Η επίδραση των τεχνικών ελλειμματικής άρδευσης στην καλλιέργεια της αμπέλου (Vitis Vinifera L.) Περιγραφή των μορφολογικών, ανατομικών, φυσιολογικών και βιοχημικών προσαρμογών των κυριοτέρων καλλιεργούμενων ποικιλιών.

Abstract

Η άμπελος θεωρείται παραδοσιακά μια μη αρδευόμενη καλλιέργεια η οποία καταλαμβάνει σημαντικές γεωργικές εκτάσεις σε ξηρές και ημίξηρες περιοχές της Μεσογειακής ζώνης. Τα τελευταία χρόνια όμως πραγματοποιείται άρδευση με διάφορες αρδευτικές μεθόδους σε πολλές αμπελουργικές περιοχές, με σκοπό να αυξηθεί η μειωμένη παραγωγή. Σημειώνεται ότι η χρήση της άρδευσης στην παραδοσιακή αμπελοκαλλιέργεια αποτελούσε πάντοτε αντικείμενο διαμάχης καθώς, ενώ η συμπληρωματική εφαρμογή νερού δύναται να αυξήσει την παραγωγή και να βελτιώσει την ποιότητα των καρπών , η υπερβολική όμως άρδευση μπορεί να επιφέρει υπέρμετρη βλαστική ανάπτυξη και να υποβαθμίσει τα οργανοληπτικά χαρακτηριστικά της παραγωγής. Από την άλλη, με βάση τα κλιματικά μοντέλα πρόβλεψης, η συχνότητα των ακραίων καιρικών φαινομένων, οι καύσωνες, το μήκος των περιόδων ανομβρίας, καθώς και οι περιορισμένες και ακανόνιστες βροχοπτώσεις προβλέπεται να αυξηθούν, με αρνητικές επιπτώσεις, ευρύτερα για τις κοινωνίες και το περιβάλλον, και ειδικότερα για την απόδοση και την ποιότητα των καλλιεργούμενων ποικιλιών αμπέλου. Σύμφωνα με τους ειδικούς η ποιότητα και η διαθεσιμότητα του νερού, θα αποτελέσουν κρίσιμα προβλήματα που απαιτούν την αντίστοιχη διαχείριση από τους παραγωγούς. Για να μειωθούν οι αρνητικές συνέπειες της υπερ- άρδευσης στην παραγωγή κρασιού και, ταυτόχρονα, να αυξηθεί η αποτελεσματικότητα χρήσης νερού (Water Use Efficiency - WUE) της καλλιέργειας, εφαρμόστηκαν νέες τεχνικές ελλειμματικής άρδευσης όπως είναι οι μέθοδοι PRD (Partial Root zone Drying - μερική ξήρανση του ριζικού συστήματος) και DI (Deficit Irrigation- εφαρμογή ήπιας υδατικής καταπόνησης) με την χορήγηση αρδευτικού νερού σε ποσότητες μικρότερες του 100% της εξατμισοδιαπνοής. Η παρούσα πτυχιακή μελέτη αποσκοπεί στη βιβλιογραφική ανασκόπηση των μηχανισμών αναγνώρισης και μεταγωγής των σημάτων υδατικής καταπόνησης (ρυθμός φωτοσύνθεσης, στοματική λειτουργία, φθορισμός χλωροφύλλης, συγκέντρωση φωτοσυνθετικών χρωστικών, ολικές πρωτεΐνες, φυτοορμόνες (ΑΒΑ, κυτοκινίνες), αντιοξειδωτικά ένζυμα) καθώς και των μεταβολών σε ανατομικό επίπεδο (μήκος βλαστού, νωπό και ξηρό βάρος φύλλου, φυλλική επιφάνεια) και σε επίπεδο παραγωγής (οργανοληπτικά χαρακτηριστικά προϊόντος, όγκος παραγωγής) των κυριότερων οινοποιήσιμων και επιτραπέζιων ποικιλιών του παγκόσμιου αμπελώνα, κατά την εφαρμογή διαφόρων μεθόδων ελλειμματικής άρδευσης στη σύγχρονη αμπελοκαλλιέργεια.

Graperine is a traditional non-irrigated that occupies quite an extensive agricultural area in dry lands and semi-arid regions. Recently irrigation was introduced to increase the law-land yield, but a good compromise between grape quality and yield is of major importance for the achivement of high quality product of wine. Therefore water use efficiency irrigation nad regulated deficit irrigation programs need to be development to improve water use efficiency, crop productivity and quality in semi-arid crops. Partial root drying (PRD) and Regulated Deficit Irrigation (RDI) programs are proposed as the most promising tools for such purpose.