Η συμβολή των διεθνών προτύπων ελέγχου στον περιορισμό της λογιστικής απάτης.

Abstract

Η κατάργηση των οικονομικών συνόρων και η πολυπλοκότητα του σύγχρονου οικονομικού περιβάλλοντος έχουν οδηγήσει με την πάροδο του χρόνου στην ολοένα και αυξανόμενη τάση εμφάνισης του φαινομένου της παραποίησης των οικονομικών καταστάσεων. Αυτή η μορφή λογιστικής απάτης από την εμβρυική της μορφή έως και σήμερα έχει αμβλυνθεί επιφέροντας τις επακόλουθες αρνητικές συνέπειες στα εμπλεκόμενα μέρη. Το παγκόσμιο αυτό φαινόμενο έχει αναδείξει η σύγχρονη διεθνής βιβλιογραφία, μέσα από πραγματικές περιπτώσεις παραποίησης επί των οικονομικών καταστάσεων όπως ενδεικτικά η Enron, η Lehman Brothers, η Parmalat και η εγχώρια Folli-Follie. Οι παράγοντες και τα κίνητρα παραποίησης των οικονομικών καταστάσεων ποικίλλουν, ενώ ιδιαίτερα σημαντικός είναι ο ρόλος των ελεγκτών και των Διεθνών Προτύπων Ελέγχου, αναφορικά με τα μέτρα πρόληψης και τους τρόπους αντιμετώπισης παρόμοιων περιστατικών, για την διασφάλιση ενός ποιοτικότερου ελέγχου και την εξασφάλιση μιας υγειούς οικονομικής μονάδας. Υπό το πρίσμα αυτό, κύριος σκοπός της παρούσας εργασίας αποτελεί η κατανόηση των παραγόντων, των κινήτρων και της αντιμετώπισης της παραποίησης των οικονομικών καταστάσεων τόσο από την πλευρά των ελεγκτών, όσο και των μεγάλων ελεγχόμενων εταιριών. Για αυτούς τους ερευνητικούς λόγους, στάλθηκαν δύο διαφορετικά ερωτηματολόγια – σε ελεγκτές και σε εταιρίες- προκειμένου να διεξαχθούν αντίστοιχα αποτελέσματα και να συγκριθούν οι απόψεις. Τα αποτελέσματα της παρούσας έρευνας τόνισαν την σπουδαιότητα της συμβολής του θεσμικού πλαισίου στον περιορισμό της απάτης αυτής, την μη-ύπαρξη αποτελεσματικού συστήματος ελέγχου ως τον σημαντικότερο παράγοντα παραποίησης οικονομικών καταστάσεων καθώς επίσης και την μεγιστοποίηση των κερδών ως το πλέον μεγαλύτερο δέλεαρ που παρακινεί και οδηγεί σε φαινόμενα εξαπάτησης. Τέλος, η υποχρεωτική και πιστή εφαρμογή των λογιστικών και ελεγκτικών προτύπων, αποτελεί σύμφωνα με τα αποτελέσματα τον καλύτερο τρόπο αντιμετώπισης αυτής της απάτης.

The removal of financial borders and the complexity of the modern financial environment have led over time to an ever-increasing tendency for the phenomenon of falsification of financial statements to appear. This form of accounting fraud from its embryonic form to the present has been mitigated with subsequent negative consequences for the parties involved. This global phenomenon has been highlighted in modern international literature, through real cases of falsification of financial statements such as Enron, Lehman Brothers, Parmalat and the domestic Folli-Follie. The factors and motivations for falsifying financial statements vary, while the role of auditors and International Auditing Standards is particularly important, with regard to prevention measures and ways to deal with similar incidents, to ensure a better quality audit and ensure a healthy financial unit. In this light, the main purpose of this work is to understand the factors and motivations and the treatment of the falsification of the financial statements both from the side of the auditors and of the large audited companies. For these research reasons, two different questionnaires were sent – to auditors and to companies – in order to conduct respective results and compare opinions. The results of this research highlighted the importance of the contribution of the institutional framework in limiting this fraud, the non-existence of an effective control system as the most important factor in the falsification of financial statements as well as the maximization of profits as the biggest lure that motivates and leads to cheating phenomena. Finally, the mandatory and faithful application of the accounting and auditing standards is, according to the results, the best way to deal with this fraud.