Μεταβολικό σύνδρομο και διαιτητική αντιμετώπιση σε ενήλικες.

Abstract

Η συγκεκριμένη εργασία αποτελεί μια βιβλιογραφική ανασκόπηση που έχει ως στόχο να εξετάσει εκτενώς την παθολογία του μεταβολικού συνδρόμου (MetS), συμπεριλαμβάνοντας τους παράγοντες κινδύνου που συμβάλλουν στην εμφάνισή του, των χαρακτηριστικών, καθώς και των διαγνωστικών του κριτηρίων και ταυτόχρονα να παρουσιάσει τη σχέση του MetS με την εμφάνιση κάποιων παθολογικών καταστάσεων. Σε αυτό που δίνεται ιδιαίτερη έμφαση, είναι ο ρόλος της διατροφής και γενικότερα του τρόπου ζωής, συμπεριλαμβανομένης της φυσικής δραστηριότητας, στην εμφάνιση του MetS και κατά πόσο η τροποποίηση των παραγόντων αυτών μπορεί να αποτρέψει την παρουσία του συνδρόμου ή ακόμη και να συμβάλλει στη θεραπεία του. Το μεταβολικό σύνδρομο αντιπροσωπεύει ένα συνδυασμό καρδιομεταβολικών καθοριστικών παραγόντων κινδύνου, συμπεριλαμβανομένων της παχυσαρκίας (κυρίως κεντρική-κοιλιακή εναπόθεση λίπους), της αντίστασης στην ινσουλίνη, της ανοχής στη γλυκόζη, της δυσλιπιδαιμίας (υψηλά επίπεδα τριγλυκεριδίων και χαμηλά επίπεδα HDL-χοληστερόλης), καθώς και της υπέρτασης. Η επικράτηση του MetS στις ανεπτυγμένες χώρες αυξάνεται γρήγορα και παράλληλα με την αύξηση της παχυσαρκίας. Μάλιστα, χαρακτηρίζεται ως μια «σύγχρονη επιδημία», η οποία επηρεάζει περίπου το ¼ του πληθυσμού της Ελλάδας. Για την εμφάνισή του παίζουν ρόλο μια πλειάδα παραγόντων κινδύνου. Εντούτοις, υπάρχει μια άρρηκτη σχέση μεταξύ της διατροφής και του μεταβολικού συνδρόμου. Μάλιστα, δίνεται έμφαση στο κατά πόσο η μεσογειακή διατροφή, που αποτελεί ένα ευρέως γνωστό διατροφικό μοντέλο, επηρεάζει το MetS και τους παράγοντες που διαδραματίζουν κυρίαρχο ρόλο στην παρουσία του. Ανάλογη σχέση προέκυψε έπειτα από διερεύνηση της επίδρασης της φυσικής δραστηριότητας στο MetS. Ο τρόπος ζωής είναι ακόμη ένας παράγοντας που συνδέεται με το MetS. Διατροφικές παρεμβάσεις και τροποποιήσεις στον τρόπο ζωής, όπως αύξηση της φυσικής δραστηριότητας, επίτευξη υγιούς σωματικού βάρους και αποφυγή του καπνίσματος θα πρέπει να είναι οι κύριες θεραπείες που συστήνονται για την αντιμετώπιση του MetS.

This literature review aims to extensively examine the pathology of the metabolic syndrome (MetS), including the factors that contribute to its appearance, characteristics, as well as its diagnostic criteria and to present the relationship of MetS with the appearance of other clinical conditions. Particular emphasis is given to the role of diet and lifestyle, including physical activity, in the appearance of the MetS and to the extent of how the modifications in these factors can prevent the syndrome or contribute to its treatment. The metabolic syndrome represents a combination of cardiometabolic risk factors including obesity (mainly central deposition of fat), insulin resistance, glucose intolerance, dyslipidaimia (high levels of triglycerides and low levels of HDL cholesterol) and hypertension. The presence of MetS in developed counties is increasing rapidly and in line with the increase of obesity. In fact, the MetS is characterized as a modern ‘epidemic’, which affects approximately ¼ of the population in Greece. A variety of risk factors affect its appearance. However, there is an undeniable relationship between diet and MetS. For example, it has been found that the Mediterranean diet can have a protective role against MetS and its constituents. Likewise, physical activity seems to protect against, and improve symptoms of the MetS. Dietary interventions and lifestyle modifications, such as an increase in physical activity, achievement of a healthy body weight and smoking cessation should be the first line treatments recommended for the therapy of MetS.