Η ενδοσχολική βία στους εφήβους του Ηρακλείου.

Abstract

Η βία (σωματική, ψυχολογική, σεξουαλική) ως μια λανθάνουσα μέθοδος «επικοινωνίας» έχει πλέον λάβει ανεξέλεγκτες διαστάσεις. Προβάλλεται απροκάλυπτα σε διάφορες εκφάνσεις της κοινωνίας, όπως για παράδειγμα στα γήπεδα, στους δρόμους, στις τηλεοπτικές παραγωγές και συνεπακόλουθα στα σχολεία και στην οικογένεια. Ενδεχομένως να έχει εγχαραχθεί και μέσα σ’ ένα αλλοτριωμένο σύστημα «αξιών», όπου ο βίαιος θεωρείται ο «δυνατός» και ο «αρχηγός». Βία, σωματική και λεκτική μεταξύ των εφήβων υπήρχε πάντοτε. Υπήρχαν εκφοβιστές –παλικαράδες μαθητές και πάντοτε ο «γυαλάκιας», ο «χοντρός», ο «ζουμπάς», ο «τσεβδός» το «βλίτο» υπέφεραν από τη συμπεριφορά των συνομηλίκων τους. Αλλά η βία δεν είναι αποδεκτή ούτε από τους γονείς ούτε από τους ενήλικες στους χώρους συνεύρεσης εφήβων (όπως σε γυμναστήρια, φροντιστήρια, πλατείες) η στο σχολείο που θεωρείται περιβάλλον ασφαλές, προστατευμένο και οπωσδήποτε ελεγχόμενο από τους εκπαιδευτικούς (Βαλάσση-Αδάμ Ε.:2008). Στην Ελλάδα, σύμφωνα με έρευνες σε σχολεία της επικράτειας, υπολογίζεται ότι το 10% του συνόλου των εφήβων, γίνεται θύμα ενδοσχολικής βίας από συνομήλικους ή παιδιά διαφορετικών ηλικιών, ενώ το ποσοστό των θυτών ανέρχεται στο 5% του μαθητικού πληθυσμού (Ενημερωτικό Σημείωμα Υπ. Παιδείας: 2012). Σε έρευνα που πραγματοποιήθηκε από την VPRCπροκύπτει ότι η ενδοσχολική βία στην Ελλάδα είναι κυρίως λεκτική. Υψηλά ποσοστά καταγράφηκαν σε περιστατικά χλευασμών και εξυβρίσεων (88%) και διάδοσης αρνητικών σχολίων ή φημών (67%)Η οικογένεια και το σχολείο ως τα μέγιστα συστήματα διαπαιδαγώγησης των παιδιών δεν έχουν πετύχει ως τώρα να αναδείξουν υγιείς μεθόδους έκφρασης του θυμού. Ο θυμός είναι ένα απολύτως ανθρώπινο συναίσθημα και δεν πρέπει να θεωρείται a priori ότι τον διαδέχεται η επιθετικότητα και η βία. Η διαχείρισή του μπορεί να γίνει με αποδεκτούς τρόπους που να μην πληγώνουν τους άλλους, αλλά πρέπει κάποιος να το δείξει στα παιδιά. Στην απουσία ολοκληρωμένης συναισθηματικής διαπαιδαγώγησης τα παιδιά τείνουν να εκφράζουν το θυμό τους με μη αποδεκτούς τρόπους, ενίοτε και επιθετικούς (Καραβόλτσου Α.:2013). Στην παρούσα εργασία θα ερευνήσουμε ποια είναι η παρούσα κατάσταση όσον αφορά την πόλη του Ηρακλείου. Μέσα από τα κεφάλαια που ακολουθούν θα παρουσιάσουμε αρχικά διάφορα στοιχεία που βασίζονται στις βιβλιογραφικές πηγές και καλύπτουν ένα μέρος του προβλήματος και στο ερευνητικό μέρος θα ανακαλύψουμε πιο το εύρος του φαινομένου, ποια τα χαρακτηριστικά του και ποιες οι πιθανές λύσεις και προτάσεις για την μείωση και εξάλειψή του.