Οι κυριότεροι εχθροί δέντρων και αμπέλου και η αντιμετώπιση τους στα πλαίσια της ολοκληρωμένης διαχείρισης της παραγωγής.

Abstract

Στην Ευρώπη, ο πιο έγκυρος οργανισμός που καθορίζει τις κατευθυντήριες γραμμές και οδηγίες εφαρμογής της Ολοκληρωμένης Παραγωγής (ΟΛ.ΠΑΡ.) είναι ο Διεθνής Οργανισμός Βιολογικής Καταπολέμησης (International Organisation for Biological Control, IOBC). Μέχρις ότου υπάρξουν Κοινοτικές οδηγίες, συνιστάται όλες οι ευρωπαϊκές χώρες να ακολουθούν τις οδηγίες αυτού του Οργανισμού. Σύμφωνα με πρόσφατο ορισμό του IBO (Boller et al., 1999), η ΟΛ.ΠΑΡ. "ένα σύστημα εκμετάλλευσης που παράγει προϊόντα υψηλής ποιότητας χρησιμοποιώντας φυσικές εισροές και μηχανισμούς φυσικής ισορροπίας του οικοσυστήματος, με σκοπό την αντικατάσταση ρυπογόνων εισροών και την εξασφάλιση της αειφορίας του συστήματος". Σε πρόσφατες γενικές οδηγίες για την ΟΛ.ΠΑΡ. του IOBC (Boller et al., 1999) αναφέρονται 11 γενικές βασικές αρχές της ΟΛ.ΠΑΡ. εκ των οποίων η 8η αρχή αφορά την φυτοπροστασία και αναφέρει τα εξής -Η Ολοκληρωμένη Καταπολέμηση (ΟΛ.ΚΑΤ.) αποτελεί την βάση για λήψη μέτρων φυτοπροστασίας στην ΟΛ.ΠΑΡ. και εφαρμόζεται σε βλαβερούς ζωικούς οργανισμούς, ασθένειες και ζιζάνια. Έμφαση δίνεται σε προληπτικά μέτρα αντιμετώπισης (έμμεση φυτοπροστασία), τα οποία πρέπει να εφαρμόζονται κατά το μέγιστο δυνατό πριν από την λήψη άμεσων μέτρων (control). Άμεσα μέτρα αντιμετώπισης εφαρμόζονται για τον περιορισμό μόνο εκείνου του μέρους του πληθυσμού ενός εχθρού που προκαλεί την οικονομική ζημιά. Η απόφαση για λήψη μέτρων θα πρέπει να βασίζεται σε επιστημονικά θεμελιωμένα Όρια Ανεκτής Προσβολής και Όρια Ανεκτής Πυκνότητας (Ο.Α.Π.) του πληθυσμού, τα οποία θα πρέπει να προσδιορίζονται με κατάλληλες επιστημονικά θεμελιωμένες τεχνικές. Η εφαρμογή άμεσων μέτρων θα πρέπει να είναι το έσχατο μέτρο που λαμβάνεται στην περίπτωση που η οικονομική ζημιά δεν μπορεί να αποφευχθεί με έμμεση φυτοπροστασία. Θα πρέπει να τονίσουμε ότι "άμεση καταπολέμηση" δεν σημαίνει χημική καταπολέμηση. Αυτή θα πρέπει να εφαρμόζεται μόνον όταν άλλες εναλλακτικές λύσεις δεν είναι επαρκείς και κάτω από συγκεκριμένες προδιαγραφές, προϋποθέσεις και οδηγίες. Λεπτομέρειες σχετικά με την έννοια και τις αρχές της ΟΛ.ΚΑΤ., τις μεθόδους που εφαρμόζονται σε αυτή και το ρόλο των φυτοπροστατευτικών ουσιών στην ΟΛ.ΚΑΤ. αναφέρονται από τους Κατσόγιαννο και Κωβαίο (1996, 1998). Υπενθυμίζουμε ότι, θα πρέπει να υπάρχουν απαγορεύσεις σε εθνικό και τοπικό επίπεδο για την χρήση ορισμένων φυτοπροστατευτικών ουσιών καθώς και κατάλογοι (λίστες) με επιτρεπόμενα (πράσινη λίστα), μερικώς απαγορευμένα (κίτρινη λίστα) και απαγορευμένα (κόκκινη λίστα) προϊόντα. Ειδικότερα για τα πυρηνόκαρπα ο IOBC εξέδωσε πρόσφατα γενικές οδηγίες για την ΟΛ.ΠΑΡ. που σε γενικές γραμμές δεν διαφέρουν από αυτές που ισχύουν και για τις άλλες δενδρώδεις καλλιέργειες (Cross et al., 1997).