Συμβάσεις παραχώρησης δημοσίου και αξιολόγηση αποδόσεων [τόσο του δημοσίου όσο και του ιδιώτη επενδυτή].

Abstract

Η δύσκολη οικονομική κατάσταση στην οποία έχει περιέλθει η χώρα μας τα τελευταία τρία χρόνια επιβάλλει γρήγορους ρυθμούς ανάπτυξης προκειμένου η ελληνική οικονομία να μπορέσει να ανακάμψει και να βγει από την κρίση με μικρή ή και μηδενική επιβάρυνση του κρατικού προϋπολογισμού.

Ο τομέας των υποδομών του κράτους είναι ένα πεδίο για ανάπτυξη με άμεση ανάληψη δράσης της ιδιωτικής πρωτοβουλίας και της συνεργασίας του ιδιωτικού και δημοσίου φορέα μέσω των συμβάσεων παραχώρησης για μεγάλους ευρωπαϊκούς οδικούς άξονες, αεροδρόμια, λιμάνια κλπ. με ολική ή μερική μεταβίβαση υποχρεώσεων για τη χρηματοδότηση, μελέτη, κατασκευή, συντήρηση του δημόσιου έργου με αντίστοιχη μεταβίβαση μέρους ή του συνόλου των προνομίων εκμετάλλευσής του για ένα συγκεκριμένο χρονικό διάστημα.

Η μελέτη – χρηματοδότηση – κατασκευή και εκμετάλλευση έργων με την συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα στην Ελλάδα ξεκίνησε στην Ελλάδα το 1991, οπότε και άρχισε η διαδικασία του διαγωνισμού για την επιλογή του παραχωρησιούχου στο έργο της Μελέτης – Κατασκευής – Χρηματοδότησης & Εκμετάλλευσης του Νέου Διεθνούς Αεροδρομίου Αθηνών στα Σπάτα.

Τα μεγάλα έργα υποδομής, τόσο κατά την περίοδο κατασκευής όσο και κατά την περίοδο λειτουργίας, αποτελούν μοχλούς ανάπτυξης με σημαντικά θετικά αποτελέσματα για την εθνική οικονομία, την ποιότητα ζωής και την ενίσχυση της θέσης της χώρας στην Ευρωπαϊκή και διεθνή οικονομική σκηνή.

Με την εκτέλεση σειράς μεγάλων έργων το Ελληνικό Δημόσιο επιδιώκει την αναβάθμιση της υφιστάμενης υποδομής στους τομείς των χερσαίων, θαλάσσιων και εναερίων μεταφορών.

Σκοπός της παρούσας μελέτης είναι να παρουσιάσουμε το πλαίσιο των συμβάσεων παραχώρησης του δημοσίου προς των ιδιωτικό τομέα καθώς και να δούμε την αποτελεσματικότητα τους ως μηχανισμό χρηματοδότησης των δημοσίων έργων.

Στο πρώτο κεφάλαιο παρουσιάζουμε μία εισαγωγή – ιστορική αναδρομή των συμβάσεων παραχώρησης, το νομικό καθεστώς και το πλαίσιο συνεργασίας δημόσιου και ιδιωτικού τομέα.

Στο δεύτερο κεφάλαιο προσεγγίζουμε τις συμβάσεις παραχώρησης ως χρηματοδοτικό εργαλείο παραθέτουμε τις διάφορες μεθόδους που υπάρχουν.

Στο τρίτο κεφάλαιο συγκρίνουμε τις παραχωρήσεις που έχουν ήδη πραγματοποιηθεί στη Ελλάδα κατά τα τελευταία είκοσι (20) χρόνια.

Στο τέταρτο κεφάλαιο εξετάζουμε το καθεστώς διαχείρισης των λιμένων και παρουσιάζουμε τις δυνατότητες που έχουν να αναπτυχθούν σχήματα διαχείρισης αυτών μέσω των συμβάσεων παραχώρησης.

Τέλος το πέμπτο κεφάλαιο έχει ως σκοπό να δει την πιθανότητα να προχωρήσει η μέθοδος της παραχώρησης στο λιμάνι του Ηρακλείου.

The difficult economic situation which has come to our country over the last three years requires a fast pace of development in order for the Greek economy to recover and to emerge from the crisis with little or no cost to the state budget.

The infrastructure of the state is an area for development by direct action of the private sector and cooperation between private and public entities through concessions for major European roads, airports, ports, etc. with total or partial transfer of liabilities to finance, design, construction and maintenance of public works with a corresponding transfer of part or all of the privileges of holdings at a certain time.

The study - funding - construction and operation of projects with the participation of the private sector in Greece began in 1991, when the bidding process for the selection of the concessionaire to the work of Design - Build - Finance & Operations of the New Athens International Airport Spata was originated.

Major infrastructure projects, both during the construction period and once completed, can act as a growth driver with significant positive effects on the national economy and quality of life as well as strengthen the country's position in the European and international economic scene.

With the execution of a series of major projects the Greek government aims at improving the existing infrastructure in the areas of land, sea and air transport.

The purpose of this study is to present the framework for public concessions to the private sector and to check their effectiveness as a mechanism for financing public projects.

The first chapter presents an introduction - Chronology of concessions, legal status and scope of public-private partnerships.

In the second chapter, we approach the concession contracts as a financing tool and list the various methods available.

In the third chapter we compare the concessions that have already been made in Greece during the last twenty (20) years.

In the fourth chapter we examine the status of port management and present the potential to develop management schemes through these concessions.

Finally, the fifth chapter explores the possibility to move the process of concession to the port of Heraklion.