Ο ρόλος του κοινωνικού λειτουργού σε ένα κέντρο προσωρινής φιλοξενίας προσφύγων.Η περίπτωση του κέντρου της Θήβας.

Abstract

Η παρούσα ερευνητική μελέτη επιχειρεί να αναδείξει τον ρόλο του κοινωνικού λειτουργού στα Κέντρα Προσωρινής Φιλοξενίας προσφύγων και συγκεκριμένα σε αυτό της Θήβας. Η Ελλάδα από το 2015 και μετά μετατράπηκε σε κύρια πύλη εισόδου προσφύγων. Ο αριθμός των εισερχόμενων ανθρώπων είναι πολύ μεγάλος και πολλοί καταλήγουν να μείνουν στην Ελλάδα σε κέντρα φιλοξενίας για λιγότερο ή περισσότερο καιρό. Αναπόφευκτα δημιουργούνται ερωτήματα για τις συνθήκες στέγασής τους. Έτσι, αποφασίσαμε να καταπιαστούμε με το συγκεκριμένο θέμα, διότι θεωρούμε πως είναι σημαντικό να ακουστεί η φωνή των επαγγελματιών που βρίσκονται στην πρώτη γραμμή και πιο συγκεκριμένα των κοινωνικών λειτουργών που έχουν έναν ρόλο κλειδί για την ποιότητα ζωής, την ψυχοκοινωνική στήριξη, την ένταξη και την αυτονόμηση αυτών των ανθρώπων. Η παρούσα ερευνητική μελέτη εστιάζει στις υπηρεσίες που παρέχονται στους ωφελούμενους, τις ανάγκες τους, τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι ίδιοι όσο και οι κοινωνικοί λειτουργοί στην παρέμβασή τους, τη σχέση του κέντρου με την τοπική κοινωνία και τις προτάσεις τους για βελτίωση των συνθηκών και την κοινωνική ένταξη. Παράλληλα γίνεται λόγος για τις νέες ανάγκες που προέκυψαν και την προσαρμογή της παρέμβασης των κοινωνικών λειτουργών για την κάλυψη αυτών, μετά την εμφάνιση της πανδημίας Covid-19 στη χώρα. Διενεργήθηκε ποιοτική μεθοδολογία έρευνας και χρησιμοποιήθηκε η ημι-δομημένη συνέντευξη ως μέθοδος συλλογής και παραγωγής δεδομένων σε πρόσωπα - κλειδιά (key informants). Το χρονικό διάστημα από τον Ιανουάριο έως τον Μάρτιο του 2021 πραγματοποιήθηκαν 3 συνεντεύξεις σε τρεις κοινωνικούς λειτουργούς από το ΚΠΦΠ Θήβας. Μεγάλη δυσκολία υπήρξε ως προς την εύρεση του δείγματος. Ακολούθησε η απομαγνητοφώνηση των συνεντεύξεων και η ανάλυση δεδομένων – διεξαγωγή συμπερασμάτων με τη μέθοδο της θεματικής ανάλυσης. Τα κυριότερα συμπεράσματα της έρευνας είναι πως το ΚΠΦΠ Θήβας φιλοξενεί περισσότερα άτομα από όσα προορίζεται, βάσει υποδομών. Επίσης, το προσωπικό είναι ανεπαρκές σε σχέση με τις υπάρχουσες ανάγκες, αλλά παρόλα αυτά έχει κατορθώσει να παρέχει σχετικά ποιοτικές υπηρεσίες. Η στάση της τοπικής κοινωνίας δεν είναι φιλική, ωστόσο με το πέρασμα των χρόνων έχει καταστεί πιο ουδέτερη. Τέλος, οι προτάσεις των επαγγελματιών δίνουν έμφαση στην κοινωνική ένταξη των προσφύγων, στην ενδυνάμωση των ωφελούμενων, προκειμένου να αυτονομηθούν (και ιδιαίτερα των γυναικών) και στη διεκδίκηση αλλαγής των μέχρι τώρα πολιτικών χειρισμών του προσφυγικού με ένα ανθρώπινο πρόσημο, μέσω της άσκησης της κριτικής κοινωνικής εργασίας.

This social study focuses on the role of the social worker in the Temporary Hosting Centers and specifically the one in Thebes. Greece, from 2015 and onwards, became one of the main ways for refugees to enter Europe. The total number of incoming refugees is far too great and many choose to stay in Greek hosting centers for a large period of time. In result, the question of the quality of their stay arises. Because of these facts, we have decided to work on this specific subject, as we believe that it is important that the voice of professionals should be heard. The professional social workers, who play a key role in the quality of life and the socio-psychological support of the refugees, are responsible for their integration and assistance in achieving eventual self-sufficiency. This study focuses on the services provided to the refugees, their needs, the difficulties faced by both them and the social workers in their efforts, the relations between the hosting center and the local community, as well as their suggestions for improvement of the current situation and social integration. It investigates how the Covid-19 virus affected the hosting center and the actions the social workers have taken in response. For the purposes of the study there has been use of qualitative research as well as the use of semi-structured interviewing for the collection of information by key informants. From January to March of the year 2021 there have been in total 3 interviews completed with 3 social workers from the Temporary Hosting Center of Thebes. The procedure of finding and collecting said sample has not been easy. This was followed by the transcription of the interviews and the analysis of the data - conducting conclusions with the method of thematic analysis. The main results of this study are that the Temporary Hosting Center of Thebes houses more people than it is designed for. The personnel of the establishment are insufficient for the existing needs, though they have managed to provide services of relatively high quality regardless. The local community’s stance towards refugees is not friendly, though as time goes on, it seems to have turned more neutral. Finally, the suggestions of the professionals emphasize on the social integration of the refugees, their empowerment (especially the female population) so that they may become self-sufficient, as well as on the change in the political handling of refugees through the practice of critical social work.