Η προστασία του καταναλωτή στο ελληνικό δίκαιο.

Abstract

Στο πρώτο κεφάλαιο, θα μιλήσουμε για την έννοια του καταναλωτή και ποιοι ορισμοί έχουν δοθεί κατά καιρούς. Με βάση ορισμένους μελετητές, ποιες είναι οι κατηγορίες των καταναλωτών και ποια τα χαρακτηριστικά τους. Ειδικότερα, θα αναφερθούμε στον Τελικό Καταναλωτή και στον Βιομηχανικό Πελάτη. Στην συνέχεια, θα μας προβληματίσει ένας στενά συνδεδεμένος με την έννοια του καταναλωτή, ο ορισμός του προμηθευτή. Πως μπορούμε να ορίσουμε τον προμηθευτή και ποιες είναι οι τέσσερις (4) κατηγορίες προμηθευτών; Πιο συγκεκριμένα, θα αναλύσουμε τα γνωρίσματα των κατασκευαστών, των διανομέων, των ανεξάρτητων τεχνιτών και των πηγών εισαγωγών. Αφού διευκρινίσουμε τις αναγκαίες ως προς την παρούσα εργασία ορολογίες του καταναλωτή και του προμηθευτή, θα εξετάσουμε τις διατάξεις του Ελληνικού Συντάγματος, σύμφωνα με τις οποίες η παροχή της προστασίας του καταναλωτή είναι κρατικό καθήκον. Μέρος του πρώτου κεφαλαίου αποτελεί η αναφορά στον Συνήγορο του Καταναλωτή, μια νέα Ανεξάρτητη Αρχή που συστήθηκε με τον N. 3297/2004 και εποπτεύεται από το Υπουργείο Ανάπτυξης. Σκοπός του Συνηγόρου του Καταναλωτή είναι να λειτουργεί ως εξωδικαστικό όργανο συναινετικής επίλυσης των καταναλωτικών διαφορών, αλλά και ως συμβουλευτικός θεσμός στο πλευρό της πολιτείας για τη θεραπεία προβλημάτων που εμπίπτουν στις αρμοδιότητές του. Ωστόσο, υπάρχουν και άλλοι βαρυνόμενοι με το καθήκον μέριμνας και προστασίας του καταναλωτή, όπως οι ενώσεις των καταναλωτών. Το δεύτερο κεφάλαιο δίνει έμφαση στους γενικούς όρους συναλλαγών. Όπως έχουμε αναφέρει και στο προηγούμενο κεφάλαιο, το κράτος είναι υπεύθυνο για την υγεία και την ασφάλεια των καταναλωτών, τα οικονομικά τους συμφέροντα, την οργάνωση τους σε ενώσεις καταναλωτών, το δικαίωμα ακρόασής τους σε θέματα που τους αφορούν και την πληροφόρηση και την επιμόρφωσή τους, ιδιαίτερα των ευπρόσβλητων ομάδων καταναλωτών σε θέματα που αφορούν στην αγορά, στον ανταγωνισμό, στον καταναλωτή, στην προστασία του φυσικού περιβάλλοντος και στην προαγωγή της βιώσιμης κατανάλωσης. Έτσι, κρίνεται αναγκαίο να συζητήσουμε τους γενικούς όρους συναλλαγών, αλλά και ποιοι είναι οι καταχρηστικοί γενικοί όροι και οι μη διαπραγματεύσιμοι όροι. Έπειτα, το δεύτερο κεφάλαιο επικεντρώνεται στην αρχή της διαφάνειας των όρων. Κεντρική ιδέα αποτελεί η ενίσχυση της αυτοευθύνης του καταναλωτή, µε την παροχή σ’ αυτόν προστασίας πρωταρχικά µέσω ενός υψηλού επιπέδου πληροφόρησης, που θα τον καθιστά υπεύθυνο φορέα λήψης αποφάσεων στο πλαίσιο µιας αγοράς καθοδηγούµενης από τους κανόνες του ανταγωνισµού. Το τρίτο κεφάλαιο εστιάζει στην ευθύνη και στις υποχρεώσεις του παραγωγού ελαττωματικών προϊόντων. Το κεφάλαιο αυτό χωρίζεται σε τρία μέρη: στους όρους σύμφωνα με του οποίους ο καταναλωτή παρουσιάζει ευθύνη και σε εκείνους που δεν ευθύνεται, αλλά και την υποχρέωση των προμηθευτών να απαντούν σε καταγγελίες καταναλωτών. Το τέταρτο κεφάλαιο μελετά τις καταγγελίες των καταναλωτών εναντίον προμηθευτή, κατά την έννοια των επιμέρους διατάξεων του παρόντος νόμου. Οι εν λόγω καταγγελίες υποβάλλονται στη Γενική Γραμματεία Καταναλωτή, από την οποία διαβιβάζονται στον προμηθευτή, με πρόσκληση για απάντηση, με κάθε πρόσφορο τρόπο, συμπεριλαμβανομένης και της επίδοσης δια του ταχυδρομείου. Ο προμηθευτής υποχρεούται να απαντά, εγγράφως, επί των καταγγελιών εντός της προθεσμίας που τάσσεται από τη Γενική Γραμματεία Καταναλωτή, η οποία αρχίζει από την κοινοποίηση της σχετικής πρόσκλησης. Το δεύτερο μέρος του τέταρτου κεφαλαίου συγκεντρώνει τα αρμόδια όργανα για την επιβολή κυρώσεων ή/και την είσπραξη των προστίμων. Το βασικό αρμόδιο όργανο είναι ο Υπουργός Ανάπτυξης. Όμως, αν η παράβαση του Ν. 2251/1994 προέρχεται από επιχειρήσεις, όπως πιστωτικά και χρηματοδοτικά ιδρύματα, ΕΠΕΥ, ασφαλιστικές επιχειρήσεις, κ.λπ., τότε η επιβολή του προστίμου θεσπίζεται από την αντίστοιχη εποπτική αρχή, όπως η Τράπεζα της Ελλάδος, η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς, η Επιτροπή Εποπτείας Ιδιωτικής ασφάλειας. Από την άλλη μεριά, ο Γενικός Γραμματέας Καταναλωτή έχει μόνο την αρμοδιότητα να διαβιβάσει την καταγγελία του καταναλωτή στον καταγγελλόμενο προμηθευτή καθώς και την αρμοδιότητα να τάξη στον τελευταίο προθεσμία απάντησης.

In the first chapter, we will talk about the concept of consumer and what definitions have been made at times. Based on some scholars, what are the categories of consumers and what their characteristics. In particular, we will refer to the Final Consumer and the Industrial Customer. Next, we will be concerned about a closely related to the consumer concept, the definition of the supplier. How can we define the supplier and what are the four (4) categories of suppliers? In particular, we will analyze the traits of manufacturers, distributors, independent craftsmen and import sources. After we clarify the consumer and supplier terminology that are necessary for this work, we will look at the provisions of the Greek Constitution, according to which the provision of consumer protection is a state duty. Part of the first chapter is the reference to the Consumer Ombudsman, a new Independent Authority established by N. 3297/2004 and supervised by the Ministry of Development. The purpose of the Consumer Ombudsman is to act as an out-of-court body for consensual resolution of consumer disputes, but also as a consultative institution on the side of the state to deal with problems that fall within its remit. However, there are others who have a duty of care and consumer protection, such as consumer associations. The second chapter emphasizes the general trading conditions. As we have already mentioned in the previous chapter, the state is responsible for the health and safety of consumers, their financial interests, their organization in consumer associations, their right to be heard on issues concerning them and their information and training, In particular vulnerable consumer groups on issues related to the market, competitio Protection of the natural environment and the promotion of sustainable consumption. Thus, it is necessary to discuss the general terms and conditions of trading, as well as the unfair general terms and the non-negotiable terms. The second chapter then focuses on the principle of transparency of terms. A key idea is to strengthen consumer self-confidence by providing protection primarily through a high level of information that will make it a decision-maker in a market driven competition. The third chapter focuses on the responsibility and obligations of the producer of defective products. This chapter is divided into three parts: the terms according to which the consumer is also responsible to those who are not responsible, and the obligation of suppliers to respond to consumer complaints. The fourth chapter examines consumer complaints against a supplier within the meaning of the individual provisions of this law. Such complaints shall be submitted to the General Secretariat of the Consumer, from which they shall be forwarded to the supplier, with a call for reply, by any appropriate means, including by post. The supplier is required to respond in writing to complaints within the time limit set by the General Secretariat for Consumers, starting with the notification of the relevant invitation. The second part of the fourth chapter brings together the competent bodies to impose sanctions and / or the collection of fines. The main body responsible is the Minister for Development. However, if the violation of Law 2251/1994 comes from businesses, such as credit and financial institutions, investment firms, insurance companies, etc., then the imposition of the fine will be imposed by the respective supervisory authority, such as the Bank of Greece, The Securities and Exchange Commission, the Private Security. On the other hand, the Secretary-General of the Consumer has only the power to transmit the consumer's complaint to the complainant supplier and the power to order the latest response time.