Πλαστική ρύπανση: το πρόβλημα, οι τεχνικές διαχείρισης και οι νέες προκλήσεις: Μικροπλαστικά.

Abstract

Το πλαστικό ως υλικό, προερχόμενο από το πετρέλαιο, έχει τεράστιες επιδράσεις στη σύγχρονη ζωή, περιλαμβάνοντας την τεχνολογία, την ιατρική, τις οικιακές συσκευές, τις μονωτικές κατασκευές, τα είδη συσκευασίας και πολλές ακόμη πλευρές. Μάλιστα, η παγκόσμια παραγωγή πλαστικού έχει εικοσαπλασιαστεί από τη δεκαετία του 1960 με τάσεις ανόδου. Ταυτόχρονα όμως, δυστυχώς, δεν έχουν αναπτυχθεί και πολλές αποτελεσματικές οδοί διαχείρισης των πλαστικών απορριμμάτων, τα οποία ρυπαίνουν κάθε σημείο της Γης, ακόμη και μη κατοικημένες περιοχές. Το πρόβλημα της πλαστικής ρύπανσης είναι εμφανές, ειδικά το καλοκαίρι, σε όλες τις παραλίες καθώς περίπου το 50% των πλαστικών προϊόντων δε θα χρησιμοποιηθούν περισσότερες από μία φορές, με αποτέλεσμα να καταλήγουν σε μεγάλο ποσοστό στους υδάτινους αποδέκτες, αλλά και στο έδαφος ή στον αέρα, και συχνά να καταναλώνονται από οργανισμούς με δυσάρεστες για την υγεία τους συνέπειες. Μεγάλο μέρος όμως αυτών δεν είναι ορατά, καθώς συνεχίζουν να διασπώνται με μηχανικές δράσεις, υπό την επίδραση της ηλιακής ακτινοβολίας και του αέρα, σχηματίζοντας τα μικροπλαστικά (με μέγεθος μικρότερο των 5 mm) και τα νανοπλαστικά (μεγέθους μικρότερου του 0,1 μm). Τα τεμάχια πλαστικών που απορρίπτονται στο περιβάλλον, ανεξαρτήτως μεγέθους, συνεχίζουν να διατηρούν τις ιδιότητες του μητρικού τους υλικού, με πιο ανησυχητική την ύπαρξη των πρόσθετων που πιθανόν περιέχουν, όπως πλαστικοποιητών, χρωμάτων και σταθεροποιητών, τα οποία μπορεί να περιέχουν τοξικά συστατικά, όπως βαρέα μέταλλα. Επιπλέον, το πλαστικό ως υλικό μπορεί να δεσμεύσει στην επιφάνειά του τοξικούς ανθεκτικούς οργανικούς ρυπαντές (POPs - Persistent Organic Pollutants) όπως και παθογόνους μικροοργανισμούς. Με τον τρόπο αυτό, τα πλαστικά απορρίμματα δρουν ως φορείς ρύπων και ασθενειών προς οπουδήποτε καταλήγουν, συμβάλλοντας όπως αποδεικνύεται και στη βιοσυσσώρευση τοξικών ουσιών στους οργανισμούς- καταναλωτές τους. Τα τελευταία χρόνια, η έρευνα στρέφεται ισχυρά προς τη διερεύνηση της επίπτωσης των πλαστικών στην ανθρώπινη υγεία, αφού βέβαια επιβεβαιώθηκε πως ο μέσος άνθρωπος εισπνέει, δέχεται μέσω του δέρματος ή καταναλώνει μέσω της τροφής και του νερού τεράστιες ποσότητες μικροπλαστικών καθημερινά. Οι παθολογικές καταστάσεις της κυτταροτοξικότητας, της φλεγμονής και της ανάπτυξης καρκινικών κυττάρων εξαιτίας της επίπτωσης των μικροπλαστικών στην κυτταρική λειτουργία θεωρούνται ήδη επιβεβαιωμένες. Σκοπός λοιπόν αυτής της εργασίας είναι η καταγραφή της χρήσης του πλαστικού, η παρούσα διαχείριση των πλαστικών απορριμμάτων και η αναζήτηση αποτελεσμάτων σχετικών με τις βιολογικές επιπτώσεις των πλαστικών και μικροπλαστικών στους ζώντες οργανισμούς.

Plastic, as a material, originating from petroleum, has great impacts and applications on modern life, such as in technological and medical advances, in houseware appliances, in insulation, packaging and many others. The worldwide production of plastics has increased 20-fold since the 1960 decade, with rising trends. At the same time, unfortunately, not many effective ways of managing plastic waste have been developed, which pollute every part of the Earth, even uninhabited areas. The problem of plastic pollution is obvious, especially in the summer on all beaches, as about 50% of plastic products will not be used more than once, resulting in a large percentage, in water recipients but also in the soil and in the air. Often, plastic waste is consumed by organisms resulting in negative health impacts. A great part of them, however, is invisible, as they keep breaking down mechanically after their rejection, under the impact of solar radiation and the air, forming the “microplastics” (size less than 5 mm) and the “nanoplastics” (size less than 0,1 μm). Plastic pieces that are rejected in the environment, irrespective of their size, maintain the properties of the maternal material. One of the most worrying properties is the additives that they probably contain, like plasticizers, colorings and stabilizers, which may contain toxic substances, such as heavy metals. In addition, plastic may absorb toxic Persistent Organic Pollutants (POPs) as well as pathogenic microorganisms. In this way, plastic litter acts as vector of pollutants and diseases to wherever they end up. As a result, it is proven that they contribute to the bioaccumulation of toxic substances in their consumers. Last years, survey has focused in the investigation of the impacts of plastics in human health, as it is proven that the average human being inhales, absorbs through skin contact or consumes via food or water huge amounts of microplastics everyday. Many studies have already shown the serious pathological impacts of microplastics in the cell function, causing cellular toxicity, inflammation and development of cancer cells. This study aims to the recording of the use of plastic, the current management of plastic waste and the exploration of results relative to the biological impacts of plastics and microplastics in living beings.