Ανήλικοι παραβάτες του Κ.Ο.Κ. στην περιφερειακή ενότητα Ηρακλείου.

Abstract

Σκοπός: Σκοπός της παρούσας πτυχιακής εργασίας αποτελεί η μελέτη των στάσεων, των αντιλήψεων και των συμπεριφορών των ανήλικων παραβατών του Κ.Ο.Κ. που σχετίζονται με την οδήγηση. Συγκεκριμένα, πρόκειται να διερευνηθεί εάν υπάρχει συσχέτιση μεταξύ των στάσεων των ανηλίκων και των παραγόντων που επηρεάζουν την οδηγική τους συμπεριφορά, όπως τα κοινωνικό-δημογραφικά χαρακτηριστικά και τα χαρακτηριστικά της παράβασης. Υλικό και μέθοδος: Διανεμήθηκε δια ζώσης ερωτηματολόγιο σε 71 ανήλικους παραβάτες του Κ.Ο.Κ, από την Περιφερειακή ενότητα Ηρακλείου, οι οποίοι προσήλθαν στο Εργαστήριο Μελέτης Συμπεριφορών Υγείας και Οδικής Ασφάλειας (LaHeRS) του Ελληνικού Μεσογειακού Πανεπιστημίου. Το εργαστήριο αυτό, συνεργάζεται με την εισαγγελία ανηλίκων και την υπηρεσία επιμελητών ανηλίκων, προκειμένου να παρέχει βιωματική εκπαίδευση σε ζητήματα οδηγικής συμπεριφοράς σε ανήλικα άτομα, τα οποία διέπραξαν κάποια παράβαση του Κ.Ο.Κ. και δικάστηκαν γι’ αυτήν. Αποτελέσματα: Την πλειοψηφία των συμμετεχόντων αποτέλεσαν άνδρες, μαθητές λυκείου που διέμεναν σε χωριά της Περιφερειακής Ενότητας Ηρακλείου με μέση ηλικία τα 17,66 έτη. Το εκπαιδευτικό επίπεδο των γονέων τους βρέθηκε μέτριο- χαμηλό. Αντίστοιχα του βαθμού εκπαίδευσης ήταν και τα επαγγέλματά τους αφού στην πλειοψηφία δεν απαιτούσαν υψηλό βαθμό εξειδίκευσης. Αναφορικά με το ιστορικό παραβατικότητας, η μέση ηλικία διάπραξης της πρώτης παράβασης ήταν τα 15,63 έτη και η παράβαση με την μεγαλύτερη συχνότητα ήταν η μη χρήση κράνους. Αντίστοιχα το είδος οχήματος που οδηγούσε το μεγαλύτερο ποσοστό χωρίς να έχει δίπλωμα ήταν η μηχανή που σε υψηλό βαθμό παρέχονταν μέσω της οικογένειας. Σχετικά με την χρήση προστατευτικών μέσων κατά την οδήγηση, το 40,8% δήλωσε ότι δεν φορούσε ποτέ κράνος ενώ το ποσοστό που δεν φορούσε ποτέ ζώνη ήταν 15,5%. Αναλύοντας την συχνότητα διάπραξης άλλων ειδών παραβάσεων του Κ.Ο.Κ. (πλην μη χρήσης κράνους και ζώνης) όπως χρήση κινητού τηλεφώνου, παραβίαση κόκκινου σηματοδότη κτλ. η δημοφιλέστερη απάντηση είναι αρκετά συχνά. Ακολούθως το σκορ παραβατικότητας βρέθηκε σε μέσα επίπεδα 28,37 (12-60 δυνατή βαθμολογία). Σχετικά με την δυσκολία αυτορρύθμισης των ανηλίκων που αντανακλάται στην οδήγηση, παρατηρήθηκε δυσκολία διατήρησης της ψυχραιμίας και ανάπτυξη συναισθημάτων θυμού, επιθετικότητας, νευρικότητας και ανταγωνισμού. Το σκορ στην συγκεκριμένη ομάδα ερωτήσεων βρέθηκε 31,09 (12-60 δυνατή βαθμολογία). Αναφορικά με τις στάσεις των συμμετεχόντων για την εφαρμογή πρακτικών που καθιστούν την οδήγηση ασφαλέστερη, αυτές βρέθηκαν σχετικά θετικές αφού το σκορ των απαντήσεων υπολογίστηκε 20,75 (7-35 δυνατή βαθμολογία). Το σκορ στάσεων των συμμετεχόντων αναφορικά με την οδηγική τους συμπεριφορά βρέθηκε 2,01 (0-4 δυνατή βαθμολογία). Επομένως από το σκορ αυτοπροσδιορισμού διαφαίνεται ούτε καλός ούτε κακός τρόπος οδήγησης. Ολοκληρώνοντας την ανάλυση της έρευνας επιχειρήθηκε να συσχετιστεί το σκορ παραβατικότητας με τα κοινωνικοδημογραφικά στοιχεία, με το είδος οχήματος που οδηγούσαν χωρίς δίπλωμα, με το σκορ δυσκολίας αυτορρύθμισης που αντανακλάται στην οδηγική συμπεριφορά, με το σκορ επιλογής πρακτικών ασφαλέστερης οδήγησης και με τον αυτοπροσδιορισμό τρόπου οδήγησης των ανηλίκων. Δεν βρέθηκε στατιστικώς σημαντική συσχέτιση στις παραπάνω μεταβλητές. Συμπεράσματα: Προκειμένου να περιοριστεί η ανάπτυξη της ανήλικης παραβατικής συμπεριφοράς αναφορικά με τον Κ.Ο.Κ. στην Π.Ε. Ηρακλείου, αναγκαία είναι η εκπαίδευση και καθοδήγηση των οικογενειών ώστε να αντιληφθούν την επικινδυνότητα και να μην είναι υποστηρικτικές απέναντι σε αυτό το φαινόμενο. Ιδιαίτερα στις αγροτικές περιοχές όπου η οδήγηση από ανηλίκους έχει γίνει κομμάτι της κουλτούρας τους. Η συνεχής διαπαιδαγώγηση των παιδιών από μικρή ηλικία σε ζητήματα οδικής ασφάλειας μέσω του σχολικού περιβάλλοντος θα εδραιώσει την θετική στάση απέναντι στην τήρηση του Κ.Ο.Κ. και θα την καταστήσει αυτονόητη. Ταυτόχρονα, το κράτος θα πρέπει να στηρίξει προσπάθειες όπως σεμινάρια κυκλοφοριακής αγωγής και υλοποίηση εκδηλώσεων ενημερωτικού χαρακτήρα με έμφαση στους μαθητές λυκείου όπου εμφανίζονται τα υψηλότερα ποσοστά ανήλικης παραβατικότητας. Ακόμα θα πρέπει να γίνει πιο οργανωμένη προσπάθεια προσέλκυσης και συμμετοχής στις δράσεις, στοχευμένη σε ομάδες της κοινωνίας που έχουν ήδη διαπράξει παράβαση του Κ.Ο.Κ.

Purpose: The purpose of this thesis is to study the attitude, perception and behavior of juvenile offenders of the Traffic Road Code associated with driving. In particular, it will be examined whether there is a correlation between the attitudes of juvenilles and the factors that affect their driving behavior, such as socio-demographic characteristics, the features of the violation. Material and Method: A questionnaire was administered to 71 juvenile offenders of the road traffic code from the Regional Administration of Heraklion, who visited Laboratoty of Health and Road Safety LaHeRS, Greek Mediterranean University of Crete. The Laboratory works with the Public Juvenille Prosecutor and the juvenille custodian service in order to provide experiential training on driving behavior issues to juvenilles who commited some violation of the road safety code and were tried for it. Results: The majority of participants were male, high school students living in villages of the Regional Unit of Heraklion with an average age of 17.66 years. The educational level of their parents was found to be moderate to low. With analogious professions which did not require a high degree of specialization. Regarding the history of delinquency, the average age of the first offense was 15.63 years and the most frequent offense was not using a helme. Respectively, motorcycles, provided by the family were the most common type of vehicle driven without a license. Regarding the use of protective measures and equipemnt while driving, 40.8% stated that they never used a helmet while 15.5% never sore a seatbelt. The analysis of other road safety violation (besides not using a helmet or a seatbelt), like using a mobile phone while driving, running a red light etc, the most popular response is "quite often". Subsequently the safety violation score was at average level at 28.37 points (range from 12 to 60) Regarding the difficulty of minors to self-regulate as reflected in driving, they had difficulty in maintaining composure and developed feelings of anger, aggression, nervousness and competitiveness. The average score in this question group was 31.09 (range from 12 to 60). The attitude of participants towards practicing safe driving was found to be relatively positive since the answer score was 20.75 (range from 7 to 35). The attitude score of participants regarding their driving behavior was 2.01 (range from 0 to 4). Therefore, the selfdetermination score shows neither good nor bad driving style. Concluding the analysis, an attempt was made to correlate the delinquency score with the socio-demographic data, with the type of vehicle driven without a license, with the score of difficulty of self-regulation reflected in driving behavior, with the score of safe driving practices choices and with the the self-determination of their driving style. No statistically significant correlation was found in the above variables. Conclusions: In order to limit the development of juvenile delinquent driving behavior Heraklion, it is necessary to educate and guide their families to realize the dangers and to not be supportive towards this phenomenon. Especially in rural areas where driving by minors has become part of their culture. The continuous education of children from an early age in matters of road safety through school will establish a positive attitude towards safe driving practices. At the same time, the state should support efforts such as traffic education seminars and the implementation of informative events with an emphasis on high school students which present the highest rates of juvenile delinquency. There should also be a more organized effort to attract participation to those actions, targeting societal groups that have already committed road safety violations.