Γνώσεις και αντιλήψεις των ογκολογικών και μη ογκολογικών νοσηλευτών σχετικά με τον καρκίνο.

Abstract

Εισαγωγή: Ο καρκίνος είναι μία ασθένεια που μαστίζει τις σύγχρονες κοινωνίες. Τα μεγάλα ποσοστά θνητότητας και θνησιμότητας είναι αίτια για τη δημιουργία και την ανάπτυξη μίας μυθολογίας γύρω από την ασθένεια, η οποία χαρακτηρίζεται από φόβο και φαταλιστικές πεποιθήσεις και αφορά τόσο το γενικό πληθυσμό όσο και όμως επαγγελματίες υγείας. Σκοπός: Σκοπός της παρούσας μελέτης ήταν η σύγκριση των γνώσεων και η διερεύνηση των αντιλήψεων των ογκολογικών και μη ογκολογικών νοσηλευτών σχετικά με το βίωμα του καρκίνου. Υλικό και μέθοδος: Το δείγμα της έρευνας αποτέλεσαν 92 μέλη του νοσηλευτικού προσωπικού, που εργάζονταν στα νοσοκομεία Πα.Γ.Ν.Η., Βενιζέλειο και Άγιος Παντελεήμων. Από αυτούς το 64% ήταν μη ογκολογικοί νοσηλευτές ενώ το 36% είχαν εμπειρία σε ογκολογικά τμήματα. Η συλλογή των δεδομένων έγινε με τη συμπλήρωση ανώνυμου ερωτηματολογίου μετά από τη μελέτη της ελληνικής και ξενόγλωσσης βιβλιογραφίας ενώ η ανάλυση των δεδομένων έγινε με τη βοήθεια του προγράμματος IBMSPSS 24.0 Αποτελέσματα: Το 32,6% του δείγματος εργαζόταν στο Πα.Γ.Ν.Η., το 43,5% στο Βενιζέλειο και το 23,9% στο νοσοκομείο του Αγίου Παντελεήμων. Ο μέσος όρος εργασιακής εμπειρίας ως νοσηλευτές ήταν τα 15,3 χρόνια, ενώ των ογκολογικών ήταν τα 9,4 χρόνια. Το 64,1% ήταν απόφοιτοι ΑΤΕΙ, το 63,6% έγγαμοι, το 15,2% του δείγματος προερχόταν από ογκολογικές κλινικές, το 12,0% από αιματολογικές κλινικές, το 83,7% ήταν γυναίκες και η μέση ηλικία όλων ήταν 39,7 χρόνια. Η υψηλότερη ορθή απόκριση («ναι») ως προς τις στάσεις παρουσιάζει η ερώτηση «Η ψυχολογική κατάσταση του ασθενή με καρκίνο επηρεάζει σε σημαντικό βαθμό την ψυχολογική κατάσταση των συγγενών του» με ποσοστό 98,6%. Η υψηλότερη ορθή απάντηση («ναι») ως προς τις αντιλήψεις παρατηρήθηκε στην ερώτηση «Οι νοσηλευτές των ογκολογικών τμημάτων καταπονούνται ψυχολογικά περισσότερο από νοσηλευτές άλλων τμημάτων» με ποσοστό 84,8%. Τέλος οι ογκολογικοί νοσηλευτές/τριες βρέθηκαν με σημαντικά υψηλότερη μέση βαθμολογία γνώσεων για τον καρκίνο (71,8%), έναντι των μη ογκολογικών συναδέλφων τους (58,6%). Συμπεράσματα: Δεν εντοπίστηκε ουσιαστική διαφοροποίηση μεταξύ ογκολογικών και μη ογκολογικών νοσηλευτών όσον αφορά τα θέματα στάσεων και αντιλήψεων. Ωστόσο τα επίπεδα γνώσεων των ογκολογικών ήταν υψηλότερα έναντι των μη ογκολογικών νοσηλευτών. Σε γενικές όμως γραμμές τα επίπεδα γνώσεων και στις δύο ομάδες ήταν αρκετά υψηλά.

Introduction: Cancer is a disease plaguing our contemporary societies. The enormous morbidity and mortality rates are the main causes for the creation and the development of a mythology referring to the disease which is characterized by fear and fatalistic beliefs and concerns not only the general population but also the health professionals. Aim: The aim of this study was to compare the level of knowledge and to examine the beliefs of the oncology and non oncology nurses relatively to the experience of cancer. Methodology: The sample of the research was composed of 92 nurses who have been working in University General Hospital of Heraklion, Venizelio and Saint Panteleimon Hospital. It should be mentioned 36% of the sample had experience in oncology nursing. The data selection was accomplished with the help of an anonymous questionnaire. Data analysis was conducted with the use of the program IBM SPSS 24.0. Results: 32,6% of the sample was working in University General Hospital of Heraklion, 43,5% was working in Venizelio hospital and 23,9% was working in Saint Panteleimon hospital. The working experience average of non oncology nurses was 15, 3 years whereas the oncology nurses was 9,4 years. 15,2% of the sample worked in oncology department, 12% of the sample worked in hematology department, 83.7 was females and the mean age was 39,7. The highest score (right response) as to the attitudes appear was in the question “the psychological condition of the patient with cancer affect to a great degree the psychological condition of his relatives” with 98,6%. The highest score (right answer) as to the beliefs was observed in the question “Nurses of oncology departments are psychologically stressed more than nurses of other department” with 84,8% . Finally oncology nurses were found with significantly higher average scour on knowledge about cancer (71,8%) against non oncology colleges (54,9%). Conclusions: No significant differences were noticed between the oncology and non oncology nursing departments as far as the issues of attitudes and beliefs are considered. However the level of knowledge oncology nurses was higher than the non oncology nurses. In general though the level of knowledge, regardless their oncology experience was rather high.