Σεξιστικός λόγος σε περιοδικά ευρείας κατανάλωσης.

Abstract

Ακόμα και η απλή εκφορά μιας λέξης, εκφράζει σκέψεις και σχέσεις που υφίστανται και επηρεάζουν τις σχέσεις μεταξύ των ανθρώπων. Όταν για παράδειγμα η συνεχής χρήση της γλώσσας αναπαράγει στερεότυπα και προκαταλήψεις σχετικά με το φύλο, τότε η ίδια αυτή γλώσσα γίνεται φορέας πρακτικών προκατάληψης και σεξισμού. Ενώ έχει μεσολαβήσει η «σεξουαλική επανάσταση» της δεκαετίας του 60’ με το φεμινιστικό κίνημα να βρίσκεται στην κορύφωση του και έχουν γίνει αρκετά βήματα προς την ισότητα των φύλων, είναι ακόμη εμφανής ο διαχωρισμός των ανθρώπων με βάση το φύλο – ο σεξισμός - σε όλους τους τομείς της κοινωνικής ή ακόμη και της προσωπικής ζωής (ενδεικτικά αναφέρουμε ως πεδία την οικία, τον χώρο εργασίας, την εκπαίδευση, την θρησκεία, την γλώσσα κ.α.). Βασικός σκοπός της μελέτης μας είναι η διερεύνηση της αναπαραγωγής σεξιστικού λόγου σε περιοδικά ευρείας κατανάλωσης που πιθανόν αντανακλούν σε μεγάλο βαθμό σεξιστικά φαινόμενα στην ελληνική κοινωνία. «Η κοινωνική εργασία, ως ξεχωριστός επιστημονικός κλάδος βασίζεται σε ορισμένες θεμελιώδεις αξίες. Το βασικό πυρήνα ύπαρξης της αποτελούν αξίες όπως τα ανθρώπινα δικαιώματα, οι αρχές της κοινωνικής δικαιοσύνης, της ισότητας, της δημοκρατίας και της κοινωνικής αλλαγής. Επίσης η αξία στην οποία αναφέρονται σχεδόν όλα τα κείμενα που αφορούν στην θεωρία αλλά και στην πρακτική της Κοινωνικής Εργασίας «αφορά» τη μοναδικότητα της προσωπικότητας κάθε ανθρώπινης ύπαρξης. Κάθε άτομο έχει μια μοναδική αξία, ανεξάρτητα από την καταγωγή, την εθνικότητα, το φύλο, την ηλικία, τις πεποιθήσεις, την κοινωνικοοικονομική κατάσταση ή την συνεισφορά του στην κοινωνία» (Καλλινικάκη: 44, 1998). Μια τάση της κοινωνικής εργασίας ενάντια στις διακρίσεις είναι επηρεασμένη από φεμινιστικές απόψεις, όπως έχουν αναπτυχθεί από την δεκαετία του 1960 έως σήμερα. Στα πλαίσια αυτά το θέμα μας επιδιώκει να προσφέρει περαιτέρω διερεύνηση στο εάν υπάρχει σεξισμός στην κοινωνία μας ώστε να δοθεί περισσότερη προσοχή στο εν λόγω ζήτημα και να υπάρξει περαιτέρω ενεργοποίηση. Η εργασία αποτελείται από 5 κεφάλαια: στο πρώτο κεφάλαιο ασχολούμαστε με το φύλο, κάνοντας μια ιστορική αναδρομή και δίνοντας κάποιους ορισμούς και θεωρίες σχετικά με την έννοια. Στο δεύτερο κεφάλαιο ασχολούμαστε με την γλώσσα και πιο συγκεκριμένα με τον σεξιστικό λόγο. Το τρίτο κεφάλαιο αφορά τα ΜΜΕ, εμπεριέχοντας κάποια υποκεφάλαια τα οποία είναι πιο εξειδικευμένα με το θέμα μας, τον λόγο στα ΜΜΕ και τον έντυπο τύπο. Στο τέταρτο κεφάλαιο αναλύουμε θεωρητικά την μεθοδολογία που θα ακολουθήσουμε στην έρευνα και μελέτη του φαινομένου. Στο πέμπτο κεφάλαιο παρουσιάζεται η παράθεση και ανάλυση του υπό έρευνα υλικού καθώς και τα συμπεράσματα της μελέτης μας.