Η αποτελεσματικότητα της σχολικής παρέμβασης στην πρόληψη και τον έλεγχο της παιδικής παχυσαρκίας.

Abstract

Το θέμα της παρούσας εργασίας είναι «Η αποτελεσματικότητα της σχολικής παρέμβασης στην πρόληψη και τον έλεγχο της παιδικής παχυσαρκίας». Στο πρώτο μέρος επιχειρείται να δοθεί η γενική εικόνα της παιδικής παχυσαρκίας σε παγκόσμιο επίπεδο. Τα στοιχεία δείχνουν ότι τις τελευταίες τρεις δεκαετίες η συχνότητα εμφάνισης («επιπολασμός») της παχυσαρκίας έχει αυξηθεί σε σημαντικό βαθμό, με αποτέλεσμα από το 1975 τα επίπεδα παχυσαρκίας να έχουν τριπλασιαστεί. Η αύξηση της παχυσαρκίας έχει παρατηρηθεί σε όλα τα ηλικιακά εύρη, με συνακόλουθη τη σοβαρή αύξησή της από την παιδική ήδη ηλικία. Το φαινόμενο εμφανίζεται εντονότερο στις αναπτυγμένες δυτικές χώρες. Η Ελλάδα, όπως και οι περισσότερες μεσογειακές ευρωπαϊκές χώρες,εμφανίζει πολύ υψηλά ποσοστά παιδικής παχυσαρκίας (άνω του 30% κατά μέσον όρο). Στη συνέχεια επιχειρείται ο προσδιορισμός των αιτίων που οδηγούν στην παιδική παχυσαρκία, όπως γενετικοί, διατροφικοί, ψυχολογικοί παράγοντες, καθιστική ζωή, ελλιπής φυσική δραστηριότητα κ.α., και των επιπτώσεών της στη σωματική και ψυχική υγεία, καθώς και στην κοινωνική ζωή του παχύσαρκου παιδιού ή εφήβου. Η γενική εικόνα του φαινομένου αύξησης της παιδικής παχυσαρκίας είναι ιδιαίτερα ανησυχητική και αναγνωρίζεται πλέον ως ένα πολύ σοβαρό πρόβλημα δημόσιας υγείας του 21ου αιώνα, που πέραν των άλλων αυξάνει και το κόστος της ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης. Στο δεύτερο μέρος της εργασίας επιχειρείται, από ένα πλήθος παρεμβάσεων για τον έλεγχο και τη μείωση της παιδικής παχυσαρκίας,να παρουσιαστούν αυτές οι παρεμβάσεις που σε παγκόσμιο επίπεδο υλοποιήθηκαν στο σχολικό περιβάλλον και να εξεταστεί η αποτελεσματικότητά τους. Ο δείκτης ΒΜΙ, καθώς και άλλοι ανθρωπομετρικοί δείκτες,χρησιμοποιούνται για να φανεί η αποτελεσματικότητα της παρέμβασης στην μείωση και τον έλεγχο της παχυσαρκίας, διότιθεωρούνται αξιόπιστες μέθοδοι μέτρησης του ποσοστού λίπους.Η έμφαση ως προς την αξιολόγηση των αποτελεσμάτων των παρεμβάσεων δίνεται στο κατά πόσο οι παρεμβάσεις αυτές διαφοροποίησαν δείκτες, όπως η φυσική δραστηριότητα, η διατροφική συμπεριφορά, η διατροφική εκπαίδευση. Ελέγχονται επίσης ως προς την αποτελεσματικότητα των παρεμβάσεων σημαντικές παράμετροι, όπως η διάρκεια,το είδος της παρέμβασης και το φύλο. Το βασικότερο συμπέρασμα που προκύπτει είναι ότι το σχολικό περιβάλλον ενδείκνυται για την υλοποίηση προγραμμάτων με σκοπό τη μείωση της παιδικής παχυσαρκίας, αρκεί τα προγράμματα αυτά να είναι καλοσχεδιασμένα, να εφαρμόζονται συστηματικά και να είναι προσαρμοσμένα στις ανάγκες της εκάστοτε ηλικίας.

The subject of this paper is "The Effectiveness of School Intervention in the Prevention and Control of Childhood Obesity". The first part attempts to give a general picture of childhood overweight and obesity worldwide. Data show that over the last three decades the prevalence of obesity has increased significantly, it has tripled since 1975.The increase in obesity has been observed in all age ranges, consequently a serious increase is evident even in childhood ages. The phenomenon is more pronounced in the developed western countries. Greece, like most Mediterranean European countries, shows very high rates of childhood obesity (over 30% on average). Further on, it is attempted to identify the causes that lead to childhood obesity, such as genetic, nutritional, psychological factors, sedentary life, inadequate physical activity, etc., and its effects on physical and mental health as well as on the social life of the obese child or teenager. The general picture of the phenomenon of childhood obesity is particularly worrying and is now recognized as a very serious public health problem of the 21st century, which in addition increases the cost of health care. In the second part of the paper, it is attempted, through several interventions to control and reduce childhood obesity, to present these interventions implemented globally in school environment and examine their effectiveness. The BMI index, as well as other anthropometric indices, are used to show the effectiveness of the intervention in reducing and controlling obesity because they are considered reliable methods of measuring fat. The emphasis of the evaluation of the results of interventions is on whether these interventions have differentiated indicators such as physical activity, nutritional behavior, nutrition education. Various parameters, such as duration, type of intervention and gender, are also checked for the effectiveness of interventions. The main conclusion is that the school environment is appropriate for the implementation of programs to reduce childhood obesity, provided that these programs are well-designed, systematically implemented and tailored to the needs of the specific age.