Η ποιότητα ζωής των ηλικιωμένων μετά την συνταξιοδότηση: ο ρόλος των κοινωνικών δικτύων στήριξης και η διαχείριση του ελευθέρου χρόνου.

Abstract

Σκοπός: Σκοπό της παρούσας πτυχιακής αποτελεί η διερεύνηση των επιπτώσεων της συνταξιοδότησης στη ζωή των ηλικιωμένων καθώς και με ποιόν τρόπο επηρεάζεται η καθημερινότητά τους. Ακόμη, στόχος της παρούσας μελέτης είναι να διαπιστωθούν οι αλλαγές των κοινωνικών δικτύων τους μετά τη συνταξιοδότηση, καθώς και το πώς διαχειρίζονται και αξιοποιούν οι ίδιοι τον ελεύθερο χρόνο τους. Μεθοδολογία: Η παρούσα μελέτη είναι ποιοτική έρευνα και για την συλλογή των δεδομένων χρησιμοποιήθηκε η ημι-δομημένη συνέντευξη. Το δείγμα της αποτελείται από (19) άτομα που συνταξιοδοτήθηκαν τα τελευταία πέντε χρόνια, και κατοικούν στους Δήμους Ηρακλείου, Μαλεβιζίου και Ιεράπετρας. Αποτελέσματα: Κύριος λόγος της συνταξιοδότησης ήταν το όριο ηλικίας. Η κυριότερη θετική αλλαγή που αναφέρθηκε από την πλειοψηφία ήταν ο ελεύθερος χρόνος που διέθεταν για τα φιλικά πρόσωπα και για την προσωπική τους ευχαρίστηση. Ως κυριότερη αρνητική αλλαγή αναφέρθηκαν τα αρνητικά συναισθήματα που σχετίζονται με την αίσθηση ότι δεν είναι χρήσιμοι/ες για την κοινωνία. Η διαχείριση του ελεύθερου χρόνου τους καθώς και τα ενδιαφέροντά τους διαφέρουν ανάλογα με το φύλο, ενώ για τους περισσότερους η διαχείριση του ελευθέρου χρόνου, αλλά και οι κοινωνικές συναναστροφές συμβάλλουν θετικά στην ποιότητα ζωής τους. Τέλος, οι ηλικιωμένοι/ες δήλωσαν ικανοποιημένοι/ες γενικότερα από την ζωή τους, ενώ ελάχιστοι αναφέρονται στην αντιμετώπιση δυσκολιών μετά τη νέα κατάσταση. Η πλειοψηφία αναφέρθηκε στην θετική συμβολή της συνταξιοδότησης στις κοινωνικές συναναστροφές λόγω περισσότερου διαθέσιμου χρόνου. Ελάχιστοι αναφέρθηκαν στην αρνητική της επίδραση λόγω οικονομικών δυσκολιών ή μείωσης των κοινωνικών δικτύων στα οποία συμμετείχαν πριν λόγω της εργασίας τους. Συμπεράσματα: Από την συγκεκριμένη έρευνα προέκυψε ότι το πρώτο διάστημα της συνταξιοδότησης επέφερε αλλαγές στην καθημερινότητα των ηλικιωμένων και σε συναισθηματικό επίπεδο. Οι αλλαγές αυτές ωστόσο αντιμετωπίστηκαν σταδιακά μέσω και της θετικής επίδρασης των κοινωνικών δικτύων στήριξης, ενώ και τα κοινωνικά δίκτυα και ο τρόπος αξιοποίησης του ελεύθερου χρόνου τους ήταν σημαντικοί παράγοντες για την προσαρμογή στη νέα κατάσταση.

Aim : Aim of the present diploma is the clarification of the effects of retirement in the elders lives as well as the way their every day life is influenced by them. In addition , the purpose of this study is to ascertain the changes of their social networks after retirement, and the way they handle and make their spair time worthy. Methodology: The present study is a qualitative research and for the data collection semi-structured interview was used. The sample is composed by 19 individuals who have been retired the last five years and reside in the municipalities of Heraklion, Malevizio and Ierapetra Results: The main reason of retirement was the age. The principal positive change that was mentioned from the average of the sample was the free time that they have for friendly people and for their personal pleasure. The principal negative changes according to the sample are the negative feelings related to the feelings of uselessness against society The administration of their free time as well as their interests differ according to their sex , whereas for the majority the management of their free time but also their social companies contribute positively in their quality of life. Finally the elderly stated that they are satisfied in general from their lives, while the least of them mention the confrontation of difficulties after the new condition. The plurality refers to the positive contribution of retirement in their social interactions due to their more available free time. The least of them referred to the negative influence of the retirement because of either financial difficulties or reduction of their social networks they used to be part in thanks to their employment. Conclusions: From the current study it appears that the first period of retirement caused changes not only in the everyday life of the elderly but also in an emotional level. These changes nevertheless were faced gradually through the positive impact of social support networks, while the social networks and the use of their leisure time were important factors for the adjustment in their new circumstance .