Τα Ωμέγα-3 λιπαρά οξέα στην παραδοσιακή και σύγχρονη διατροφή.

Abstract

Οι τελευταίες δεκαετίες, χαρακτηρίστηκαν από αύξηση στο ενδιαφέρον επιστημόνων, βιομηχανιών, κυβερνήσεων και καταναλωτών πάνω στις διατροφικές πτυχές της υγείας. Σημαντικός όγκος επιστημονικών δεδομένων δείχνουν ότι οι πληθυσμοί πολλών βιομηχανοποιημένων χωρών καταναλώνουν σημαντικά χαμηλότερα επίπεδα ωμέγα-3 πολυακόρεστων λιπαρών οξέων από ότι παλιότερα, ενώ αντίθετα οι προσλήψεις ωμέγα-6 έχουν αυξηθ Είναι απαραίτητο να διατηρείται η κατάλληλη ισορροπία μεταξύ των δύο οικογενειών απαραίτητων λιπαρών οξέων (ω-3 και ω-6), καθώς έχει σημαντικό ρόλο για την υγεία και μια ακατάλληλη αναλογία συμβάλει στην ανάπτυξη παθήσεων. Διάφορες πηγές πληροφοριών αποκαλύπτουν ότι τα ανθρώπινα είδη εξελίχθηκαν βάση μιας δίαιτας με αναλογίες ω-6/ω-3 περίπου ίση με 1/1,(1) ενώ οι δυτικού τύπου δίαιτες με αναλογίες περίπου 15/1, είναι ανεπαρκείς σε ω-3 και έχουν υπερβολικές ποσότητες ω-6. Η διαταραχή στην ισορροπία αυτή, πιστεύεται ότι προάγει την παθογένεια πολλών παθήσεων, περιλαμβανομένων των καρδιαγγειακών, του καρκίνου, φλεγμονωδών, αυτοάνοσων και ψυχικών παθήσεων και οι επιστήμονές σήμερα προτείνουν μείωση της κατανάλωσης ω-6 και αύξηση των ω-3 για βελτίωση της υγείας. Η διεθνής επιστημονική κοινότητα στο πλαίσιο της αναζήτησης της ιδανικής διατροφής για την προαγωγή της υγείας έχει καταλήξει στο συμπέρασμα ότι η Μεσογειακή διατροφή και για την ακρίβεια η Κρητική διατροφή χαρακτηρίζεται από αναγνωρισμένη ποιότητα και ποικιλία, με συστατικά που λειτουργούν σαν ασπίδα κατά των παθήσεων και μεταξύ αυτών βρίσκεται και η ισορροπημένη πρόσληψη σε ω-3. Η παραδοσιακή ελληνική διατροφή, μετά από μια αδιάσπαστη ιστορική συνέχεια από την αρχαιότητα μέχρι το πρόσφατο παρελθόν, έχει εγκαταλειφθεί τα τελευταία χρόνια δίνοντας τη θέση της στο δυτικό διατροφικό πρότυπο με παράλληλη αύξηση και στα ποσοστά νοσηρότητας. Στόχος της παρούσας μελέτης είναι να συγκεντρώσει και να καταγράψει όλες εκείνες τις πληροφορίες που αναφέρονται στην αναγκαιότητα των ω-3 λιπαρών οξέων στην διατροφή και σχετίζονται με τον ιδιαίτερο ρόλο τους στην ανθρώπινη υγεία.

Interest in omega-3 fatty acids and their importance in health and disease began some years ago and at this moment there is little doubt that omega-3 fatty acids are important in human nutrition. In the past two decades, views about dietary omega-3 fatty acids, important component of Mediterranean diet, have moved from speculation about their functions to solid evidence that they are not only essential nutrients but also may favorably modulate many diseases. Significant research shows that the populations of many industrialized countries consume significantly lower levels of omega-3 long chain PUFA than science shows that it is required for maintaining a good health. The omega-3 and omega-6 families of lipids act very differently in the body. While the metabolic products of omega-6 fatty acids promote inflammation, blood clotting, and tumor growth, the omega-3 act entirely in the opposite way. Many scientists believe that the main reason for the high incidence of many diseases is the remarkable imbalance in the ratio of omega-3 and omega-6 fatty acids intake. This paper focus on omega-3 fatty acids and eicosanoid metabolism, the consumption of omega-3 fatty acids during the past and their role in the mediterranean diet, the importance of the proper ratio in the diet of dietary omega-6 to omega-3 fatty acids, the omega-3 main sources and the influence of omega-3 on common diseases of the Western civilization. Today, the important functions of omega-3 fatty acids, particularly eicosapentanoic and docosahexanoic acid from fish or fish oil in the prevention and modulation of certain diseases that are common in Western civilization have taken central stage and have led to intervention studies and clinical trials in coronary heart disease and stroke, hypertension, metabolic disorders (X-syndrome), diabetes, cancers, retinal and brain development in infancy, psychiatric diseases and autoimmune disorders (e.g. lupus, nephropathy, psoriasis, ulcerative colitis, rheumatoid arthritis, asthma, Alzheime' s and Crohnu' s disease). It is important that officially recognised intake levels are set for omega-3 and there needs to be a concerted effort by industry, government and the scientific community to ensure that this nutritional gap is eliminated, and consumers are given a good opportunity to a better nutritional plan, through the proper balance and total consumption of omega-3 fatty acids.