Φορολογία και αναδιανομή εισοδήματος στην Ελλάδα μετά το 2009.

Abstract

Σκοπός της παρούσας πτυχιακής εργασίας είναι να καταδειχθεί η επίδραση της φορολογικής πολιτικής στην αναδιανομή του εισοδήματος με έμφαση στην περίπτωση της Ελλάδας μετά το 2009 και την είσοδο της χώρας στην εποχή των Μνημονίων. Επιχειρείται να απαντηθεί το ερώτημα εάν και κατά πόσο η φορολογική πολιτική της περιόδου 2010-2013 (που συνεχίζεται και το 2014) συμβάλλει στην έξοδο από την οικονομική κρίση, αλλά και συμβαδίζει με μια αποτελεσματική οικονομική πολιτική που συνδυάζει την οικονομική μεγέθυνση (αύξηση του εθνικού εισοδήματος) με την κοινωνική συνοχή και ευημερία (μείωση των εισοδηματικών ανισοτήτων, παροχή ευκαιριών στους πολίτες, συνεχή βελτίωση των δεικτών του πληθυσμού που χει κάτω από τα όρια της φτώχειας). Στο Κεφάλαιο 1 θα αναφερθούμε στον ορισμό του φόρου, στη διάκριση άμεσων-έμμεσων φόρων και στα πλεονεκτήματα και μειονεκτήματά τους, σύμφωνα με τις απόψεις των βασικών οικονομικών σχολών. Στο Κεφάλαιο 2 θα αναλυθούν οι βασικές φορολογικές θεωρίες και η έννοια της φοροδοτικής ικανότητας και θα παρουσιαστούν οι έννοιες της προοδευτικής, της αναλογικής και της αντιστρόφως προοδευτικής φορολογίας, καθώς και οι συνέπειές τους στην αναδιανομή του εισοδήματος. Στο Κεφάλαιο 3 θα παρουσιαστεί συνοπτικά η εξέλιξη του φορολογικού συστήματος στην Ελλάδα και η σύγκρισή του με τα αντίστοιχα φορολογικά συστήματα των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Στο Κεφάλαιο 4 θα αποτυπωθεί με αναλυτικά στοιχεία και πίνακες η φορολογική πολιτική στη χώρα μας, μετά το 2009, και οι συνέπειές της στην αναδιανομή του εισοδήματος μεταξύ των εισοδηματικών κατηγοριών του πληθυσμού. Στη συνέχεια θα παρουσιαστεί η πορεία των πλέον αποδεκτών, διεθνών δεικτών εισοδηματικής ανισότητας Gini και S80/S20, στην Ελλάδα και στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης προ και μετά το 2009.

The scope of this thesis is to define and describe the impact of the taxation policy on income distribution, emphasizing on the Greek case, after 2009 and the relative bailout programme which has been implemented since then. We will try to answer the question if and to which extent, the taxation policy during the period 2009-2013 leads to the exodus of the economic crisis and contributes to economic growth, social cohesion and people’s prosperity. At Chapter 1 we are examining the taxes in general (tax definition, discrimination of the various categories of taxes, the advantages and disadvantages of direct and indirect taxes) according to the basic economic theories. At Chapter 2 we analyze the basic taxation theories and we present progressive tax, regressive tax and flat tax as well as their effects on the distribution of the income. At Chapter 3 we briefly present the historical development of the Greek taxation system in comparison with the equivalent taxation systems of the other European Union countries. At Chapter 4 we describe in detail and we provide charts of the basic taxation data before and after 2009. Similarly, the results of the new taxation policy in Greece are being examined, emphasizing on the effects for various income brackets. Moreover, we present how the Gini and S80/S20 coefficients have been shaped before and after 2009 in order to assess the inequality of the income among individuals in Greece during this period.