Η ανθεκτικότητα των αρθρόποδων στα φυτοφάρμακα και τα μέτρα ελέγχου της ανάπτυξης της. Μελέτες περιπτώσεων στην Ελλάδα.

Abstract

Η ανθεκτικότητα στα φυτοφάρμακα αποτελεί ένα διαρκώς αυξανόμενο παγκόσμιο πρόβλημα. Συνίσταται στη μείωση της ευαισθησίας ενός πληθυσμού ενός είδους εντόμου ή ακάρεος σε ένα φυτοφάρμακo (και στα συγγενή του) λόγω φυσικής επιλογής των λιγότερο ευαίσθητων ατόμων του πληθυσμού, μετά από επανειλημμένη έκθεση του πληθυσμού αυτού στο φυτοφάρμακο. Στην παρούσα μελέτη περιγράφονται οι παράγοντες που επηρεάζουν την ανάπτυξη της ανθεκτικότητας, οι τύποι και οι φυσιολογικοί μηχανισμοί της στα έντομα και τα ακάρεα. Στη συνέχεια δίδονται οι εναλλακτικοί μέθοδοι αντιμετώπισης εντόμων και ακάρεων οι οποίες, μαζί με τα εντομοκτόνα και ακαρεοκτόνα, συντελούν την Ολοκληρωμένη Αντιμετώπισης αυτών των φυτοπαράσιτων, συναποτελούν μειωμένη χρήση των φυτοφαρμάκων και κατά συνέπεια στην ανάσχεση της ανάπτυξης ανθεκτικότητας. Σε επόμενο κεφάλαιο δίδονται συνοπτικά τα μέχρι σήμερα επιστημονικά δεδομένα για ανάπτυξη ανθεκτικότητας στη χώρα μας από σημαντικά έντομα και ακάρεα φυτοπαράσιτα και από έντομα υγειονομικής σημασίας. Τελευταία ενότητα αποτελούν οι συστάσεις για γεωπόνους και καλλιεργητές σε σχέση με την ανάσχεση της ανθεκτικότητας στις γεωργικές καλλιέργειες.

Resistance to pesticides is an increasing global problem. It is defined as the reduction of sensitivity of an insect or mite population to a pesticide (and its chemical ‘relatives’) because of natural selection of the less sensitive individuals of the population, after the repeated exposure of this population to the pesticide. In the present thesis, a description is given of the factors affecting the development of resistance, its types and its physiological mechanisms in insects and mites. Α short description of alternative arthropod control methods follows. These methods, together with pesticide applications, comprise Integrated Pest Management and contribute to the dramatic reduction of pesticide use, and therefor to the reduction of the resistance development rate. In the next chapter the most important cases of insect and mite resistance development in Greece are presented, for arthropods of agricultural and human health importance. The concluding chapter is a form of general instructions for agronomists and farmers in relation to measures for combating resistance in crops.