and terrestrial crustaceans (isopods), as it happened. Also they gathered and land animals leaf molluscs belonging to terrestrial representatives of gastropods. Some groups with different lifestyles, such as the Formicidae family members separately registered by the other members of their class (flying Hymenoptera). Also larvae olometavolon insects (eg, Diptera, Coleoptera, neuropterous) were recorded separately from those of an adult of their class. The aim of the study was to use the data offered by the various invertebrate groups, in order to make comparisons, which showed and areas of coincidence (similarity) and the major differences between agroecosystems both crop type, and the impact of coverage or open trap reflecting light attracts flying insects. Among others sought if the crop or the cover were the most crucial and decisive role in the structure of the microbial community of soil animals were arrested. To achieve this purpose, the recorded results of the determinations are transferred to computer work sheet (Excel), to facilitate both of these comparisons in themselves, and their visualization with the appropriate case by case graphs (including histograms, curves, pie charts-pies). Also Jaccard index was used to count the similarities between viokoinotiton and the Shannon index to measure biodiversity of both agricultural ecosystems. In conclusion performed statistical tests (ANOVA and post hoc indicators) to quantify the significance of the observed differences. For computational convenience these statistical tests used computer statistical package (SPSS). Thus moving towards the discussion of work results, there was a measure of how much more or less likely is the resulting differences and similarities.