Θαλάσσια ρύπανση και δημιουργία πετρελαιοκηλίδας - Αιτίες δημιουργίας, επιπτώσεις στο περιβάλλον, μέτρα πρόληψης και καταπολέμησης.

Abstract

Ανάλογα με τη προέλευση και τα συμφέροντα που εξυπηρετούν, άτομα και οργανισμοί προσπαθούν να αναπτύξουν τρόπους για την προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος. Ενώ όμως οι ναυτικοί, οι τεχνικοί, οι επιστήμονες και οι ερευνητές επικεντρώνονται στο πως θα αντιμετωπίσουν τεχνικά ελαττώματα και ανθρώπινα σφάλματα και πως θα περιορίσουν τις συνέπειες τους, οι κυβερνήσεις των παράκτιων κρατών προσπαθούν να αναπτύξουν τρόπους για την προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος μέσω της παρακολούθησης και της άμεσης αντίδρασης. Ησύγχρονη έννοια της "άμεσης αντίδρασης" ή όπως είναι σήμερα γνωστή με τίτλο "παρέμβαση αντιμετώπισης μιας πετρελαιοκηλίδας", είναι ένας συνδυασμός πρώτης αντίδρασης πριν από τη διαρροή και ταχείας απόκρισης αμέσως μετά τη διαρροή. Με άλλα λόγια, οι κυβερνήσεις εξετάζουν προηγμένους τρόπους αντιμετώπισης των πετρελαιοκηλίδων, οι οποίοι υπερβαίνουν την έννοια της απλής αντίδρασης στην εμφάνιση της πετρελαιοκηλίδας. Ακόμη και σε περιοχές που μέχρι σήμερα δεν σημειώθηκε σοβαρό περιστατικό θαλάσσιων πετρελαιοκηλίδων, τα ατυχήματα με διαρροές πετρελαίου στη θάλασσα θεωρούνται αναπόφευκτα περιστατικά και ο κίνδυνος να συμβεί κάτι στο εγγύς μέλλον δεν μπορεί να αποκλειστεί. Τα προηγούμενα απρόοπτα περιστατικά μας έχουν διδάξει ότι ένα ατύχημα βύθισης ενός πλοίου και, η διαρροή πετρελαίου από αυτό, είναι ένα γεγονός που παραμένει πάντοτε πιθανό να συμβεί. Όλες οι χώρες επομένως χρειάζεται να επανεξετάσουν τα υπάρχοντα σχέδια δράσης τους και να εξετάσουν ένα λειτουργικό και αποτελεσματικό σχέδιο παρέμβασης σύμφωνα με τις τελευταίες εξελίξεις και μεθόδους απορρύπανσης που υπάρχουν ώστε να μεγιστοποιήσουν την αποτελεσματικότητα των δράσεων τους. Για να συμβεί όμως αυτό χρειάζεται να εξετασθούν οι πληροφορίες,οι εκτιμήσεις και οι πρακτικές από προηγούμενες περιπτώσεις αντιμετώπισης πετρελαιοκηλίδων σε σημαντικά ατυχήματα πλοίων να αξιολογηθούν και να εκτιμηθούν οι τελικοί κίνδυνοι και τα προβλήματα που υπάρχουν καθώς και το κόστος αντιμετώπισης ή ελαχιστοποίησης τους. Η εργασία στηρίζεται στη μελέτη εννέα ναυτικών συμβάντων όπου δημιουργήθηκαν διαρροές πετρελαίου και αξιολογεί, με την εφαρμογή της πολυκριτιριακής μεθόδου, τη σοβαρότητα που έχει η εμφάνιση τους καθώς και την αποτελεσματικότητα της αντιμετώπισης τους, κυρίως σε θέματα περιβάλλοντος. Έχοντας τα συμπεράσματα από τη μελέτη που έγινε και έχοντας πληροφόρηση για το επίπεδο που βρίσκονται σήμερα οι τεχνικές παρατήρησης και πρόβλεψης διαμορφώνουμε μια εικόνα για το πόσο ασφαλής μπορεί να είναι σήμερα η Μεσόγειος ως προς τη πιθανότητα εμφάνισης πετρελαιοκηλίδων και ποιες πρέπει να είναι οι προτεραιότητες των χωρών που βρίσκονται σε αυτήν για την αποτελεσματική αντιμετώπιση τους.

Depending on the origin and the interests they serve, individuals and organizations are trying to develop ways to protect the marine environment and aquatic life. But while seafarers, technicians, scientists and researchers are focusing on how to deal with technical defects and human errors and how to mitigate the consequences of an accident, coastal state authorities are trying to develop ways to protect the marine environment by monitoring and regulations for an immediate reaction. The exact meaning of "immediate reaction," or as it is now commonly known as an "oil spill prevention and intervention", is a combination of a first reaction after the incident and before oil leakages and a rapid response immediately when oil spills start to spread around. In other words, governments are looking for advanced ways to tackle oil spillages, which go beyond the notion of a simple reaction to the appearance of the oil spill. The best approach is to develop an equilibrated plan of prevision and reaction together. Even in areas where, so far, there wasn’t any serious incident of oil spillage, accidents involving oil spills at sea are inevitable and the potential risk in the immediate future can not be ruled out. Many previous incidents were unintentional and therefore unexpected. They have taught us that an accident of sinking a ship and the oil leakages from a ship is a fact that is still likely to happen. All countries therefore need to - develop new more complete prevision models to survey the seas - review their existing action plans and, - prepare a workable and effective intervention plan in line with the latest developments and de-pollution methods available to maximize the effectiveness of their actions. To achieve all three issues successfully, however, is necessary to examine the information, assessments and practices of the most important previous oil spills in major shipwrecks and assess the ultimate risks and problems, as well as the costs of dealing with or minimizing them. This study is based on the selected information for nine naval incidents where oil spills were developed. With the use of the method of multicriteria analysis evaluates the severity of their occurrence and the effectiveness of their treatment, especially as far it concerns the environmental conditions and damages. The findings of this study were linked with the information on the current level of observation and forecasting techniques, and this combined action provides us with a picture of how safe the Mediterranean sea can be today regarding the likelihood of oil spills and what should be the priorities of the countries, who are close to it, for their effective treatment.