Διατροφογενετική προσέγγιση της παχυσαρκίας και των καρδιαγγειακών παθήσεων – η καταλληλότητα της μεσογειακής διατροφής.

Abstract

Η παχυσαρκία ευδοκιμεί ως μια σύγχρονη επιδημία με τριπλάσιες τιμές νοσούντων συγκριτικά με τη δεκαετία του ’70 (13 % συνολικού ενήλικου πληθυσμού), ενώ οι καρδιαγγειακές ασθένειες (CVD) είναι η πιο σοβαρή μη μεταδοτική νόσος, καθώς πλήττει περίπου το 30 % του συνολικού πληθυσμού και αιτία θνησιμότητας για 17,8 εκατομμύρια ανθρώπους το 2019. Οι υποβόσκουσες αιτίες πίσω από την άνθιση των δύο προαναφερόμενων νόσων είναι μεταξύ άλλων η ακατάλληλη διατροφή με υπερ- επεξεργασμένα προϊόντα, υπέρογκες ποσότητες φαγητού, έλλειψη σωματικής άσκησης ή/και γενετική προδιάθεση. Καθώς οι φαρμακοβιομηχανίες παράγουν με ταχείς ρυθμούς καινοτόμες θεραπείες για την αντιμετώπιση των σοβαρών αυτών παθήσεων, ο εκκολαπτόμενος κλάδος της διατροφογενετικής και της διατροφογενωμικής έρχεται ως μια συμπληρωματική θεραπευτική προσέγγιση. Τα τελευταία 20 χρόνια, γίνονται βήματα κατανόησης των αλληλεπιδράσεων γονιδίων - περιβάλλοντος και γονιδίων – διατροφής που φαίνονται να διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο σε ποικίλα μεταβολικά μονοπάτια είτε ενισχύοντας ή καταστέλλοντας τα. Μοτίβα διατροφής όπως αυτό της μεσογειακής διατροφής ερευνάται εκτενώς για τις πιθανές ευεργετικές της ιδιότητες, προσπαθώντας να βελτιστοποιηθεί η συνταγογράφηση της διατροφής αυτής σε εξατομικευμένο επίπεδο, λαμβάνοντας υπ’ όψιν το εκάστοτε γενετικό προφίλ. Σκοπός της παρούσας διατριβής είναι να παραθέσει τα δεδομένα διατροφογενετικής και διατροφογενωμικής που καταγράφονται τα τελευταία χρόνια όσον αφορά την παχυσαρκία και τα CVDs, ενώ εξετάζεται αν τελικά η τήρηση ενός μεσογειακού προτύπου θρέψης έχει την ικανότητα να ενισχύσει την πρόληψη ή την αντιμετώπιση των νόσων αυτών.

Obesity is an emerging global epidemic with observed obese or overweight being triple as many than the ‘70s. (13 % of total adult population). On the other hand, cardiovascular diseases (CVD) are the most common non-transmittable disease, as 30 % of total population suffers from it, for 17,8 million leading to mortality in 2019. The underlying causes behind the flourishing of the two diseases among others is the consumption of large quantities of over-processed food, not following a healthy lifestyle, lack of excersise or/and genetic susceptibility. As the drug industry produces novel therapies, nutrigenetics and nutrigenomics is an emerging field that could supplementary enhance the prevention or treatment of both diseases. The last 2 decades steps are being made in order to comprehend the gene – environment and gene – diet interactions that seem to participate largely by either enhancing or inhibiting metabolic pathways of various nutrients. Dietary patterns like the one of Mediterranean diet are oftenly studied for probable therapeutic actions, by trying to optimize the dietary prescription to be personalized. This is possible by identifying the genetic profile of the person of interest. This study is deciphering the existing knowledge of nutrigenetic and nutrigenomic approaches about CVDs, obesity and the comorbidity of both, and simultaneously observe if the Mediterranean diet has the ability to enhance the prevention or treatment.