Διατροφικές γνώσεις εκπαιδευτικών πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης και υλοποίηση προγραμμάτων αγωγής υγείας με θέμα τη διατροφή

Abstract

Η διατροφική εκπαίδευση μέσω εφαρμογής Προγραμμάτων Αγωγής Υγείας (Π.Α.Υ.) στα σχολεία, αποτελεί μία προσπάθεια πληροφόρησης για τα οφέλη της υγιεινής διατροφής και αντιμετώπισης του φαινομένου της παιδικής παχυσαρκίας. Οι εκπαιδευτικοί έχουν κεντρικό ρόλο σε αυτήν τη διαδικασία και οι διατροφικές τους γνώσεις, πιθανόν να σχετίζονται με την προθυμία τους για συμμετοχή, και την αποτελεσματικότητα των προγραμμάτων. Σκοπός της παρούσας εργασίας ήταν η αξιολόγηση των διατροφικών γνώσεων και ο βαθμός συμμόρφωσης με το Μεσογειακό Διατροφικό πρότυπο, εκπαιδευτικών Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης, καθώς και η σύγκριση ανάμεσα σε αυτούς που είχαν συμμετάσχει (Ομάδα Α) ή όχι (Ομάδα Β) σε Π.Α.Υ. Η έρευνα πραγματοποιήθηκε το χρονικό διάστημα Μάρτιος-Απρίλιος 2015, σε Δημοτικά Σχολεία του N. Ηρακλείου Κρήτης. Το δείγμα αποτελούνταν από 182 (n=182) εκπαιδευτικούς, 135 γυναίκες (n=135) και 47 άνδρες (n=47), ηλικίας 23-60 ετών. Για την εκτίμηση των διατροφικών γνώσεων χρησιμοποιήθηκε το ερωτηματολόγιο Διατροφικής Γνώσης (Nutrition Knowledge Questionnaire), ενώ για τον έλεγχο του βαθμού συμμόρφωσης στη Μεσογειακή Διατροφή (ΜΔ) το Mediterranean Diet Score. Η στατιστική ανάλυση πραγματοποιήθηκε με τη χρήση του στατιστικού πακέτου SPSS 21.0. Η μέση βαθμολογία των ερωτηματολογίων, διατροφικών γνώσεων, και συμμόρφωσης στη μεσογειακή διατροφή, χαρακτηρίστηκε ως μέτρια για το σύνολο του δείγματος. Οι εκπαιδευτικοί που είχαν υλοποιήσει ΠΑΥ, σημείωσαν υψηλότερη βαθμολογία στις υποκατηγορίες του ερωτηματολογίου διατροφικών γνώσεων που αφορούσαν στις διατροφικές συστάσεις, καθώς και στη σχέση της διατροφής - ασθενειών. Θετική συσχέτιση παρατηρήθηκε μεταξύ των γνώσεων διατροφής που είχαν οι εκπαιδευτικοί και της συμμόρφωσής τους με τη μεσογειακή διατροφή. Η υλοποίηση προγραμμάτων διατροφικής εκπαίδευσης φαίνεται να σχετίζεται με ενίσχυση των γνώσεων, αλλά και με έναν πιο υγιεινό τρόπο διατροφής των εκπαιδευτικών. Παρόλα αυτά η μέτρια βαθμολογία που σημειώθηκε πιθανώς να υποδεικνύει την ανάγκη για πιο στοχευμένες επιμορφωτικές δράσεις που θα εξασφαλίζουν υψηλότερο επίπεδο γνώσεων και καλύτερη συμμόρφωση σε υγιεινά πρότυπα διατροφής από τους ίδιους τους εκπαιδευτικούς.

Nutritional education by implementing Health Education Programs (H.E.P) at schools, is an attempt to inform on the benefits of healthy eating as well as to deal with childhood obesity. Teachers play a key role in this process, and their knowledge on nutrition is possibly related to their willingness to participate and to the effectiveness of these programs. The aim of this study was to evaluate the nutritional knowledge of primary school teachers, and the level of their compliance with the Mediterranean dietary pattern, as well as to make a comparison between those who had participated (group A) in H.E.P. and those who had not (group B). The inquiry was conducted between March and April 2015, in Primary Schools of South Herakleion, Crete. The sample consisted of από 182 (n=182) teachers, of whom 135 were women (n=135) and 47 were men (n=47), aged 23-60 years old. The questionnaire of nutritional knowledge (Nutrition Knowledge Questionnaire) was used for the assessment of their nutritional knowledge, while the Mediterranean Diet Score was used to calculate the compliance to the Mediterranean Diet (MD). The statistical analysis was held with the use of the statistical package SPSS 21.0. The average score of both questionnaires, namely the questionnaire of nutritional knowledge as well as the Mediterranean Diet Score, was found to be moderate in regards to the entire sample. Teachers who had participated in a H.E.P., showed a higher score on the subcategories of the questionnaire on nutritional knowledge, concerning nutritional recommendations and diet/ disease association. There was noted a positive association between nutritional knowledge of teachers and their adherence to the Mediterranean Diet. Participation in H.E.P. is related with amplification of knowledge, as well as with a healthier dietary pattern adopted by the teachers. Nonetheless, the moderate score on knowledge and adherence to Mediterranean diet may indicate the need for more targeted training courses, which will ensure a higher level of knowledge and a better adherence to healthy dietary patterns by teachers themselves.