Καινοτομία, συνεργασίες επιχειρήσεων και εξαγωγές σε οικονομική κρίση.

Abstract

Σκοπός – Αυτή η εργασία εστιάζει στο ρόλο των συνεργασιών και των εξαγωγών ως προσδιοριστικών παραγόντων της καινοτομικότητας των Ελληνικών μικρομεσαίων επιχειρήσεων, σε περίοδο οικονομικής κρίσης, συμβάλλοντας στην υπάρχουσα βιβλιογραφία. Σχεδιασμός/μεθοδολογία/προσέγγιση – Η εμπειρική ανάλυση, η οποία βασίστηκε σε ποιοτικά και ποσοτικά δεδομένα που εξήχθησαν από μια έρευνα στην οποία συμμετείχαν πάνω από 150 μικρές και μεσαίου μεγέθους Ελληνικές μεταποιητικές επιχειρήσεις, εξετάζει τους παράγοντες που επηρεάζουν την καινοτομικότητά τους, δίνοντας έμφαση στην εξαγωγική δραστηριότητα και τις συνεργασίες, ως κύριες ανεξάρτητες μεταβλητές. Ευρήματα – Οι παράγοντες που επηρεάζουν την καινοτομικότητα των Ελληνικών μικρομεσαίων επιχειρήσεων είναι η ηλικία, το ιδιοκτησιακό καθεστώς, ο δείκτης αποδοτικότητας Ταμειακές Ροές προς Σύνολο Ενεργητικού, το ποσοστό επιστημόνων στο ανθρώπινο δυναμικό τους και η συνεργασία τους με άλλες επιχειρήσεις Πρακτικές εφαρμογές – Τα αποτελέσματα έχουν εφαρμογές από τη μεριά των επιχειρήσεων και από τη μεριά της πολιτείας. Οι επιχειρήσεις θα πρέπει να λάβουν πρωτοβουλίες προώθησης των δικτύων συνεργασίας για την καινοτομία και να ιδρύσουν ενώσεις που εκπροσωπούν τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, προκειμένου να διευκολύνουν τις κοινωνικές αλληλεπιδράσεις. Η κυβέρνηση θα πρέπει να προσφέρει κίνητρα (π.χ. φοροελαφρύνσεις) στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις με υψηλό δυναμικό καινοτομίας και να ενθαρρύνει τη συνεργασία μεταξύ πανεπιστημίων και ερευνητικών κέντρων και ιδιωτικού τομέα, εισάγοντας αποτελεσματικές θεσμικές ρυθμίσεις. Πρωτοτυπία/Αξία – Για δεκαετίες, οι Ελληνικές μικρομεσαίες επιχειρήσεις αντιμετώπιζαν την καινοτομία ως ένα συμπληρωματικό στοιχείο και όχι ως απαραίτητη προϋπόθεση για την επιτυχία. Κατά τη διάρκεια της τρέχουσας οικονομικής κρίσης, η σημασία της καινοτομίας κατέστη προφανής και τα πράγματα πήραν άλλη τροπή. Ωστόσο, δεδομένης της περιορισμένης έρευνας για το πώς οι συνεργασίες και η εξαγωγική δραστηριότητα επηρεάζουν την καινοτομικότητα των Ελληνικών επιχειρήσεων, αυτή η εργασία προσπαθεί να ρίξει φως σε αυτό το ζήτημα και να βοηθήσει τους ιδιοκτήτες των επιχειρήσεων, τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικών και τους ακαδημαϊκούς να βελτιστοποιήσουν τις πολιτικές και τις θεωρίες τους σχετικά με την απόδοση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων.

Purpose – The present study investigates the role of cooperation and exports as the determinants of Greek manufacturing SMEs’ innovative activity, during a period of economic crisis, contributing to the existing empirical literature. Design/methodology/approach – The empirical analysis, which is based on both quantitative and qualitative data, from a survey that covered more than 150 small and medium-sized Greek manufacturing enterprises, examines the factors that affect their innovative activity, emphasizing on export and cooperation activities as the main independent variables. Findings – The findings indicate that the factors that affect innovativeness of Greek SMEs are firm age, ownership structure, Cash Flow on Total Assets ratio, the percentage of scientists working in the firm and their cooperation with other firms. Implications – The results have implications for both managers and policy makers. Firms should take initiatives that promote collaborations for innovation and create trade associations to facilitate social interaction. Government should offer incentives to firms with high innovation potential (e.g. tax allowances) and support the creation of strong linkages between universities, research centers and the private sector by creating effective institutional networks. Originality/Value – For decades, Greek SMEs faced innovation as a complementary asset rather than a prerequisite for success. During the current economic crisis, the importance of innovation became obvious and things took a different course. However, as there is limited research on how innovation activity and cooperation impact the export performance of Greek enterprises, this study attempts to shed light on this matter and assist business owners, policy makers and academics optimize their policies and theories on SME performance.