Αυτοέλεγχος επιχειρήσεων.

Abstract

Η φορολογία αποτελεί τη βασική πηγή εσόδων όλων των κρατών. Επιτρέπει στα κράτη να χρηματοδοτούν τις πολιτικές τους και, επομένως, συνιστά, θεμελιώδες στοιχείο της έννοιας της κυριαρχίας. Στην Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ), οι φορολογικές πολιτικές αποτελούν κατά κύριο λόγω αρμοδιότητα των κρατών μελών τα οποία μπορούν, όμως, να αναθέτουν μέρος των πολιτικών αυτών σε περιφερειακές αρχές ή στις αρχές τοπικής αυτοδιοίκησης, ανάλογα με τη θεσμική ή διοικητική οργάνωση των δημοσίων αρχών. Στο πλαίσιο ενός φορολογικού καθεστώτος, κυρίαρχο ρόλο κατέχει η φορολογία εισοδήματος, δηλαδή οι φόροι που επιβαρύνουν τα εισοδήματα των φυσικών και νομικών προσώπων. Στη χώρα μας η φορολογία εισοδήματος είναι μια έννοια που διέπεται από πολλούς νόμους και διατάξεις και συγχρόνως μια δυναμική έννοια, της οποίας το περιεχόμενο μεταβάλλεται σχεδόν κάθε έτος. Επιπλέον, το μεγαλύτερο πλήγμα για τις αρμόδιες Υπηρεσίες του Υπουργείου Οικονομικών, είναι η αδυναμία τους να καταπολεμήσουν συμπτώματα φοροδιαφυγής κατά την υποβολή δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος. Με σκοπό να ωθήσει τις επιχειρήσεις και τους ελεύθερους επαγγελματίες σε μια πιο «ειλικρινή» δήλωση των εισοδημάτων τους, η ελληνική κυβέρνησε καθιέρωσε το θεσμό του αυτοελέγχου των επιχειρήσεων με το Ν. 3296/04. Στα άρθρα 13-17 του συγκεκριμένου νόμου, περιγράφεται η διαδικασία κατά την οποία οι ανωτέρω μπορούν να προσδιορίσουν εξωλογιστικά τα εισοδήματά τους και να φορολογηθούν εκ νέου, χωρίς να ληφθούν υπόψη τα στοιχεία των βιβλίων τους. Προφανώς, υπάρχει το κίνητρο να μην υπαχθούν μελλοντικά σε φορολογικό έλεγχο, καθώς οι δηλώσεις τους θεωρούνται πλέον περαιωθείσες και ειλικρινείς. Ωστόσο, το κίνητρο για τις επιχειρήσεις-ελεύθερους επαγγελματίες φαίνεται να μειώνεται αισθητά μετά το νέο φορολογικό νομοσχέδιο (2010). Η ανάγκη για αυξημένα έσοδα από φόρους, ώθησε την κυβέρνηση σε ένα νέο σύστημα εξωλογιστικού προσδιορισμού των καθαρών κερδών, ο οποίος επιβαρύνει με επιπλέον φόρο εισοδήματος και Φ.Π.Α. τις επιχειρήσεις που επιθυμούν να υπαχθούν σε αυτοέλεγχο.