ΤΑ ΑΥΤΟΦΥΗ ΛΑΧΑΝΕΥΟΜΕΝΑ ΦΥΤΑ ΣΤΟ ΟΡΟΠΕΔΙΟ ΤΗΣ ΖΙΡΟΥ ΚΑΙ Η ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ ΤΟΥΣ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΚΑΤΟΙΚΟΥΣ ΤΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ ΣΗΜΕΡΑ

Abstract

Η Κρητική διατροφή έχει αναγνωριστεί ως το διατροφικό πρότυπο που συμβάλλει στη διατήρηση της καλής υγείας και της πρόληψης σοβαρών χρόνιων ασθενειών. Κύριο χαρακτηριστικό της Κρητικής δίαιτας, είναι η καθημερινή σχεδόν κατανάλωση άγριων χόρτων ως κυρίως γεύματα (153). Η βιβλιογραφική ανασκόπηση αναφέρεται σε μελέτες χημικής και διατροφικής σύστασης(17),(21-23),(28),(29),(30),(31),(33),(38-41)των άγριων λαχανευόμενων χόρτων που έχουν δείξει τη μεγάλη διατροφική τους αξία, εφόσον περιέχουν θρεπτικά συστατικά που προάγουν την υγεία.(48),(49),(67-137),(143)Επίσης αναφέρθήκαν και οι τοξικοί και αντιθρεπτικοι παράγοντες που περιέχουν κάποια χόρτα(21),(31),(32,39,54,55),(56) Στην παρούσα εργασία καταγράφηκαν τα άγρια λαχανευόμενα χόρτα, τα οποία καταναλώνονται στην περιοχή του οροπεδίου της Ζίρου στην ανατολική Κρήτη. Οι βοτανικές πληροφορίες προέρχονται από τη βιβλιογραφία(11),(13),(14), από προσωπικές παρατηρήσεις και συνετεύξεις με γεωπόνους και βοτανολόγους Τα φυτά φωτογραφηθήκαν κυρίως την εποχή της κατανάλωσης τους(151) με σκοπό να βοηθηθούν στην αναγνώριση τους οι αναγνώστες της. Πραγματοποιήθηκε έρευνα επιπολασμού που αφορά την κατανάλωση των λαχανευόμενων χόρτων στο οροπέδιο της Ζίρου στην ανατολική Κρήτη. Στο δεύτερο μέρος της μελέτης παρατηρήθηκε ότι υπάρχει μεγάλο ποσοστό γνώσης αλλά και συλλογής των χόρτων. Οι νεότεροι καταναλώνουν τα χόρτα σε μικρότερο βαθμό σε σχέση με τους μεγαλύτερους. Επίσης το μεγαλύτερο ποσοστό του δείγματος που γνωρίζει μεγάλο αριθμό χόρτων είναι αγρότες και νοικοκυρές. Παρατηρήθηκε επίσης ότι τα χόρτα βρίσκονται ακόμα στις ίδιες περιοχές και πολύ μικρό ποσοστό από αυτά δεν τα βρίσκουν όπως παλιά.

Τhe Cretan nutrition has been recognized like a nutritional standard, which contributes to the maintenance of good health and the prevention of serious chronic diseases. The main feature of Cretan’s diet is the almost daily consumption of wild green, as the main meal. (153) Bibliographical review refers to studies of the chemical and nutritional composition of wild green has shown their great nutritional value, since they contain nutrients which promote health. (48), (49), (67-137), (143). The toxical and non- nutritional factors, which some of the green contain have been also mentioned. (21), (31) (32), (39), (54-56) In this project, wild green which are consumed in the area were committed to paper. Data were obtained from botanical bibliography,(11),(13),(14) personal observations and interviews with agricultura1ists and botanists. The pictures of green were taken during the period of their consumption, (151) so as to be easy for the readership to recognize them. A research of prevalence as far as the consumption of wild green in the table-land of Ziros in the eastern Crete is concerned, was also carried out. With the second part of the project was concluded that there is a great percentage of knowledge and that many people collect these green. In comparison with young people, the older have more often the green in their diet. Also, the major percentage of the sample which is aware of the large number of green is farmers and housewives. Finally, it was observed that green can still be found in the same areas, and that only a small percentage is in short supply.