Αξιολόγηση κομβικών εκφυτών και θρεπτικών υποστρωμάτων στην πρόκληση βλαστογένεσης in vitro πέντε ποικιλιών αμπέλου (Vitis vinifera L.).

Abstract

Η αναπαραγωγή των φυτών της αμπέλου, όπως άλλωστε και των άλλων οπωροφόρων δέντρων, εξακολουθεί να γίνεται με τη χρήση των παραδοσιακών μεθόδων, κυρίως του αγενούς πολλαπλασιασμού. Οι τρόποι αυτοί πολλαπλασιασμού ευνοούν τη διάδοση ενδοκυτταρικών παθογόνων, τα οποία είναι υπεύθυνα για σοβαρές ζημίες στην παραγωγή και επιπλέον συντομεύουν την παραγωγική διάρκεια ζωής του αμπελώνα. Έτσι, η παραγωγή φυτών απαλλαγμένων από τα προαναφερθέντα παθογόνα αποτελεί ύψιστη προτεραιότητα για τους αμπελουργούς και τους φυτωριούχους. Τα τελευταία χρόνια έχουν αναπτυχθεί νέες μέθοδοι ασηπτικών καλλιεργειών, που εφαρμόζονται και στην άμπελο με στόχο είτε τη μαζική παραγωγή πολλαπλασιαστικού υλικού (Barlas and Skene., 1978, Chee., 1982, Ascui and Mosssela., 1984, Yo and Meredith., 1986, Krul., 1986) είτε την απόκτηση απογόνων απαλλαγμένων ιώσεων από ήδη μολυσμένα μητρικά φυτά (Barlas et al., 1982, Bass and Legin., 1984, Ρουμπελάκη., 1986). Η εκπληκτική ταχύτητα πολλαπλασιασμού του φυτικού υλικού με τη μέθοδο αυτή( Tissue culture ), η ευρωστία και η ομοιομορφία των παραγόμενων φυτών, καθώς επίσης και το άριστο επίπεδο φυτοϋγείας προκάλεσαν το ενδιαφέρον και η μέθοδος πέρασε από την εργαστηριακή πλέον έρευνα στην πράξη για παραγωγή σε μεγαλύτερη κλίμακα (Grey and Benton, 1991, Heloir et al.,1997, Thomas, 2000, Γραμματικάκη κ.ά. 2003). Για την παραγωγή φυτών, μέσω των ασηπτικών καλλιεργειών, χρησιμοποιήθηκαν κατά καιρούς διάφορα είδη εκφύτων όπως π.χ μεριστώματα (Barlas., 1987, Chee and Pool., 1982, Martinez and Tizio., 1989), μικρομοσχεύματα ενός κόμβου (Chee et al., 1984, Roybelakis and Zivanovitc., 1981), φύλλα (Stamp et al., 1990). Όσον αφορά το γένος Vitis και πρωτίστως στα είδη V. Vinifera και V.Labrusca η τεχνολογία του μικροπολλαπλασιασμού έχει αρκετά μελετηθεί και πολλά πρωτόκολλα έχουν προταθεί (Mhatre et al., 1999, Thomas 2000 , Γραμματικάκη κ.α., 2001,). Σκοπός της παρούσης εργασίας ήταν να αξιολογηθεί η ικανότητα παραγωγής βλαστών (βλαστογένεση) σε πέντε ποικιλίες αμπέλου, λαμβάνοντας υπόψη το είδος του καλλιεργούμενου εκφύτου (χρησιμοποιήθηκαν έκφυτα προερχόμενα από τους κατώτερους, μεσαίους και ανώτερους κόμβους του στελέχους), καθώς επίσης και τον τύπο του υποστρώματος (χρησιμοποιήθηκαν τέσσερα διαφορετικά υποστρώματα).