Συσχέτιση της καθιστικής δραστηριότητας και της φυσικής δραστηριότητας με το %BF σε παιδιά ηλικίας 8-12 ετών.

Abstract

Η σχέση που υπάρχει ανάμεσα στα ποσοστά σωματικού λίπους και την καθιστική και φυσική δραστηριότητα στην παιδική ηλικία έχει μεγάλη σημασία να καθοριστεί στις μέρες μας. Αυτό προκύπτει από την ραγδαία αύξηση των παχύσαρκων παιδιών παγκοσμίως και ιδιαίτερα στην χώρα μας που διατηρεί την πρωτιά σε αυτόν τον τομέα. Έχει παρατηρηθεί λοιπόν ότι ένας πολύ σημαντικός παράγοντας, και πιθανώς ο σημαντικότερος μαζί με την κληρονομικότητα, αυτής της έντονης αύξησης της παιδικής παχυσαρκίας είναι το λεγόμενο «screening time», δηλαδή των ωρών που περνάει το παιδί καθιστό στην τηλεόραση, στον υπολογιστή, στο τάμπλετ ή και στην κονσόλα παιχνιδιών. Σε αυτό το σημείο λοιπόν γεννιέται το ερώτημα κατά πόσο θα επηρεάσει το «screening time» το %BF ενός παιδιού με συστηματική φυσική δραστηριότητα. Σκοπός λοιπόν της παρούσας έρευνας είναι να συσχετίσουμε την καθιστική δραστηριότητα και την φυσική δραστηριότητα με το %BF σε παιδιά δημοτικού ηλικίας 8-12 ετών. Σε ένα αντιπροσωπευτικό δείγμα 104 παιδιών (αγόρια και κορίτσια) της προαναφερθείσας ηλικιακής κατηγορίας από δύο διαφορετικά δημοτικά σχολεία της πόλης της Σητείας Κρήτης εκτελέστηκαν σωματομετρήσεις (ύψος, βάρος) και μετρήσεις σύστασης του σώματος (% σωματικό λίπος, % ενδοκυττάριο υγρό κ.α.) μέσω BIS κατά την χρονική περίοδο Φεβρουαρίου-Ιουνίου 2015. Ακόμη, στο ίδιο δείγμα παιδιών πραγματοποιήθηκε συμπλήρωση δύο ερωτηματολογίων για την αξιολόγηση της καθιστικής και φυσικής δραστηριότητας των παιδιών τους μήνες Μάιο και Ιούνιο 2015. Όλες οι αναλύσεις θα πραγματοποιηθούν με τη χρήση του στατιστικού πακέτου Statistical Package for the Social Sciences (SPSS for Windows, release 17, 2008, SPSS, Chicago, Illinois). Συνοψίζοντας, παρατηρήσαμε ότι τα κορίτσια είχαν υψηλότερο ποσοστό % σωματικού λίπους σε σχέση με τα αγόρια (28,57 % έναντι 27,05 %). Το αντίθετο ισχύει για το ΔΜΣ, αφού ο Μ.Ο. για τα κορίτσια ήταν 24,06 kg/m2, ενώ για τα αγόρια ήταν 26,28 kg/m2. Ακόμη, στις περισσότερες περιπτώσεις το %BF ακολουθούσε κανονική κατανομή, ενώ το BMI δεν ακολουθούσε κανονική κατανομή. Όσον αφορά τις συσχετίσεις του ερωτηματολογίου παρατηρήσαμε ότι στα αγόρια δραστηριότητες, όπως το περπάτημα, παρουσίασαν σημαντική αρνητική συσχέτιση τόσο με το ποσοστό λίπους όσο και με το ΔΜΣ. Ακόμη, οι ώρες που πέρασαν τα αγόρια του δείγματος μπροστά στην τηλεόραση ή τον υπολογιστή φαίνεται να επηρέασαν προς το χειρότερο το %BF, αλλά και το ΔΜΣ. Όσον αφορά τα κορίτσια του δείγματος παρατηρήσαμε ότι δραστηριότητες, όπως το περπάτημα, παρουσίασαν σημαντική αρνητική συσχέτιση τόσο με το ποσοστό λίπους όσο και με το ΔΜΣ. Ακόμη, οι ώρες που πέρασαν τα κορίτσια του δείγματος μπροστά στην τηλεόραση ή τον υπολογιστή φαίνεται να επηρέασαν προς το χειρότερο το %BF, αλλά και το ΔΜΣ. Κάνοντας μια επισκόπηση στο 2ο ερωτηματολόγιο παρατηρούμε ότι όσον αφορά τα αγόρια, σημαντική συσχέτιση παρουσίασαν οι δύο τελευταίες ερωτήσεις που αφορούσαν την ώρα που αφιέρωσαν συνολικά τα παιδιά για να δουν τηλεόραση ή να παίξουν κάποιο βιντεοπαιχνίδι, αφού τα Sig (2-tailed) είναι <0,05. Συγκεκριμένα, παρουσίασαν θετική συσχέτιση που σημαίνει ότι καθώς αυξάνονταν οι ώρες που περνάνε τα αγόρια μπροστά στην τηλεόραση και τα βιντεοπαιχνίδια, αυξανόταν και το ποσοστό λίπους. Από την πλευρά των κοριτσιών του δείγματός μας παρατηρήσαμε ότι σημαντική συσχέτιση παρουσιάσανε οι ερωτήσεις που αφορούν την ώρα που αφιέρωσαν στα παιχνίδια με μπάλα, στα παιχνίδια στο νερό και στο τρέξιμο, αφού τα Sig (2-tailed) ήταν <0,05. Συγκεκριμένα, παρουσίασαν αρνητική συσχέτιση που σημαίνει ότι καθώς αυξάνονταν οι ώρες που περνούσανε τα παιδιά κάνοντας αυτές τις δραστηριότητες το ποσοστό λίπους μειώθηκε. Επιπλέον, σημαντική συσχέτιση παρουσίασαν οι δύο τελευταίες ερωτήσεις που αφορούσαν την ώρα που αφιέρωσαν συνολικά τα παιδιά για να δουν τηλεόραση. Συγκεκριμένα, παρουσίασαν θετική συσχέτιση που σημαίνει ότι καθώς αυξάνονταν οι ώρες που περνούσανε τα παιδιά μπροστά στην τηλεόραση, αυξανόταν και το ποσοστό λίπους. Στην περίπτωση των κοριτσιών ισχύει το ίδιο σε σχέση με τα αγόρια όσον αφορά την ερώτηση με τις ώρες που περνούσαν μπροστά στην τηλεόραση. Στην περίπτωση των ωρών που έπαιζαν βίντεο games όμως, δεν βρέθηκε κάποια συσχέτιση, γεγονός που γίνεται εύκολα κατανοητό, αφού τα κορίτσια δεν ασχολούνται τόσο πολύ με αυτά τα παιχνίδια όσο τα αγόρια. Όταν το ερωτηματολόγιο μιλάει για τόσες πολλές διαφορετικές δραστηριότητες είναι λογικό να μην μπορεί να βγει εύκολα μια ερώτηση με στατιστική σημαντικότητα σε σχέση με το ποσοστό λίπους, καθώς το κάθε παιδί μπορεί να κάνει διαφορετικού είδους άσκηση μέσα στην εβδομάδα. Αυτό δεν συμβαίνει φυσικά με τις ώρες που περνά ένα παιδί μπροστά στην τηλεόραση, αφού τα περισσότερα παιδιά βλέπουν τηλεόραση ή παίζουν βίντεο games. Ακόμη ένας λόγος που πολλές από τις ερωτήσεις αυτού του ερωτηματολογίου δεν βρέθηκαν να έχουν κάποια συσχέτιση είναι και η δομή του ερωτηματολογίου, αφού θα ήταν πιο κατανοητό και ωφέλιμο για την έρευνά μας να ρωτιούνται πρώτα τα παιδιά ποιες δραστηριότητες πραγματοποιούν μέσα στην εβδομάδα και μετά να ρωτιούνται για την διάρκεια αυτών.

Nowadays, determining the relationship between % body fat and sedentary and physical activity in childhood is crucial. This need is caused mainly by the sharp increase in child obesity worldwide, and especially in our country, which recorded the highest % of obese children. It has been observed, that one of the most important factors for this phenomenon (along with heredity) is the so called “screening time”; the time that a child spends on TV, computer and gaming machines. Thus a question arise, whether and in what extend the “screening time” will affect the %BF of a child with regular physical activity. Thus, the aim of this research is to investigate the potential correlation of the sedentary and physical activity to the %BF in children aged 8-12 years old. We carried out body weight measurements (body weight, % body fat, % intracellular fluid etc) through BIS during across a representative sample of 104 children (boys and girls) of the aforementioned age category from two different primary schools in the city of Sitia, Crete, carried the period February-June 2015. Additionally, the same sample of children completed two questionnaires about their sedentary and physical activity during May and June 2015 For the above analysis, the statistical package Statistical Package for the Social Sciences (SPSS for Windows, release 17, 2008, SPSS, Chicago, Illinois) was used. In summary, we observed that girls had a higher percentage of body fat compared to boys (28.57% vs. 27.05%). The opposite is true for BMI, since the average for girls was 24.06 kg / m2, while for boys it was 26.28 kg / m2. In most cases, % BF followed a normal distribution, while BMI did not. Regarding the correlations of the questionnaire, we noticed that activities in boys’ sample, such as walking, showed a significant negative correlation with both fat and BMI. Moreover, the time boys’ sample spent in front of the television or computer seems to have affected the % BF and the BMI to the worse. For girls we noticed that activities such as walking showed a significant negative correlation with both fat and BMI. The time spent by girls in front of the TV or the computer also aggravated the % BF and the BMI. In an overview of the second questionnaire, we observed significant correlation regarding the last two questions on the boys’ sample regarding the the time when children were totally devoted to watching TV or playing a video game, since Sig (2-tailed) is <0,05. In particular, they showed a positive correlation, which means that the more boys stand in front of television and video games console, the percentage of fat increased. As for the girls in our sample, we noticed an important correlation with questions concerning the time they spent on ball games, water games and running, since Sig (2-tailed) was <0.05. In particular, they showed a negative correlation, which means that as the hours spent by children were increasing, the percentage of fat was reducing. In addition, the last two questions related to the time when children were totally devoted to watching TV showed an important correlation. Specifically, there is a positive correlation, which means that as the hours that kids spent watching television increased, the percentage of fat was rising. The same as to boys applies to girls regarding the question of the hours they spent watching television. In the case of hours playing video games, however, no correlation has been found, which is easily understood since girls do not devote so much time to these games as boys do. When the questionnaire involves so many different activities, it is reasonable that a question with statistical significance relative to the fat percentage cannot be easily answered, as each child can do different types of exercise during the week. On the other hand, this doesn’t happen with the time a child spends watching TV, since most children watch TV or play video games, so there is more homogeneity. Another reason that many of the questions in this questionnaire were not found to be correlated is the structure of the questionnaire; it would be more understandable and beneficial for our research to ask the children first what activities they do during the week and then they are asked for the duration thereof.