Περιβαλλοντική συμπεριφορά των σύγχρονων επιχειρήσεων: μια εφαρμογή της μεθοδολογίας ευμεταβλητών συστημάτων.

Abstract

Τα τελευταία χρόνια υπάρχει μία αυξανόμενη πίεση προς τις επιχειρήσεις να υιοθετήσουν πρακτικές πιο φιλικές προς το περιβάλλον. Η πίεση αυτή προέρχεται τόσο από το εσωτερικό, όσο κυρίως από το εξωτερικό περιβάλλον των επιχειρήσεων. Το κράτος και οι κυβερνήσεις, οι πελάτες και η κοινή γνώμη, καθώς και οι περιβαλλοντικές οργανώσεις είναι οι κυριότερες από τις ομάδες που ασκούν πίεση προς αυτήν την κατεύθυνση. Στην προσπάθειά τους να ανταπεξέλθουν στις περιβαλλοντικές απαιτήσεις, να ανταγωνιστούν επιτυχώς και να επιβιώσουν οικονομικά, οι σύγχρονες επιχειρήσεις έχουν στην διάθεση τους μια σειρά από εργαλεία, όπως τα Συστήματα Περιβαλλοντικής Διαχείρισης (Environmental Management Systems – EMS). Παρά τη βοήθεια, όμως, που προσφέρουν, δεν οδηγούν σε συγκεκριμένες ενέργειες και δράσεις από πλευράς των επιχειρήσεων. Ο σκοπός της παρούσας εργασίας είναι να εξετάσει κατά πόσο είναι δυνατή η μεγαλύτερη συγκεκριμενοποίηση των δράσεων από πλευράς επιχείρησης μέσα από ένα μοντέλο που θα περιλαμβάνει την ίδια την επιχείρηση καθώς και τις εξωτερικές ομάδες πίεσης. Στην εργασία γίνεται αρχικά ανάλυση της υπάρχουσας βιβλιογραφίας γύρω από το θέμα της περιβαλλοντικής απόδοσης των επιχειρήσεων. Για την δημιουργία του μοντέλου χρησιμοποιήθηκε η Μεθοδολογία Ευμετάβλητων Συστημάτων. Δημιουργήθηκε μία πλούσια εικόνα που απεικονίζει την υπάρχουσα κατάσταση. Στην συνέχεια για να απεικονισθούν οι συγκεκριμένες ενέργειες όλων των εμπλεκομένων μερών δημιουργήθηκε μια σειρά από νοητικούς χάρτες με διαγράμματα ροής. Το αποτέλεσμα απεικονίζει τις αλληλεπιδράσεις που προκαλούνται από τις ενέργειες των επιχειρήσεων για την βελτίωση της περιβαλλοντικής τους απόδοσης και των εξωτερικών ομάδων πίεσης. Στο τελευταίο μέρος της εργασίας γίνεται μία σύγκριση του μοντέλου που δημιουργήθηκε με τα υπάρχοντα Συστήματα Περιβαλλοντικής Διαχείρισης όπου και γίνεται εύκολα αντιληπτή η ομοιότητα που παρουσιάζουν. Με βάση την ανάλυση που έγινε, θεωρείται πως η εφαρμογή του συγκεκριμένου μοντέλου σε πραγματική περίπτωση, θα είχε επιτυχημένα αποτελέσματα τόσο ως προς την βελτίωση της περιβαλλοντικής απόδοσης, όσο και της οικονομικής θέσης της εταιρείας.

Over the last few years there is an increasing pressure towards corporations in order for them to adopt more environmentally friendly attitudes. This pressure is deriving from both the internal and external environment of the organizations. The state and governments, clients and public opinion as well as environmental NGOs are the main groups that exercise pressure towards this change. In an attempt to cope with the current environmental demands, to compete successfully and secure financial survival, modern organizations have an array of tools at their disposal. One of the most important is the application of an Environmental Management System (EMS). Despite its indisputable help, EMS does not provide a specific course of actions from the side of the corporation. The goal of this paper is to examine the possibility of a more accurate determination of such set of actions. The actions are incorporated in a model that includes both the organization under scrutiny and the external stakeholders. The thesis begins with a review of the current literature regarding the environmental performance of corporations. The Soft Systems Methodology technique was used in order to create the model. The first step was to create a Rich Picture that depicts the view of the main stakeholders regarding the current situations. After the Root Definitions were established, the authors used cognitive maps and flow diagrams to illustrate the specific actions from the various focus groups. The result demonstrates the interactions between corporate acts and those from external stakeholders. The last part of the project attempts to make a comparison between the model created and the most prominent EMS that are currently employed. The comparison uncovers many similarities between them. It is therefore suggested that an application of the model in a real world situation would yield positive results in terms of increasing environmental performance and sustainable development.