Τροφές που εμπλέκονται στην καρκινογένεση και η διαιτητική διαχείριση αυτών.

Abstract

Στην εποχή μας η ανησυχία για την ποιότητα και την ασφάλεια των τροφών που καταναλώνει ο άνθρωπος είναι μεγάλη, καθώς οι διαιτητικές συνήθειες φαίνεται να αποτελούν το 30-40% των παραγόντων για την ανάπτυξη του καρκίνου. Συγκεκριμένα, κατά την εκπόνηση της παρούσας πτυχιακής εργασίας παρατίθονται γενικές πληροφορίες για τον καρκίνο, την εμφάνισή του, τους παραγοντες που μεσολαβούν για την ανάπτυξη του, καθώς επισης και κάποιες σημαντικές επιδημιολογικές μελέτες. Οι παράγοντες που αποτελούν κίνδυνο για την ανάπτυξη του καρκίνου είναι πολλοί. ωστόσο θα αναφερθούν οι διαιτητικοί παράγοντες, και θα αναλυθούν διεξοδικά. Αρχικά, το αλκοόλ και το επεξεργασμένο κρέας είναι τροφές που έχουν αποδειχθεί ότι έχουν καρκινογόνο δράση στον άνθρωπο. Επιπλέον, θα αναφερθεί η επιμόλυνση των τροφίμων από γονιδιοτοξικές- μεταλαξιογόνες ουσίες όπως είναι οι αφλατοξίνες, που κάνουν την εμφάνισή τους λόγω κλιματολογικών αλλαγών πριν αλλά και μετά την συγκομιδή. Ακόμη, θα εντοπιστούν οι διάφοροι τρόποι μαγειρέματος, κατά τους οποίους ο λανθασμένος χειρισμός των τροφίμων φαίνεται να επιδρά αρνητικά στα συστατικά τους, δημιουργώντας καρκινογόνες ενώσεις όπως είναι το ακρυλαμίδιο, οι ετεροκυκλικές αμίνες καθώς και οι πολυκυκλικοί αρωματικοί υδρογονάνθρακες. Επιπρόσθετα, η επίδραση των γαλακτοκομικών προϊόντων φαίνεται να αυξάνει τον κίνδυνο κυρίως ορμονο-εξαρτώμενων καρκίνων. Τέλος, το μαγειρικό αλάτι, τα κορεσμένα λιπαρά και ορισμένα τεχνητά γλυκαντικά σχετίζονται θετικά με τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου, καθώς και η ζάχαρη, που αποτελεί κύρια πηγή «τροφής» για τα καρκινικά κύτταρα. Το σύγγραμμα ολοκληρώνεται με τη διαιτητική διαχείριση, δηλαδή πρακτικές μέθοδοι και οδηγίες καθώς και διατροφικές συστάσεις με τις οποίες ο καταναλωτής θα μπορέσει να περιορίσει την έκθεση καρκινογόνων ουσιών στα τρόφιμα, προκειμένου να μειώσει τους διαιτητικούς παράγοντες κινδύνου στην πρόκληση καρκινικής νόσου. Τέλος, γίνεται αναφορά σε ένα διαιτητικό πρότυπο διατροφής, το οποίο φαίνεται να έχει αξιοσημείωτες αντικαρκινικές ιδιότητες, λόγω των διαφόρων συστατικών του, που μπορούν να δράσουν συνεργιστικά, τη Μεσογειακή- Κρητική Δίαιτα.

Nowadays, there is a great concern about the quality and safety of human foods, as dietary habits appear to be 30-40% of the factors contributing to the development of cancer. Specifically, during the preparation of this thesis, general information on cancer, its occurrence, factors affecting its development, and some important epidemiological studies are presented. There are many factors that can contribute to the development of cancer, and often it appears to be impossible to be controlled. However, the dietary factors which will contribute to the prevention of cancer will be reported and detailed in the following pages. Initially, alcohol and processed meat are foods that have been shown to have carcinogenic effects on humans. In addition, the contamination of foods by genotoxicmutagenic substances, such as aflatoxins, which appear due to climate changes before and after harvest will be mentioned. Also, various cooking methods, in which improper handling of food appears to adversely affect their ingredients, producing carcinogenic compounds such as acrylamide, heterocyclic amines as well as polycyclic aromatic hydrocarbons will be identified. Moreover, the effect of dairy products appears to increase the risk of predominantly hormone-dependent cancers. Finally, cooking salt, saturated fat, certain artificial sweeteners and sugar, which is a major source of "food" for cancer cells, are positively associated with the risk of cancer. This thesis concludes with dietary management that consists of practical methods and guidelines as well as dietary recommendations that will allow the consumer to limit exposure to carcinogens in foods in order to reduce dietary risk factors in causing cancer. Finally, reference is made to a dietary plan, which appears to have remarkable anticancer properties due to its various constituents, which can act synergistically, and is no other than the Mediterranean-Cretan Diet.