Υδρογεωλογική μελέτη ευαίσθητου παράκτιου υδροφορέα με χρήση γεωχημικών μεθόδων: βόρειο τμήμα λεκάνης Γεροποτάμου, νομός Ρεθύμνης.

Abstract

Το βόρειο τμήμα της λεκάνης του Γεροπόταμου στην Βόρειοκεντρική ακτή της Κρήτης υποφέρει από την εισχώρηση θαλασσινού νερού στον υδροφορέα (φαινόμενο υφαλμύρινσης), έχοντας ως αντίκτυπο τη ρύπανση των αποθεμάτων γλυκού νερού, που προορίζεται για τις ανάγκες του πληθυσμού, συμπεριλαμβανομένης και της γεωργίας. Η γεωλογία της περιοχής χαρακτηρίζεται ως πολύπλοκη περιλαμβάνοντας τη φυλλιτική χαλαζιτική σειρά στα Βόρεια, το υπόβαθρο (Ταλέα Όρη) στα Ανατολικά, δυτικά και κεντρικά καλύπτεται από σύγχρονα ιζήματα, ενώ τα ρήγματα έχουν διεύθυνση ΒΝΑ και ΒΑΝ. Στη περιοχή πραγματοποιήθηκε γεωχημική μελέτη, όπου εκτελέστηκαν 3 δειγματοληψίες νερού, σε διαφορετικές χρονικές περιόδους, από 22 δημοτικές γεωτρήσεις και 2 πηγές, όπου προσδιορίστηκαν 14 χημικές παράμετροι. Σύμφωνα με τη παρούσα μελέτη για τη περιοχή του Βόρειου τμήματος της λεκάνης Γεροποτάμου, η υφαλμύρινση του υπόγειου νερού του υδροφορέα δια μέσου των ρηγμάτων είναι η πιο πιθανή αιτία πηγής ρύπανσης, καταρρίπτοντας τις υποθέσεις για ύπαρξη εβαπορίτων στην περιοχή.

Geropotamos aquifer on the north‐central coast of Crete, Greece, is invaded in some places by salt water from the Aegean Sea, with impact on freshwater supplies for domestic and business uses, including agriculture. The geological setting of the study area is considered complex, as Miocene biogenic limestones, marls, clays and conglomerates crop out in the central and the western part and clastic limestones and dolomites of the Tripolis and Plattenkalk nappe (the bedrock) in the eastern part of the study area. The phyllitequartzite nappe (which forms the oldest rock of the study area) lays on the northern part of Geropotamos basin. The local tectonic regime of the study area is characterized by faults of NW‐SE and NE‐SW directions. 3 water samplings carried out. At each sampling, samples from 22 boreholes and 2 springs were analysed and 14 chemical parameters were determined. Detailed geochemical analysis, including Piper, Durov, Ternary, Stiff, Wilcox, Dispersion diagrams and Factors controlling the groundwater quality, was accomplished showing very good results. Suggestions that Miocene evaporites led to groundwater salination are unconfirmed, and seawater intrusion is the most probable cause, supported by the results of this research. It is indicated that saline intrusion is likely to occur along fractures in a fault zone through otherwise low‐permeability phyllite‐quartzite bedrock, and it is emphasized the critical role of fracture pathways in salination problems of coastal aquifers.