Η σχέση της οικογένειας με τη νευρική ανορεξία στην εφηβική ηλικία.

Abstract

Η νευρική ανορεξία είναι η πιο θανατηφόρα όλων των αναταραχών διανοητικής υγείας και μέχρι και τα μέσα του 20ου αιώνα ήταν σπάνια. Χαρακτηρισμένη από τον ανώμαλο φόβο της παχυσαρκίας και την έμμονη νηστεία σημείωσε σημαντική έξαρση μετά το 1960, καθώς από τότε και μέχρι τις μέρες μας πρωταγωνιστεί στο κοινωνικό status η εικόνα του αδύνατου, σχεδόν σκελετωμένου σώματος. Η ψυχογενής ανορεξία συχνά ξεκινά με δίαιτα αδυνατίσματος, παρά το φυσιολογικό βάρος ή τα 3-4 παραπανίσια κιλά. Ταυτόχρονα παρατηρούνται συγκεχυμένη και ασταθής ψυχοσυναισθηματική κατάσταση, συνοδευόμενη από έντονες ψυχολογικές διαταραχές. Η διαταραχή σχετίζεται με διαστρεβλωμένη άποψη για την εικόνα του σώματος του ατόμου που θεωρεί ότι έχει μια αντιαισθητική παρουσία. Ο φόβος της δυσάρεστης «κοινωνικής» κριτικής και η συστηματική εφαρμογή αυστηρών διαίτων θεωρούνται προγνωστικοί παράγοντες για την εμφάνιση διατροφικών διαταραχών στην εφηβική ηλικία. Η έναρξη των διαταραχών της διατροφικής συμπεριφοράς παρατηρείται σε ηλικία μεταξύ 14 και 17 ετών. Η οικογένεια ευθύνεται, συχνά, για την κατάσταση αυτή. Οι πιέσεις που δέχεται από την μητέρα, για να είναι μια τέλεια κόρη, η αδιαφορία του πατέρα και η υπερβολική φροντίδα της γιαγιάς όταν ζει μαζί τους ωθούν την έφηβη στη νευρική ανορεξία. Έρευνες έχουν δείξει ότι τα «δεύτερα» παιδιά πάσχουν από νευρική ανορεξία, κι αυτό γιατί συγκρίνονται με τα πρώτα. Η σύγκριση αυτή οδηγεί πολλές φορές σε διατροφικές διαταραχές που δύσκολα αντιμετωπίζονται, είτε γιατί η οικογένεια δεν το αντιλαμβάνεται γρήγορα είτε γιατί αρνείται να το δει. Δεν είναι εύκολο γι’ αυτούς να το αποδεχτούν, πόσο μάλλον να πείσουν το παιδί τους να επισκεφθεί έναν ειδικό. Γι’ αυτό ακριβώς το λόγο οι πάσχοντες ασθενείς είναι σε προχωρημένο στάδιο όταν αποφασίζουν να απευθυνθούν σε ειδικούς ιατρούς. Τα προβλήματα υγείας που δημιουργούνται από αυτή τη διαταραχή είναι: υπόταση, υπογλυκαιμία, αναιμία, υποθερμία, γαστρεντερικά προβλήματα, αρρυθμίες, καρδιακή υπόταση, ωχρή όψη, πρόβλημα εστίασης στην όραση, διαταραχές στις εγκεφαλικές λειτουργίες, τριχόπτωση, μείωση της οστικής μάζας, κακή διάθεση. Η αποκατάσταση της φυσιολογικής συμπεριφοράς στο φαγητό, η αναζήτηση επαρκούς ψυχοσωματικής ισορροπίας μέσω βελτίωσης της ποιότητας ζωής (life – style changes) και η γνωστικο-συμπεριφορική εκπαίδευση (behavioral therapy) του ασθενούς αποτελούν τις θεμελιώδεις αρχές για την επιτυχία της απόλυτα εξατομικευμένης θεραπείας κάθε ασθενούς.