Η εξέλιξη του τομέα των υπηρεσιών στην Ελλάδα.

Abstract

Ο χώρος των υπηρεσιών στις μέρες μας, διαδραματίζει το βασικότερο ρόλο στην παγκοσμιοποιημένη οικονομία, ενώ ταυτόχρονα αποτελεί και τη βάση της οικονομικής δραστηριότητας της χώρας μας. Η Ελλάδα, είναι μία από τις χώρες που ο τομέας των υπηρεσιών έχει ιδιαίτερη σημασία για την οικονομική μεγέθυνση και ανάπτυξη της, από τη στιγμή που ο τομέας αυτός για τη χώρα αποτελεί πάνω από το 70% της προστιθέμενης αξίας σε σχέση με τους άλλους τομείς οικονομικής δραστηριότητας. Η βιομηχανία των υπηρεσιών εξάλλου, ή διαφορετικά ο τριτογενής τομέας οικονομικής δραστηριότητας, αποτελεί το μεγαλύτερο μέρος της οικονομίας των περισσότερων αναπτυγμένων χωρών, σε όρους ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος αλλά και απασχόλησης και είναι άμεσα συνδεδεμένος με την ανάπτυξη και την πρόοδο των οικονομιών. Μέσα από τη μελέτη αυτή, επιδιώχθηκε να δημιουργηθεί μια συνολική ανάλυση του τομέα των υπηρεσιών στην Ελλάδα και των επιμέρους κλάδων οικονομικής δραστηριότητας που τον απαρτίζουν στα χρόνια της οικονομικής ύφεσης. Στη βιβλιογραφία δεν εντοπίστηκε κάποια σχετική αντίστοιχη συνολική μελέτη, παρά τη σημαντικότητα του τομέα για την Ελληνική και Ευρωπαϊκή οικονομία, και αυτό αποτέλεσε το βασικό κίνητρο για την εκπόνηση της παρούσας εργασίας. Σκοπός της μελέτης είναι η εξαγωγή συμπερασμάτων για τη διαχρονική εξέλιξη του τομέα των υπηρεσιών μέσα από την ανάλυση βασικών οικονομικών δεικτών και την εξέταση της πορείας αυτών την 5ετία, 2008-2012. Βασική επιδίωξη ήταν η συγκέντρωση, οργάνωση και παρουσίαση των διαθέσιμων στατιστικών στοιχείων για τον τομέα των υπηρεσιών και αποτύπωση των βασικών χαρακτηριστικών στοιχείων που διαμορφώνουν την συνολική εικόνα και πορεία του τομέα των υπηρεσιών στην Ελλάδα. Η έρευνα βασίστηκε σε ανάλυση δευτερογενών δεδομένων που αντλήθηκαν από την Eurostat και την Ελληνική Στατιστική Αρχή και η ανάλυση των δεδομένων πραγματοποιήθηκε σε 4 επίπεδα: παρουσίαση στοιχείων που περιγράφουν τη θέση του τομέα των Υπηρεσιών στην Ελληνική και Ευρωπαϊκή οικονομία, ανάλυση του τομέα ανά κλάδο οικονομικής δραστηριότητας, ανάλυση του κλάδου ανά μέγεθος επιχείρησης και συγκριτική ανάλυση των επιμέρους κλάδων του τομέα των Υπηρεσιών στην Ελλάδα. Το βασικό συμπέρασμα που προέκυψε είναι ότι παρά το γεγονός ότι ο τομέας παροχής υπηρεσιών αποτελεί ίσως το σημαντικότερο τομέα οικονομικής δραστηριότητας στην Ελλάδα, η οικονομική ύφεση τον έχει επηρεάσει σημαντικά. Ο συνολικός αριθμός των επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στον τομέα μειώθηκε σημαντικά, ενώ ταυτόχρονα υποδιπλασιάστηκε και ο κύκλος εργασιών. Την εξεταζόμενη περίοδο παρατηρείται σημαντική συμπίεση του λειτουργικού περιθωρίου με αποτέλεσμα την ταυτόχρονη συμπίεση της κερδοφορίας των επιχειρήσεων του τομέα. Συγχρόνως, εντοπίζεται μια έντονη τάση περικοπής των δαπανών η οποία οφείλεται σε μεγάλο βαθμό από την μείωση του εργατικού δυναμικού που απασχολείται στον τομέα των υπηρεσιών. Τέλος, η ύφεση αντανακλάται έντονα στο κομμάτι των επενδύσεων και της παραγωγικότητας. Από την άλλη μεριά, υπάρχουν επιμέρους κλάδοι του τομέα που ευδοκιμούν και συνεχίζουν να αναπτύσσονται σημαντικά ακόμα και κατά τη διάρκεια της οικονομικής ύφεσης της Ελληνικής οικονομίας.

The area of services nowadays, plays the main role in the globalized economy, while it is the base of economic activity of our country. Greece is one of the countries where the service sector is of particular importance for economic growth and development, since this sector for the country is over 70% of added value as regards other sectors of economic activity. The service industry also or different tertiary economic sector is the largest part of the economy of most developed countries in terms of GDP and employment and is directly connected with the development and progress of economies. Through this study, we aim to create an overall analysis of the services sector in Greece and the various sectors of economic activity up in the years of economic recession. In literature there has not been found any relevant equivalent overall study, despite the importance of the sector for the Greek and European economy, and that was the main motive for the designing of this work. The purpose of the study is to draw conclusions on the evolution of the service sector through the analysis of key economic indicators and examine the path of these 5 years, 2008-2012. The main goal was to gather, organize and present the available statistics on the services sector and surveying of key features elements that form the overall picture and progress of the services sector in Greece. The research was based on an analysis of secondary data drawn from Eurostat and the Greek Statistical Authority and the analysis of data was held on 4 levels: presentation of data describing the position in Services in the Greek and European economy, analysis of the sector per branch of economic activity, analysis of the industry by size of enterprise and comparative analysis of the allocated branches of the services sector in Greece. The main conclusion drawn is that despite the fact that the services sector is perhaps the most important economic sector in Greece, the economic depression has influenced it greatly. The total number of businesses operating in the area was decreased significantly, while at the same time halved the turnover. The reporting period is observed significant reductions in the operating margin resulting in simultaneous compression of the business profitability of the sector. At the same time there is a strong tendency to cut costs which is largely due to the reduction of the workforce employed in the service sector. Finally, the recession is strongly reflected in the track investment and productivity. On the other hand, there are sub sectors of the sector that thrive and continue to grow significantly even during the economic depression of the Greek economy.