Εκτίμηση διατροφικής κατάστασης και διατροφικής συμπεριφοράς οικογενειακών φροντιστών ατόμων με νόσο Alzheimer.

Abstract

Ελάχιστα δεδομένα είναι διαθέσιμα στη διεθνή βιβλιογραφία για τη διατροφική κατάσταση των οικογενειακών φροντιστών ασθενών με νόσο Alzheimer. Ένα σημαντικό ποσοστό αυτών παρουσιάζει έκπτωση στις διατροφικές του συνήθειες και να είναι πιο επιρρεπείς στον υποσιτισμό. Αξιολόγηση της διατροφικής κατάστασης και διατροφικής συμπεριφοράς των Ελλήνων οικογενειακών φροντιστών ατόμων με νόσο Alzheimer και η σύγκριση τους με τη διατροφική κατάσταση και συμπεριφορά ομάδας ατόμων ίδιας ηλικίας και φύλου, οι οποίοι δε λειτουργούν ως φροντιστές (μάρτυρες). Η έρευνα διεξήχθηκε σε άτομα από τους νομούς Ηρακλείου και Ρεθύμνου, Κρήτης. Η συλλογή του δείγματος των φροντιστών πραγματοποιήθηκε στο Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο Ηρακλείου και την Εταιρεία Νόσου Alzheimer και Συναφών Διαταραχών Ρεθύμνου με σκοπό τη συλλογή του δείγματος των φροντιστών. Η συλλογή του δείγματος των μαρτύρων πραγματοποιήθηκε από το οικογενειακό – φιλικό μας περιβάλλον. Για την αξιολόγηση της διατροφικής κατάστασης και συμπεριφοράς των ατόμων χρησιμοποιήθηκαν ερωτηματολόγια και πραγματοποιήθηκαν σωματομετρήσεις Το δείγμα των φροντιστών αποτελούνταν από 33 γυναίκες (82,5%) και από 7 άνδρες (17,5%), αντίστοιχα και το δείγμα των μαρτύρων. Ο μέσος όρος ηλικίας των φροντιστών ήταν 54,4± 12,7 έτη και των μαρτύρων 54,1± 14,6 έτη. Οι φροντιστές στο μεγαλύτερο ποσοστό τους κατηγοριοποιήθηκαν ως φυσιολογικοί (35%) και παχύσαρκοι 1ου βαθμού (35%), ενώ οι μάρτυρες ως υπέρβαροι (32,5%) και ως φυσιολογικοί (30%). Ο επιπολασμός του υποσιτισμού στους φροντιστές βρέθηκε 2,5%, ενώ δε βρέθηκαν υποσιτισμένοι μάρτυρες. Σε κίνδυνο για υποσιτισμό εντοπίστηκε το 22,5% των φροντιστών και το 27,5% των μαρτύρων, ενώ σε φυσιολογική κατάσταση θρέψης βρέθηκε το μεγαλύτερο ποσοστό του δείγματος φροντιστών-μαρτύρων (65% και 72,5% αντίστοιχα). Από την αξιολόγηση του ερωτηματολογίου ΕΑΤ-26, προέκυψαν ίδια ποσοστά και στις δύο ομάδες με το μεγαλύτερο ποσοστό να χαρακτηρίζεται με φυσιολογική διατροφική συμπεριφορά (87,5%) και ένα μικρότερο ποσοστό χαρακτηρίζεται με διαταραγμένη διατροφική συμπεριφορά (12,5%). Όσον αφορά στη συμμόρφωση στη μεσογειακή διατροφή, το 80% των φροντιστών και το 72,5% των μαρτύρων αξιολογήθηκε με μέτρια συμμόρφωση (σκορ 21-35). Mε χαμηλή συμμόρφωση εντοπίστηκε το 7,5% των φροντιστών και το 2,5% των μαρτύρων (σκορ 0-20), ενώ με υψηλή συμμόρφωση το 12,5% και το 25% αντίστοιχα (σκορ 36-55). Συμπερασματικά, από τα αποτελέσματα της συγκεκριμένης μελέτης, προκύπτει ότι η πλειονότητα των φροντιστών βρίσκεται σε φυσιολογικά επίπεδα θρέψης, ενώ ένα μικρότερο ποσοστό είναι σε κίνδυνο για υποσιτισμό ή είναι υποσιτισμένο. Η διατροφική τους πρόσληψη, τόσο σε ενέργεια, όσο και σε αρκετά θρεπτικά συστατικά φαίνεται να είναι πιθανόν ανεπαρκής, ενώ τα επίπεδα του δείκτη μάζας σώματος παραμένουν άνω των φυσιολογικών επιπέδων για το μεγαλύτερο ποσοστό των φροντιστών. Επιπρόσθετα, το μεγαλύτερο ποσοστό των φροντιστών αξιολογήθηκε με μέτρια συμμόρφωση στη Μεσογειακή διατροφή, ενώ ένα μικρότερο ποσοστό χαρακτηρίζεται με χαμηλή ή υψηλή συμμόρφωση. Τέλος, η πλειοψηφία των φροντιστών παρουσίαζε φυσιολογική διατροφική συμπεριφορά, ενώ σε ορισμένες μόνο περιπτώσεις βρέθηκε διαταραγμένη.

Few data are available in the international bibliography about the nutritional status of family caregivers of Alzheimer's disease patients. A significant portion of which shows impairment in dietary habits and are more susceptible to malnutrition. Assessment of the nutritional status and dietary behaviour of Greek family caregivers of Alzheimer's disease patients (cases) and their comparison to the nutritional status and dietary behaviour of a group with same age and gender who do not act as caregivers (controls). The survey was conducted on subjects from the prefectures of Heraklion and Rethymnon, Crete. The case sample was chosen from the University Hospital of Heraklion and the Rethymno Alzheimer's disease and related disorders association. The control sample was chosen from friends and family. The nutritional status and behavior of individuals was evaluated using questionnaires and body measurements. The caregivers sample, as well as the control group consisted of 33 females (82.5%) and 7 males (17.5%). The average age of caregivers was 54.4 ± 12.7 years and the controls’ average age was 54.1 ± 14.6 years. The majority of the caregivers was classified as normal weight (35%) and first-grade obese (35%), while the control group was classified as overweight (32.5%) and normal weight (30%). The prevalence of malnutrition among caregivers was 2.5% while malnourished controls were not found. 22.5% of the caregivers and 27.5% of the control group was found at risk of malnutrition, while the majority of caregivers and control group (65% and 72.5% respectively) was found in normal nutritional status. From the evaluation of the EAT-26 questionnaire, same results were found in both groups. The highest percentage of the sample was characterized by normal dietary behaviour (87.5%) and the lowest percentage was characterized by impaired eating behaviour (12.5%). Concerning adherence to the Mediterranean diet, 80% of caregivers and 72.5% of control group showed moderate adherence (score 21-35). 7.5% of caregivers and 2.5% of control’s group showed low adherence (score 0-20), while 12.5% and 25% respectively showed high adherence (score 36-55). In conclusion, according to the results of this study, the majority of caregivers was assessed with normal nutritional status, while a lower percentage was found malnourished or at risk of malnutrition. The entire sample’s nutrition with regards to energy, as well as several nutrients intake appears to be possibly inadequate, while body mass index levels remain above normal for the majority of caregivers. In addition, the majority of caregivers were assessed with moderate adherence to the Mediterranean diet, while a lower percentage was characterized by low or high adherence. Finally, the majority of caregivers showed normal dietary behavior and only in some cases it was found to be impaired.