Aνασκόπηση των ιδιοτήτων και σύγκριση της συχνότητας κατανάλωσης άγριων χόρτων και αφεψημάτων βοτάνων ανάμεσα σε κατοίκους αστικών και αγροτικών περιοχών της Κρήτης

Abstract

Εισαγωγή: Τα άγρια χόρτα και τα βότανα της Κρήτης αποτελούσαν αναπόσπαστο τμήμα της παραδοσιακής κρητικής διατροφής, παρέχοντας πληθώρα βιοδραστικών συστατικών σημαντικών για τη μείωση του κινδύνου εμφάνισης ασθενειών και την προαγωγή της υγείας. Σκοπός: Η διερεύνηση της συχνότητας κατανάλωσης άγριων χόρτων και βοτάνων και η σύγκριση ανάμεσα σε αστικές και αγροτικές περιοχές των νομών Ηρακλείου και Ρεθύμνου. Υλικά και μέθοδοι: 200εθελοντές και των δύο φύλλων, ηλικίας 18 εως 70 ετών, συμπλήρωσαν ερωτηματολόγιο συχνότητας κατανάλωσης άγριων χόρτων και βοτάνων. Από αυτούς οι 100 ήταν κάτοικοι της πόλης του Ηρακλείου και οι άλλοι 100 κάτοικοι ορεινών χωριών του Ρεθύμνου και του Ηρακλείου (Μέλαμπες,Ανώγεια,Καμαριώτης). Ακολούθησε σύγκριση της συχνότητας κατανάλωσης ανάμεσα στους δυο πληθυσμούς και συσχετίσεις με διατροφικούς και συμπεριφορικούς παράγοντες. Οι αναλύσεις έγιναν με το στατιστικό πρόγραμμα SSPS v.17, με χρήση T-test και one-wayAnova. Αποτελέσματα: Οι κάτοικοι των χωριών καταναλώνουν πιο συχνά άγρια χόρτα και βότανα (2-4 φορές την εβδομάδα) σε σχέση με τους κατοίκους της πόλης (1-2 φορές το μήνα) (p<0,05). Από τα χόρτα, πιο συχνά καταναλώνονται όσο αφορά την αγροτική περιοχή, το ραδίκι, η γαλατσίδα και ο τσόχος, ενώ η αστική/ημιαστική περιοχή καταναλώνει κυρίως ραδίκι, σταμναγκάθι και γλιστρίδα. Όσο αφορά τα βότανα, τόσο για την αστική/ημιαστική περιοχή όσο και για την αγροτική περιοχή είναι το χαμομήλι, το 7 τσάι του βουνού και το φασκόμηλο. Η αυξημένη κατανάλωση χόρτων και βοτάνων στις αγροτικές περιοχές συσχετίστηκε με αυξημένη φυσική δραστηριότητα (κυρίως αγροτική εργασία) και με μειωμένη συχνότητα καπνίσματος και κατανάλωσης καφέ (p≤0,05). Συμπέρασμα:Η διατροφική αγωγή με στόχο την αύξηση της συχνότητας κατανάλωσης άγριων χόρτων και βοτάνων από τους κατοίκους των αστικών κέντρων δύναται να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στην κατεύθυνση της βελτίωσης της υγείας, μέσω ενδεχόμενης πρόληψης εκφυλιστικών ασθενειών. *Η παραπάνω περίληψη έχει δημοσιευτεί στα πρακτικά του 13ου πανελλήνιου συνεδριου διατροφής και διαιτολογίας, το οποίο διεξήχθη στις 27-29 Νοεμβρίου 2015 στο «ΘΕΑΤΡΟΝ» Κέντρο Πολιτισμού «Ελληνικός Κόσμος» Αθήνα, και κατά το οποίο η εργασία παρουσιάστηκε προφορικά.

Introduction: Wild greensand herbs of Crete were an integral part of traditional Cretan diet, providing numerous bioactive components important for reduction ofdiseases risk and for health promotion. Purpose: To investigate the frequency of wild greens and herbs consumption and a comparison between urban and rural areas of Crete (Countries of Heraklion and Rethymnon). Materials and methods: 200 men and women volunteers, aged between 18 and 70 years old, completed a questionnaire about the frequency of wild greens and herbs consumption. Half of them were residents of Heraklion city, while the rest of them were residents of the mountain villages of Rethymno County (Melambes, Anogia, Kamariotis). Then, a comparison of the frequency of consumption between the two populations, as well as correlations with nutritional and behavioral factors, was carried out. The results were processed with the SPSS v.17 statistics program through the use of correlation factors.Ttest and one-way ANOVA were applied. Results: The village residents eat more often wild greens and herbs (2-4 times per week), compared with city residents (1-2 times per month) (p≤0,05). The wild greens, that more often consumed as far as rural area is concerned, are Cichorium Intybus, Reichardia picroides and Sonchus oleraceus, while Cichorium Intybus , Cichorium spinosum , and Portulaca oleracea (purslane) are consumed the most in urban/suburban area. Concerning herbs, village and city residents consume Matricaria chamomilla (chamomile), Salvia officinallis (sage), Sideritis sp (mountain tea). Increased consumption of greens and herbs 9 in rural areas was associated with increased physical activity (mainly rural employment) and a reduced incidence of smoking and coffee consumption. Conclusion: The nutrition assessment with purpose to increase the frequency of consumption of wild greens and herbs from urban residents can play an important role towards improving health, via possible degenerative diseases prevention. The above abstract has published in proceedings of 13th panhellenic conference of nutrition and dietetics, which was conducted in 27-29 November 2015 in “THEATRON” foundation of culture “Ellinikos Cosmos” Athens in which was presented orally.