Ο ρόλος της διατροφής στο σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών (PCOS).

Abstract

Η συσχέτιση ανάμεσα στην διατροφή και στην γονιμότητα των γυναικών έχει αποτελέσει το αντικείμενο ολοένα και περισσότερων επιστημονικών μελετών, τις τελευταίες δεκαετίες. Το σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών (Polycystic ovary syndrome, PCOS) συνιστά ένα συχνό ενδοκρινολογικό νόσημα που εμφανίζεται στις γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας, επηρεάζοντας το αναπαραγωγικό σύστημα και την γονιμότητα τους, το ορμονικό προφίλ και την μεταβολική τους κατάσταση. Ένα μεγάλο ποσοστό των γυναικών με PCOS, είναι υπέρβαρο ή παχύσαρκο. Για αυτό το λόγο, η αλλαγή του τρόπου ζωής των ασθενών με PCOS, και ειδικά η διατροφική παρέμβαση είναι καίριας σημασίας για την αποτελεσματική διαχείριση του συγκεκριμένου συνδρόμου. Σκοπός αυτής της μελέτης ήταν η διερεύνηση της επίδρασης της διατροφής στην βελτίωση των κλινικών παραμέτρων του PCOS και στην αντιμετώπιση των προβλημάτων υπογονιμότητας των γυναικών με PCOS. Για την βιβλιογραφική ανασκόπηση πραγματοποιήθηκε αναζήτηση λέξεων-κλειδιών (fertility, PCOS, symptoms, therapy, nutritional guidelines, nutritional needs and dietary management of women with PCOS) σε ηλεκτρονικές βάσεις δεδομένων και επιλεγμένους ιστότοπους (PubΜed, Medline, Scopus και Google scholar), με σκοπό την εύρεση επιστημονικών άρθρων που σχετίζονται με το PCOS και τη διατροφή. Συμπεριλήφθησαν μελέτες που είναι γραμμένες στην ελληνική και στην αγγλική γλώσσα, με ημερομηνία δημοσίευσης από το 2000 και μετά. Από την βιβλιογραφική ανασκόπηση, φαίνεται ότι η απώλεια βάρους για τις παχύσαρκες ή τις υπέρβαρες γυναίκες με PCOS, η αύξηση της πρόσληψης πρωτεϊνών, η μείωση της πρόσληψης υδατανθράκων και λίπους, η πρόσληψη τροφών με χαμηλό γλυκαιμικό δείκτη, η αύξηση της πρόσληψης φυτικών ινών και η αύξηση των επιπέδων σωματικής άσκησης βοηθούν σε σημαντικό βαθμό στην αντιμετώπιση των συμπτωμάτων του PCOS καθώς και στην καλυτέρευση των πιθανοτήτων σύλληψης και τεκνοποίησης. Επιπρόσθετα, στις γυναίκες με PCOS με προβλήματα υπογονιμότητας συστήνεται η χαμηλή κατανάλωση αλκοόλ και η αποφυγή της υψηλής κατανάλωσης καφεΐνης. Η επιτυχία της στρατηγικής της απώλειας βάρους σε γυναίκες με PCOS στηρίζεται στην μείωση της πρόσληψης των θερμίδων (500 έως 1000 kcal ημερησίως) σε συνδυασμό με την τακτική σωματική δραστηριότητα και την χορήγηση κατάλληλης ψυχοκοινωνικής στήριξης. Πρόσφατες μελέτες δείχνουν ότι η προσκόλληση στο μεσογειακό πρότυπο διατροφής βοηθά στην μείωση της έντασης των κλινικών συμπτωμάτων των γυναικών με PCOS. Οι περισσότερες γυναίκες με PCOS, ανεξάρτητα από το σωματικό τους βάρους, παρουσιάζουν ανθεκτικότητα στη δράση της ινσουλίνης. Για αυτό το λόγο, η υιοθέτηση αλλαγών στον τρόπο ζωής και ειδικότερα στην διατροφή, θεωρούνται σημαντικά εργαλεία στην αποτελεσματική διαχείριση του συγκεκριμένου συνδρόμου. Επιπρόσθετα, η βελτίωση των κλινικών παραμέτρων του PCOS μέσω της διατροφικής παρέμβασης μπορεί να εξασφαλίζει καλύτερη αντιμετώπιση της υπογονιμότητας και αυξημένες πιθανότητες σύλληψης.

The correlation between diet and female fertility has been the subject of many scientific studies in recent decades. Polycystic ovary syndrome (PCOS) is a common endocrine disease that occurs in women of reproductive age, affecting their reproductive system and fertility, their hormonal profile and metabolic status. A large percentage of women with PCOS are overweight or obese. For this reason, changing the lifestyle of patients with PCOS, and especially through dietary intervention, is crucial for the effective management of this syndrome. The aim of this study was to investigate the effect of diet on improving the clinical parameters of PCOS and addressing the infertility problems of women with PCOS. For the literature review, keywords (fertility, PCOS, symptoms, therapy, nutritional guidelines, nutritional needs and dietary management of women with PCOS) were searched in electronic databases and selected websites (PubMed, Medline, Scopus and Google scholar), with the aim of finding scientific articles related to PCOS and nutrition. Studies written in Greek and English, with a publication date of 2000 and onwards, were included. From the literature review, it appears that weight loss for obese or overweight women with PCOS, increased protein intake, decreased carbohydrate and fat intake, low glycemic index intake, increased fiber intake and increased levels of exercise help significantly in treating the symptoms of PCOS as well as improving the chances of conceiving and having children. In addition, women with PCOS with infertility problems are advised to consume low alcohol and avoid high caffeine consumption. The success of the weight loss strategy in women with PCOS is based on the reduction of calorie intake (500 to 1000 kcal per day) in combination with regular physical activity and the provision of appropriate psychosocial support. Recent studies show that adherence to the Mediterranean diet helps reduce the severity of clinical symptoms in women with PCOS. Most women with PCOS, regardless of body weight, are more resistant to insulin. For this reason, the adoption of changes in lifestyle and especially in diet, are considered important tools in the effective management of this syndrome. In addition, improving the clinical parameters of PCOS through dietary intervention can ensure better treatment of infertility and increased chances of conception.