Αρωματικά και φαρμακευτικά φυτά της Σάμου και οι θεραπευτικές τους ιδιότητες.

Abstract

Η Σάμος είναι ελληνικό νησί του ανατολικού Αιγαίου, κοντά στα παράλια της Μικράς Ασίας. Η αυτοφυής χλωρίδα της Σάμου περιλαμβάνει περίπου 1250 είδη. Επίσης 360 των ειδών της χλωρίδας οφείλουν την παρουσία τους στο νησί, στις δραστηριότητες του ανθρώπου και περίπου 15% στη φυσική διασπορά που γίνεται με τα πουλιά, τα θαλάσσια ρεύματα και τον άνεμο. Στην Ελλάδα οι φυτικοί πόροι περιλαμβάνουν περισσότερα από 6000 αυτοφυή taxa (φυτικά είδη και υποείδη). Αν συγκρίνουμε το νησί της Σάμου με την Κρήτη που είναι το μεγαλύτερο νησί της Ελλάδας, στην Κρήτη έχουν βρεθεί 1825 είδη και υποείδη φυτών. Με βάση τους αριθμούς των ειδών που έχουν καταγραφεί ανάμεσα στα δυο νησιά συμπεραίνουμε ότι ο αριθμός των ειδών είναι σημαντικός σχετικά με τη μικρή έκταση του νησιού της Σάμου. Το 28.5% της όλης έκτασης, καλύπτεται από δάση πεύκης τις ορεινές περιοχές κυρίως στο βορείου τμήμα και λιγότερο στο νότιο τμήμα του νησιού. (https://www.samosin.gr/el/flora-of-samos-gr/). Από την αρχαιότητα είναι εκπληκτική η σχέση που είχε ο άνθρωπος με τα βότανα. Μεγάλη πλειονότητα των φυτών θεωρούνταν ιερά και σε πάρα πολλά δίνονταν έως και μαγικές ιδιότητες. Τα φαρμακευτικά φυτά είναι τα αρχαιότερα θεραπευτικά μέσα που ανακάλυψε ο άνθρωπος για τη θεραπεία του και την ανακούφιση του από τους πόνους. Έτσι η ανακάλυψη και η αναγνώριση των θεραπευτικών φυτών από τον άνθρωπο θεωρείται η αρχαιότερη συστηματική δραστηριότητα του στο παγκόσμιο πολιτισμό. Ως αρωματικά αναφέρονται τα φυτά που χρησιμοποιούνται στη γευστική βελτίωση των τροφών (μαγειρική, ζαχαροπλαστική, βιομηχανία τροφίμων και ποτών), στην κοσμετολογία (σαπούνια, αρώματα, καλλυντικά), για παρασκευή ευφραντικών αφεψημάτων. Και κύριο χαρακτηριστικό τους είναι το ευχάριστο άρωμα και η γεύση. Όλα τα αρωματικά φυτά είναι και φαρμακευτικά φυτά. Στα περισσότερα η φαρμακευτική τους χρήση προηγήθηκε της αρωματικής. Μερικά φαρμακευτικά δεν είναι και αρωματικά όπως π.χ βαλσαμόχορτο, δακτυλίδα κ.ά. Η παρούσα διατριβή έχει ως αντικείμενο την έρευνα των φυτών της Σάμου που χρησιμοποιούνται σαν αρωματικά-φαρμακευτικά φυτά . Στόχος είναι η μελέτη των ειδών της νήσου με σκοπό την αξιοποίηση και διαφύλαξη τους από τους ντόπιους. Για την μελέτη αυτή ακολουθήθηκε η διαδικασία συγκεκριμένων ερωτήσεων από διάφορα μέρη της Σάμου, από ενήλικες ανθρώπους και των δυο φίλων οι όποιοι είναι κυρίως κάτοικοι ορεινών περιοχών που έχουν ενασχόληση με τη γη.

This dissertation aims to research the plants of Samos used as aromatic-medicinal plants. The aim is to study the species of the island for the purpose of their utilization by the locals. This study was followed by the process of specific questions from different parts of Samos, from adult people and the two sexes who are mainly residents of mountainous areas involved in cultivation. The purpose of the work is to record, describe and treat their properties herbs and a flashback in the past trying to understand the significance of the herbs in previous years and the correlation of the present man with them.