Καρποφάγα έντομα της οικογένειας "Terphitidae" που υπάγονται στη λίστα καραντίνας Α1 του "E.P.P.O.".

Abstract

Τα έντομα της οικογένειας Tephritidae συνιστούν τους σημαντικότερους εχθρούς των καρποφόρων δέντρων παγκοσμίως. Με το διεθνές εμπόριο και τη μεταφορά αγροτικών προϊόντων σε όλα τα μήκη και πλάτη του πλανήτη ευνοείται η μετάδοση και εγκατάσταση των εντόμων αυτών σε νέες περιοχές. Στην παρούσα εργασία παρουσιάζονται τα είδη της οικογένειας Tephritidae που βρίσκονται στις λίστες καραντίνας Α1 και Α2 του Ευρωπαϊκού και Μεσογειακού Οργανισμού Φυτοπροστασίας (European and Mediterranean Plant Protection Organization, EPPO). Γίνεται αναφορά σε 17 είδη που ανήκουν σε 5 γένη και τα οποία δεν έχουν εντοπιστεί στη χώρα μας, κάποια από τα οποία όμως έχουν βρεθεί σε άλλες χώρες της δικαιοδοσίας του ΕΡΡΟ, κυρίως την Αίγυπτο. Η παρούσα εργασία παρέχει για πρώτη φορά στην ελληνική γλώσσα πληροφορίες για έντομα που δυνητικά μπορεί να έλθουν στη χώρα μας και να αποτελέσουν σοβαρούς εχθρούς σημαντικών καλλιεργειών. Τα είδη του γένους Anastrepha είναι έντομα ενδημικά της Κεντρικής και Νότιας Αμερικής, κάτι που σημαίνει ότι θα μπορούσαν να εγκατασταθούν στις νότιες περιοχές των χωρών του ΕΡΡΟ, μεταξύ των οποίων και στη χώρα μας. Το Anastrepha ludens θα μπορούσε να αποτελέσει σοβαρή απειλή για τα εσπεριδοειδή. Τα άλλα είδη (A. fraterculus, A. obliqua και Anastrepha suspensa) έχουν ως κύριους ξενιστές καρπούς τροπικών φυτών και άρα δεν έχουν σημαντικό οικονομικό ενδιαφέρον για τη χώρα μας, με εξαίρεση, ίσως, το A. fraterculus που προσβάλλει τα μήλα. Τα είδη του γένους Bactocera είναι κοσμοπολίτικα και προσβάλλουν μεγάλο εύρος καλλιεργειών, αποτελώντας μεγαλύτερη απειλή σε σχέση με τα προηγούμενα είδη. Τα είδη στις λίστες του ΕΡΡΟ θα μπορούσαν να εγκατασταθούν στις νοτιότερες περιοχές του οργανισμού και στην Ελλάδα, καθώς ευνοούνται από το κλίμα. Το B. cucurbitae απαντάται κυρίως στην δυτική Ασία, σε μέρη της Αφρικής, της Β. Αμερικής και της Ωκεανίας. Οι κύριοι ξενιστές του είναι τα κολοκυνθοειδή. Από τις περιοχές του ΕΡΡΟ, το έντομο έχει εισβάλλει στην Αίγυπτο, δεν είναι απίθανο να εισέλθει κάποια στιγμή στην Ελλάδα. Το B. cucumis προσβάλλει επίσης τα κολοκυνθοειδή και απαντάται κυρίως στην Αυστραλία. Λόγω των περιορισμένων εισαγωγών από την Αυστραλία, αλλά και του μη ευνοϊκού κλίματος της χώρας μας, το έντομο αυτό δεν αποτελεί σοβαρή απειλή για την Ελλάδα. Το B. dorsalis αποτελείται από ένα σύμπλεγμα ειδών. Και διαθέτει ένα ευρύτατο φάσμα ξενιστών. Σημαντικές καλλιέργειες στη χώρα μας που θα μπορούσε να προσβάλλει είναι μήλα, πορτοκάλια, ροδάκινα, δαμάσκηνα και τομάτες. Τα είδη B. minax και B. tsuneonis προσβάλλουν αποκλειστικά τα εσπεριδοειδή. Το B. tryoni προσβάλλει τις καλλιέργειες αβοκάντο, εσπεριδοειδών, γκουάβας, μηλοειδών, μάνγκο, φρούτα του πάθους, παπάγιας, ροδάκινα και δαμάσκηνα, ενώ μπορεί να προσβάλλει και κηπευτικά. Το B. zonata προσβάλλει κυρίως καλλιέργειες γκουάβας, μάνγκο και ροδάκινα, ενώ έχει καταγραφεί σε 50 καλλιεργημένα και άγρια είδη φυτών. Απαντάται κυρίως στην Ασία και την Αφρική, έχοντας βρεθεί και στην Αίγυπτο, γεγονός που το κάνει επικίνδυνο για εισαγωγή στη χώρα μας. Τα είδη του γένους Rhagoletis είναι ιθαγενή στη Β. Αμερική. Τα περισσότερα είδη που βρίσκονται στις λίστες του ΕΡΡΟ (R. cingulata, R. indifferens και R. fausta) προσβάλλουν τα κεράσια. Επειδή, όμως, στην Ευρώπη και την Ελλάδα οι κερασιές προσβάλλονται από το είδος Rhagoletis cerasi, είναι άγνωστο το τι θα γίνει αν εισαχθούν αυτά τα είδη στις περιοχές όπου το R. cerasi ενδημεί. Το R. mendax προσβάλλει κυρίως καλλιεργούμενα, αλλά και άγρια βατόμουρα. Στη χώρα μας, καλλιεργούνται πολύ περιορισμένες εκτάσεις από τους ξενιστές του είδους αυτού. Το R. pomonella προσβάλλει κυρίως τα μήλα, και θεωρείται το πλέον σοβαρό Tephritidae, εκτός από τις περιοχές που βρίσκεται η μύγα της Μεσογείου. Στις περιοχές του ΕΡΡΟ και στην Ελλάδα, τα μήλα θα ήταν ο κύριος ξενιστής με δυνατότητα επιβίωσης σε ευρέως διαδεδομένα, άγρια ή καλλωπιστικά Rosaceae. Το Ceratitis rosa έχει ένα ευρύτατο φάσμα ξενιστών (μήλα, βερίκοκα, εσπεριδοειδή, σύκα, σταφύλια, ροδάκινα, αχλάδια, δαμάσκηνα, κυδώνια και τομάτες). Απαντάται σε πολλά μέση της Αφρικής, ενώ απουσιάζει από τις περιοχές του ΕΡΡΟ. Θεωρείται πιο ζημιογόνο από τη μύγα της Μεσογείου και είναι ανεκτικό στις δυσμενείς συνθήκες. Μπορεί να εγκατασταθεί με επιτυχία στη χώρα μας, εφ’ όσον ευνοείται από το κλίμα και από το ευρύ φάσμα των ξενιστών που έχει. Το Dacus ciliatus είναι σοβαρός εχθρός των κολοκυνθοειδών. Βρίσκεται στην Ασία και στην Αφρική, ενώ έχει εισαχθεί στην Αίγυπτο, όντας απειλή για τη χώρα μας.

The insects of the Tephritidae family are the most dangerous enemies of fruit trees worldwide. The international trade and the transport of agricultural products all over the planet favor both the spreading and the settling of these insects in new areas. In this paper, the species of Tephritidae family are presented, which are found in quarantine lists A1 and A2 of European and Mediterranean Plant Protection Organization (EPPO). 17 species that belong to 5 genres, and have not been traced in our country are referred to, some of which, however, have been found in other countries of EPPO, especially in Egypt. This paper provides - for the first time in Greek language - information about the insects that may come to our country and become serious enemies to important crops, in the future. The species of genre Anastepha are endemic insects of Central and South America, which means that they could settle in South areas of EPPO countries, and in our country, as well. Anastepha Ludens could cause serious problems to citrus crops. The other species (A. fraterculus, A. obliqua and A. suspensa) have as main hosts fruits of tropical plants, so they have no important financial interest for our country, except, maybe, A. fraterculus, which inflicts apples. The species of genre Bactocera are cosmopolitan, inflict a wide range of crops and they are more dangerous than the above mentioned species. The species of EPPO lists could settle in the southern areas of the organization, in Greece as well, as they are favored by the climate. B. cucurbitae can be found mainly in west Asia, in some areas of Africa, South America and Oceania. Its main hosts are Cucurbitaceae. From all EPPO areas, this insect has invaded Egypt, but it is possible to invade Greece in the future. B. cucumis damages Cucurbitaceae, as well, and it can be found mainly in Australia. Because of both the limited imports from Australia and the unfavourable climate of our country, this insect does not pose a serious threat to Greece. B. dorsalis is composed of a cluster of species and it has a wide spectrum of hosts. Some of the major crops that it could damage in our country are apples, oranges, peaches, plums and tomatoes. The species B. minax and B. tsuneonis inflict the citrus crops, exclusively. B. tryoni damages the crops of avocado, citrus, guava, apple, mango, passion fruit, papaya, peach and plum, and it can also damage vegetable products. B. zonata damages mainly the crops of guava, mango and peach, and it is detected in 50 cultivated and wild species of plants. It can be found mainly in Asia and Africa. It has also been found in Egypt, which turns it into a dangerous import to our country. The species of the genre Rhagoletis are indigenous in North America. The most species that are found in EPPO lists (R. cingulata, R indifferens and R. fausta) damage cherries. In Egypt and Greece cherry trees are damaged by the species of R. cerasi, so we do not know what will happen if these species are imported in the areas where the R. cerasi inhabits. R. mendax damages mainly cultivated and wild blackberries. In our country very few areas are cultivated by the hosts of this species. R. pomonella damages mainly apples and it is considered as the most dangerous Tephritidae, except the areas where the Mediterranean fly lives. In the EPPO areas and Greece apples would be the main host, with possibilities of survival in widespread, wild and ornamental Rosaceae. Ceratis Rosa has a wide spectrum of hosts (apples, apricots, citrus, figs, grapes, peaches, pears, plums, quinces and tomatoes). It can be found in many areas of Africa and it is absent from EPPO areas. It is supposed to be more harmful than the Mediterranean fly and it is resistant to unfavorable conditions. It can settle in our country successfully, as long as it is favored by the climate and the wide spectrum of its hosts. Dacus ciliatus is a very dangerous enemy for Cucurbitaceae. It can be found in Asia and Africa, while it has also been imported in Egypt, posing a threat to our country.