Συμβουλευτική - διαιτολογική παρέμβαση στις διατροφικές συνήθειες των παιδιών ηλικίας 5-12 ετών.

Abstract

Η παρούσα έρευνα πραγματοποιήθηκε με σκοπό την ενημέρωση και την ευαισθητοποίηση των μικρών παιδιών, ηλικίας 5-12 ετών σε θέματα διατροφής για την απόκτηση ενός υγιεινού τρόπου ζωής. Αρχικά προσεγγίστηκαν 251 παιδιά αλλά η έρευνα τελικά πραγματοποιήθηκε σε 247 παιδιά, σε ένα νηπιαγωγείο και ένα δημοτικό σχολείο του νομού Ζακύνθου καθώς και σε ένα νηπιαγωγείο και ένα δημοτικό σχολείο του νομού Χανίων. Αναλυτικότερα, έλαβαν μέρος 15 παιδιά από το νηπιαγωγείο Μουζακίου και 95 παιδιά από το 3ο δημοτικό σχολείο Ρίζας του νομού Ζακύνθου και αντίστοιχα 12 παιδιά από το νηπιαγωγείο της Χρυσοπηγής και 125 παιδιά από το Δημοτικό σχολείο Χρυσοπηγής του νομού Χανίων. Τα παιδιά συμπλήρωσαν μόνα τους ένα ερωτηματολόγιο διατροφής (ποιοτικό και ποσοτικό ερωτηματολόγιο) στην αρχή και στο τέλος της έρευνας. Η παρέμβαση πραγματοποιήθηκε με τη βοήθεια δραστηριοτήτων – παιχνιδιών, όπου δινόταν η ευκαιρία για συμμετοχή και των ίδιων των παιδιών. Η παρέμβαση υλοποιήθηκε στη διάρκεια 5 διδακτικών ωρών (1 ώρα την ημέρα) για κάθε τάξη ξεχωριστά και περιλάμβανε τις εξής θεματικές ενότητες:  Μάθημα 1ο: Το σώμα μου - Οι ομάδες τροφίμων  Μάθημα 2ο: Η πυραμίδα της διατροφής  Μάθημα 3ο: Φρούτα - Λαχανικά  Μάθημα 4ο: Γαλακτοκομικά προϊόντα - Κρέας  Μάθημα 5ο: Το κυλικείο μας Η στατιστική ανάλυση των ερωτηματολογίων πραγματοποιήθηκε με τη χρήση του προγράμματος SPSS 11.0. Αποτελέσματα: Στη μελέτη δεν αξιολογήθηκε μόνο ένα στοιχείο αλλά συνολικά οι διατροφικές συνήθειες, έτσι υπάρχουν πολλά διαφορετικά αποτελέσματα. Σημαντικό κρίνουμε το γεγονός ότι αυξήθηκε η πρόσληψη πρωινού μετά την παρέμβαση και στους δύο νομούς (95% για τη Ζάκυνθο και 84% για τα Χανιά), ενώ μειώθηκε η παρακολούθηση της τηλεόρασης κατά τη διάρκεια κατανάλωσης κάποιου γεύματος (το 75% και το 69% των παιδιών της Ζακύνθου και των Χανίων, αντίστοιχα απάντησαν πως δεν παρακολουθούν τηλεόραση). Υπήρξαν όμως και ερωτήσεις στις οποίες φάνηκε ότι η συχνότητα κατανάλωσης κάποιου τροφίμου βελτιώθηκε μόνο σε ένα νομό ή υπήρξε μεγαλύτερη βελτίωση σε έναν από τους δύο νομούς (π.χ. η κατανάλωση λαδερού φαγητού για το νομό της Ζακύνθου βελτιώθηκε κατά 35%, ενώ για τα Χανιά κατά 15%). Ακόμη, οι απαντήσεις των ερωτήσεων που αναφέρονταν στην κατανάλωση φαστ-φουντ, αναψυκτικών και γάλακτος ήταν από την αρχή σε πολύ καλά επίπεδα και για το λόγο αυτό δεν υπήρξαν κάποια σημαντικά αποτελέσματα. Η τρέχουσα μελέτη παρουσιάζει μια ευνοϊκή επίδραση στην αλλαγή της διατροφικής συμπεριφοράς σε ποικίλα επίπεδα. Καλό θα ήταν να δοθεί έμφαση στην διατροφική διαπαιδαγώγηση των παιδιών αυτής της ηλικίας, πραγματοποιώντας μια πιο συστηματική παρέμβαση, έτσι ώστε να τους γίνει τρόπος ζωής και να τα επωφελήσει στην παρούσα καθημερινότητά τους αλλά και στο μέλλον.

The present survey was conducted in order to inform and raise the awareness of small children aged 5-12 years to issues of nutrition towards a healthy lifestyle. Initially, we approached 251 children but finally the research was conducted in 247 children from a kindergarten school and a primary school in the Municipality of Zakynthos and a kindergarten school and a primary school in the Municipality of Chania. More specifically, 15 children from the kindergarten school in Mouzakio, 95 children from the 3rd Primary School of Riza in Municipality of Zakynthos, 12 children from the kindergarten school in Chrysopigi and 125 children from the Primary School in Chrysopigi in the Municipality of Chania were involved. The children filled in a questionnaire on nutrition (both qualitative and quantitative questionnaire) at the beginning and at the end of the research. The intervention took place through activities – games, during which the children themselves had the opportunity to participate. The intervention took part within 5 school hours (an hour per day) for each grade separately and consisted of the following topics:  Lesson 1st: My body – The food groups  Lesson 2nd: The food guide pyramid  Lesson 3rd: Fruits - Vegetables  Lesson 4th: Dairy - Meat  Lesson 5th: Our school tuck-shop The statistical analysis of the questionnaire was made via the use of the programme SPSS 11.0. During the survey we assessed not only a single nutrition habit but the nutrition habits of the children on the whole, thus resulting in many different outcomes (percentages). In particular, the intake of breakfast was increased in both areas after the intervention (95% for Zakynthos and 84% for Chania), and television viewing was reduced during the consumption of a meal (75% and 69% of children of Zakynthos and Chania, answered that they do not watch television, respectively). There were also questions in which appeared that the consumption frequency of a particular food (e.g. casserole beans) was improved in one Municipality only or there was bigger improvement in one of the two Municipalities (e.g. the casserole beans consumption was improved 35% for Zakynthos and only 15% for Chania). Also the questions that referred to the consumption of fast food, fizzy drinks and milk gave answers revealing good nutrition habits and therefore we have no significant results. The present survey presents a positive effect towards the change of nutritional behavior in various levels. It would be advisable to put emphasis on the nutritional education of the children of that age, by having a more serious intervention. In this way, they will make their new nutritional habits a way of life and they will benefit their daily life not only at present time but in the future as well.