Αντιλήψεις και στάσεις των ατόμων που εργάζονται σε εμπορικά καταστήματα του δήμου Χαλανδρίου απέναντι σε άτομα με (δια)νοητική καθυστέρηση και συνοδές διαταραχές. Διερεύνηση και των γνώσεων του πληθυσμού σε ό,τι αφορά τα συγκεκριμένα άτομα.

Abstract

Αρκετές δεκαετίες τώρα, ένα από τα προβλήματα τα οποία καλούνται να αντιμετωπίσουν οι ειδικοί της ψυχικής υγείας και τους απασχολεί ιδιαίτερα είναι η νοητική υστέρηση. Προκειμένου να διερευνηθούν ορισμένα από τα πεδία έρευνας, όπως για παράδειγμα η ταξινόμηση της νοητικής υστέρησης, η κατανόηση της φύσης της, η αιτιολογία της, το κατάλληλο εκπαιδευτικό πλαίσιο που πρέπει να καθοριστεί και τέλος, οι ειδικοί εκπαιδευτικοί μέθοδοι που πρέπει να επεξεργαστούν για τα νοητικά υστερούντα άτομα, θα πρέπει να υπάρξει συνεργασία διεπιστημονικής ομάδας όπως, γιατροί, ψυχίατροι, ψυχολόγοι, εκπαιδευτικοί κ.τ.λ. Σχετικά με τον ορισμό της νοητικής υστέρησης, έχουν υπάρξει κατά καιρούς διάφοροι προκειμένου να την περιγράψουν. Οι πιο γνωστοί απ’ αυτούς τους ορισμούς είναι οι ακόλουθοι: α) παραφροσύνη, β) ολιγοφρένεια, γ) πνευματική αναπηρία, δ) ιδιωτεία. Όμως στις μέρες μας επικρατέστερος είναι αυτός της νοητικής υστέρησης, τον οποίο χρησιμοποιούν και στην ελληνική μετάφραση των διαγνωστικών εγχειριδίων DSM-IV και ICD-10 Σχετικά με τα συνοδά συμπτώματα της νοητικής υστέρησης, αυτά διαφοροποιούνται σημαντικά ανάλογα με τα αίτια απ’ τα οποία οφείλεται η ύπαρξή της. Επιπλέον σημαντική διαφοροποίηση, ανάλογα με την αιτιολογία της νοητικής υστέρησης, παρουσιάζεται στην έκτασή της, στην επίδραση που ασκεί στον βαθμό προσαρμογής του ατόμου και τέλος, στην πρόγνωση για την εξέλιξη της νοητικής υστέρησης. Να επισημανθεί ότι δύο άτομα που έχουν την ίδια διαταραχή ενδεχομένως να παρουσιάζουν διαφορές σχετικά με την κλινική τους εικόνα. Η συγκεκριμένη εργασία αφορά στην νοητική υστέρηση και συγκεκριμένα στη διερεύνηση των αντιλήψεων και των στάσεων των ατόμων που εργάζονται στον Δήμο Χαλανδρίου απέναντι σε άτομα με νοητική υστέρηση και σύνοδες διαταραχές, καθώς επίσης διερευνώνται και οι γνώσεις του συγκεκριμένου πληθυσμού σε ό,τι αφορά τα νοητικά υστερούντα άτομα. Η εργασία χωρίζεται σε δύο μέρη. Στο πρώτο μέρος, παρουσιάζεται και αναλύεται ένα θεωρητικό υπόβαθρο σχετικά με την νοητική υστέρηση και τις συνοδές διαταραχές και στο δεύτερο μέρος, αναλύεται η μεθοδολογία η οποία ακολουθήθηκε στην εν λόγω μελέτη, καθώς επίσης και η καταγραφή και αξιολόγηση των αποτελεσμάτων της έρευνας. Στο Α’ μέρος της εργασίας και συγκεκριμένα στο πρώτο κεφάλαιο, γίνεται αναφορά στο πώς ορίζεται η έννοια της νοητικής υστέρησης. Στη συνέχεια, αναλύονται τα επίπεδα της νοητικής υστέρησης, τα βασικά χαρακτηριστικά, η αιτιολογία, οι γνωστικές δυσκολίες που αντιμετωπίζουν τα νοητικά υστερούντα άτομα, καθώς επίσης και η θεραπεία της νοητικής υστέρησης. Έπειτα, ακολουθεί το δεύτερο κεφάλαιο στο οποίο γίνεται μια εκτενής ανάλυση σχετικά με τα συνοδά σύνδρομα και τις συνοδές διαταραχές. Συγκεκριμένα, αναλύονται τα σύνηθη σύνδρομα, όπως το σύνδρομο Down και το σύνδρομο εύθραυστου X. Έπειτα γίνεται ανάλυση των συνοδών διαταραχών, οι οποίες είναι η διαταραχή ελαττωματικής προσοχής/ υπερκινητικότητας, οι διαταραχές της διάθεσης, οι βαριές εκτεταμένες διαταραχές της ανάπτυξης και τέλος, οι ψυχικές διαταραχές οφειλόμενες σε γενική ιατρική κατάσταση. Το επόμενο κεφάλαιο αφιερώνεται στο κομμάτι της κοινωνικής ένταξης και στις κοινωνικές σχέσεις των ατόμων με νοητική υστέρηση και κλείνοντας το θεωρητικό κομμάτι της παρακάτω εργασίας παρουσιάζεται το 4ο κεφάλαιο, στο οποίο παρατίθεται η μεταρρύθμιση στον χώρο της ψυχικής υγείας στην Ελλάδα. Στο Β’ μέρος, το οποίο ξεκινάει με το 5ο κεφάλαιο, αναλύεται η μεθοδολογία που ακολουθήθηκε για την πραγματοποίηση της έρευνας. Ακολουθεί το 6ο κεφάλαιο στο οποίο παρουσιάζονται και αναλύονται τα αποτελέσματα και οι συσχετίσεις της έρευνας. Επιπρόσθετα, στο 7ο και τελευταίο κεφάλαιο συζητώνται τα συμπεράσματα της έρευνας. Βασιζόμενες στα συμπεράσματα, θέτουμε προτάσεις σχετικά με το θέμα το οποίο διερευνήθηκε. Στο τέλος, προστίθεται το παράρτημα στο οποίο παρατίθενται: α) το ερευνητικό εργαλείο της έρευνας και β) τα αποτελέσματα της έρευνας, όπως αυτά διαμορφώθηκαν με βάση το πρόγραμμα SPSS.