Διακύμανση του δάκου της ελιάς (Bactocera oleae) σε ένα εγκαταλελειμμένο, ένα συμβατικό και ένα βιοκαλλιεργούμενο ελαιώνα.

Abstract

Ο δάκος είναι ο σοβαρότερος εχθρός της ελιάς στη χώρα μας αλλά και στις παραμεσόγειες χώρες. Έχει μελετηθεί όσο κανένα άλλο έντομο στην Ελλάδα. Δαπανώνται αξιόλογα ποσά κάθε χρόνο για την καταπολέμηση του εντόμου αυτού και για έρευνες που έχουν σκοπό την βελτίωση των μεθόδων καταπολέμησής του. Στην παρούσα μελέτη εξετάστηκε η διακύμανση του πληθυσμού του δάκου σε ένα βιολογικό, ένα εγκαταλελειμμένο και ένα συμβατικό ελαιώνα από το 2002 ως το 2006. Ο ελαιώνας ο οποίος χαρακτηρίστηκε ως εγκαταλελειμμένος για δέκα πέντε συνεχόμενα έτη δεν δεχόταν καμία καλλιεργητική φροντίδα όσον αφορά την λίπανση, τη φυτοπροστασία ή την άρδευση. Επίσης δεν εφαρμοζόταν εδαφοκατεργασία στον ελαιώνα, ούτε και κλάδεμα και συγκομιδή στα ελαιόδεντρα. Για τον ελαιώνα που χαρακτηρίσθηκε ως βιολογικός δεν εφαρμοζόταν συνθετικές εισροές και πιστοποιούταν σύμφωνα με την εθνική και Ευρωπαϊκή νομοθεσία (Καν. ΕΕ 2092/1991). Η λίπανση και η φυτοπροστασία πραγματοποιούταν με φυσικές εισροές. Η καλλιεργητική τεχνική στο συμβατικό ελαιώνα περιλάμβανε καταπολέμηση των εχθρών και των ασθενειών με συνθετικές φυτοπροστατευτικές ουσίες ενώ εφαρμοζόταν λίπανση με συνθετικά λιπάσματα. Για την παρακολούθηση των πληθυσμών του δάκου στους ελαιώνες χρησιμοποιήθηκαν γυάλινες παγίδες τύπου Mc Phail που πληρωνόταν με υγρό ελκυστικό ENTOMELA 55SL. Η πληθυσμιακή παρακολούθηση του δάκου μπορεί να δώσει στοιχεία για τον προσδιορισμό του χρόνου επεμβάσεως για την ολοκληρωμένη αντιμετώπιση των προσβολών του δάκου. Με όλους τους τύπους παγίδων που χρησιμοποιούνται σήμερα για την παρακολούθηση των πληθυσμιακών διακυμάνσεων του δάκου δεν έχει βρεθεί η οριστική συσχέτιση αριθμού συλλήψεων στις παγίδες με μέγεθος πληθυσμού καθώς και με βαθμό προσβολής καρπού. Από την πειραματική αυτή διαδικασία παρατηρήσαμε ότι όσο αφορά το μέσο όρο ατόμων ανά πέντε ημέρες ο βιολογικός ελαιώνας κατά την περίοδο του 2002 παρουσίασε τον υψηλότερο πληθυσμό δάκου σε αντίθεση με τον συμβατικό και τον εγκαταλελειμμένο ελαιώνα. Το 2003 μεγαλύτερο μέσο αριθμό ακμαίων παρουσίασε ο εγκαταλελειμμένος ελαιώνας. Το 2004 τον υψηλότερο μέσο όρο ακμαίων παρουσίασε ο βιολογικός ελαιώνας Το 2005 τον μεγαλύτερο μέσο αριθμό ακμαίων παρουσίασε ο συμβατικός ελαιώνας όπως και το 2006.

Pest management in organic farming systems may be achieved with the use of permitted substances by organic farming standards. An approach for olive fruit fly management based on the combination of cultural practices, flora diversity management and minimum use of the mass trapping method was tested in a organic olive orchard. The efficacy of this approach was tested for four years using three neighbouring olive orchards (an organic, a conventional and an abandoned) in Messara valley, Crete, Greece. The approach applied in the commercial organic olive orchard was compared to bait sprays applied from the ground in the commercial conventional orchard, which constitutes standard control method today for the olive fruit fly control and to non-control in the abandoned orchard. Overall olive fly population density was the lowest in the conventional orchard, followed by the abandoned while in the organic olive orchard occurred the highest. The result showed that the approach applied could progressively minimise the use of control methods of the olive fruit fly and the inputs required while enriching diversity.